Türkiye Hazır Beton Birliği İzmir Depremi İnceleme Raporu’nu açıkladı

İzmir depreminden sonra hasarlı ve yıkılan binalarda incelemeler yapan Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), "İzmir Depremi İnceleme Raporu"nu açıkladı. Rapor o acı gerçekleri ortaya koydu. Binalardaki düşük kalitede beton ve standartlara uymayan demir kullanımı yıkıma neden oldu. 

Bazı ağır hasar almış binaların incelenmesi ve alınan numunelerin deneye tabi tutulması sonucu hazırlanan rapor, zemin yapısının yanı sıra binalarda ciddi mühendislik ve uygulama zafiyetleri ile birlikte düşük kalitede beton ve standartlara uymayan donatı çeliği kullanımının İzmir depreminde yıkıma neden olduğunu ortaya koydu.

İzmir’in Bayraklı, Karşıyaka, Buca, Çiğli, Karabağlar ve Gaziemir ilçelerinde ağır hasarlı binalar incelenerek bu binaların bazılarının betonlarından karot örnekleri alındı. Ayrıca tahribatsız yöntemlerle de incelemeler yapıldı. 

Depremde yıkılan 17 adet yapının 1999 öncesinde yapıldığı tespit edildi. Rapora göre, özellikle Bayraklı bölgesinde zemin yapısı deprem dalgalarında büyütme etkisi yaparak, deprem bu bölgedeki yapılar üzerinde daha etkili oldu. 

Bazı binalarda planda asimetri sonucu burulma, bazılarında kısa kolon etkisi ile kolonda kesme gibi tasarım hatalarından kaynaklanan hasarlar görüldü. İncelenen ağır hasarlı binalarda yapı denetim ve mühendislik hizmeti alınmadığı görüldü. İncelenen ağır hasarlı yapıların tümü 1999 yılı öncesi yapımı olduğu da raporda yer aldı. 

Hasar nedenleri incelendiğinde düşük dayanımlı beton kullanılmasının nedenlerden biri olduğu ortaya çıktı. THBB İzmir Depremi İnceleme Raporu'nda "Bu betonlar, bileşiminde kirli dere malzemesi bulunan ve muhtemelen döküm sırasında ilave su katılmış, denetimsiz, düşük kaliteli betonlardır." ifadesi yer aldı. 

Çelik donatılarla ilgili de yapılan tespitlere yer verilen raporda hasar gören binaların neredeyse tamamında donatıların nervürsüz düz çelik olduğu ve çapları ile miktarlarının yetersiz olduğu kaydedildi. 

20 MİLYON KONUTUN 6.7 MİLYONU DEPREME DAYANIKSIZ

Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) raporunun sonunda ise şu öneride bulundu:

Yapı stokumuz acilen gözden geçirilmeli ve depreme dayanıklı hâle getirilmeli. Türkiye’de 20 milyonun üzerinde konut bulunmaktadır. Bunların yüzde 35’i (yaklaşık 6,7 milyon konut) maalesef depreme dayanıksızdır. Bu doğrultuda, ülkemizin mevcut yapı stoku envanterinin detaylı bir şekilde çıkartılması ve bütün yapıların risk potansiyelinin ortaya konulması kritik öneme sahiptir. Bu kapsamda, ilk etapta hızlı tarama ile tespit edilen yüksek riskli yapılar acilen yenilenmelidir. Diğer riskli yapıların performansı daha detaylı analizlerle değerlendirilerek alınacak tedbirler belirlenmelidir.