Türkiye'de 'hazine' buldular

Habertürk gazetesinden Seçkin Ürey'in haberine göre, 890 milyar dolarlık büyüklüğüyle dünyanın en büyük yatırım fonu olan Norveç Devlet Emeklilik Fonu, Türk finans piyasalarındaki varlıklarını 3 yılda 4 kat artırdı. Fonun Türkiye’deki hisse senetleri ve Hazine tahvillerindeki yatırımlarının toplamı 2014 sonu itibarıyla 5 milyar dolara ulaştı. 2011 sonu itibarıyla fonun Türkiye’deki yatırımlarının toplamı 1.2 milyar dolardı. 5 milyar doların 1.6’sı 46 şirketin hisse senetlerinde, 3.4’ü ise Hazine kâğıtlarında (tahvil ve bono) duruyor. 2011’de Hazine kâğıtlarında bekleyen paranın tutarı sadece 116.1 milyon dolardı. 2013’te ise fonun Türkiye’deki yatırımlarında ilk kez Hazine tahvillerinde bekleyen paranın toplamı hisse senetlerini geçti. 1.5 milyar dolar tahvile karşılık, 1.2 milyar dolarlık hisseyi elinde tuttu. 2014’te ise fon, hem hazine kâğıtları hem de toplam büyüklükte en büyük pozisyonuna ulaştı.

Fonun Türkiye’deki yatırımları üç yılda 4 kat artmış olsa da 2014’te başlayan dalgalanmaya yönelik pozisyon aldığı da anlaşılıyor. Fon, 2014’te dünya genelinde 1.143 ihraççının toplam 4 bin 256 tahviline yatırım yaptı. Fon, tahvil yatırımlarının getirisini Norveç Maliye Bakanlığı’nın toplam 11 bin tahvil içeren Barclays Bank’ın çeşitli endekslerine dayalı oluşturduğu ana bir endeks üzerinden ölçüyor. Barclays, 31 Mart 2014’te Türk Lirası ve Rus Rublesi cinsinden tahvilleri Gayri Sayfi Yurtiçi Hasıla bazlı endeksine dahil edince iki enstrüman fonun da ana endeksine girdi. Daha sonra Norveç merkez bankası’nın tavsiyesi üzerine endeks için TL için 0.50 ve Rus Rublesi için 0.25’lik ağırlık faktörü uyguladı. Yıllık rapora göre iki para biriminin ağırlığının düşürülmesinin ana endeksin değer artışında fazladan yüzde 1.3’lük katkısı oldu.

Fonun Türkiye’deki büyüklüğünde görülen artışa karşılık hisselerine yatırım yaptığı şirketlerin sayısı ise son 3 yılın en düşük adedine geriledi. 2011 ve 2012’de 57 şirketin hissesinin yatırımcısı olan fon, rakamı 2013’te 52’ye çekti. Sayı, 2014 sonunda 46 oldu. 2013’le kıyaslandığında fonun 2014 sonu itibarıyla Tekfen, Tofaş, Banvit, bank asya, Tat Gıda, Alarko Holding, Koza Madencilik ve İş Yatırım hisselerinden çekildiği görüldü. Buna karşılık fonun hisse portföyüne Kardemir ve Aksigorta eklendi.

Yatırımcısı olduğu şirketlerin 2015’te katıldığı genel kurullarında hissedarların oylaması için sunulan teklifleri açıklayan fonun hissedarı olduğu kamu kontrolündeki şirketlerde ilginç bir oy tercihinde bulunduğu dikkat çekti. Kamu şirketlerinin genel kurullarında yönetim atamaları için sunulan tekliflerin tamamında karşı oy kullandı. Fonun yatırımcısı olduğu kamu kontrolündeki şirketlerse şunlar: “Türk Havayolları, Halk Bankası, Vakıflar Bankası ve Aselsan.” Fonun hissedarı olduğu toplam 35 şirketin genel kurulunda yönetici ataması hissedarların oyuna sunuldu. Fon, 18 şirketinkine onay verirken, 17’de ‘Hayır’ dedi. Turkcell’deki yönetim için de karşı oy kullandığı dikkat çeken fon yatırımcısı olduğu Sabancı Holding ve iştirakleri Akbank, Akçansa, Aksigorta ve Çimsa’da da aynı yönde oy kullandı.