TMSF: Şimdilik satış düşüncemiz yok
TMSF yönetimindeki 928 şirketin toplam ciroları 31,6 lira oldu. Bu şirketlerde istihdam edilenlerin sayısı da 44 bin. Faal olmayan 323 şirketin ise tasfiye sürecine başlandı.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Muhiddin Gülal, mevcut hukuki düzenlemelere göre kayyum olarak atandıkları şirketlerin ekonomik devamlılığında tehlike söz konusu olduğunda satışın gündeme gelebildiğini, kısa vadede Koza Altın'da satışın söz konusu olmadığını söyledi.
Koza Altın İşletmeleri'ne ait Kayseri Himmetdede altın madeninde düzenlenen basın toplantısında konuşan Gülal, Koza şirketlerine yönelik hukuki sürecin devam ettiğini söyleyerek, "Yasal altlık olarak bu şirketlerin satışı sürdürülebilirlik üzerine kurulu. Yani şirketin ekonomik devamlılığında tehlike söz konusuysa şirketin satışı gündeme gelebiliyor. Koza'da sürdürülebilirlikle ilgili bir sıkıntı olmadığı için şu an satışla alakalı bir durum söz konusu değil" dedi.
Basında yer alan haberlere göre Ahlatçı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Ahlatçı, bu yıl hedeflerinin Koza Altın'ı bünyelerine katmak olduğunu, ihale açıldığında en yüksek teklifi verip alacaklarını, şirketin değerini 1.3-1.5 milyar dolar civarında hesapladıklarını açıklamıştı.
Kayyum atandıkları büyük gruplarla ilgili en azından mahkeme süreçlerinin netleşmesini ve ondan sonra satışla alakalı bir aksiyon alınmasının doğru olacağını söyleyen Gülal, şöyle devam etti:
"İyi bir performansa sahip bir şirketin her zaman alıcısı olur. Ama bunun için önce satıcının bir niyetinin olması gerek. Kısa vadede Koza ile ilgili bir satış düşüncemiz yok. Hukuki sürecin netleşmesini bekliyoruz, en azından bir müsadere kararı çıkarsa elimiz rahatlar, bir yol haritası çizeriz diye planlıyoruz. Bunun için de mahkemenin bir karar vermesi lazım. Mahkeme hemen hemen 3 yıldır sürüyor ama inşallah son aşamasında gibi tahmin ediyoruz."
Yurt içinde süren mahkemenin yanı sıra Koza Altın'ın eski sahibi Akın İpek'in İngiliz mahkemelerinde açtığı, TMSF'nin İngiltere'de kurulu Koza Ltd üzerinde iddia ettiği haklar aleyhine davalar var.
Son olarak İngiliz yüksek mahkemesinde, ülke mahkemelerinin bu anlaşmazlıkta tek yetkili makam olup olmadığını belirlemek üzere dün bir duruşma yapıldı. İngiltere'deki uzun dava sürecinin bir parçası olan bu konuda yüksek mahkemenin altı-sekiz hafta içinde karar vermesi bekleniyor.
Hükümet, Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından FETÖ ile bağlantısı olduğu şüphesiyle aralarında Koza Holding, Boydak Holding, Kaynak Holding, Dumankaya ve Fi Yapı'nın da olduğu birçok şirkete TMSF'yi kayyum olarak atadı.
Büyük gruplar içinde Boydak ve Naksan'da müsadere kararı çıktığını, müsadere kararı bekledikleri gruplardan birinin de Koza olduğunu söyleyen Gülal, "Müsadere kararı hisselerin devlete geçmesi demek. Bu karar çıktıktan sonra burayla alakalı aksiyon almak çok daha kolay olacak. Yoksa şu andaki hukuki altyapı ile Koza'yı satamayız" dedi.
Boydak ve Naksan'ın aktif olarak büyük gruplar olduğunu, satışının da çok kolay olmayacağını söyleyen Gülal, "Bunlar çok kıymetli şirketler, eğer satışa çıkarsak her zaman alıcısı olur. Boydak mobilya sektörünün yüzde 60'ına vaziyet ediyor. Dolayısıyla pazar payı bu kadar yüksek olan bir şirketi satmakta zorlanmayız. Şimdilik satışla alakalı bir düşüncemiz olmadığı için değerleri ile alakalı bir çalışma yapmadık" diye konuştu.
Gülal, şirketlerin değerini veren herkese satabileceklerini ancak yasal altyapının müsait olmadığını ve bir hukuki düzenlemeye ihtiyaç olduğunu söyledi.
Dumankaya'da ilk etap Nisan'da bitecek
Gayrimenkul geliştirme şirketi Dumankaya'nın Mozaik adlı projesine başladığını ve ilk etabın Nisan'da, ikinci etabın ise Ağustos'ta bitirileceğini söyleyen Gülal, "Diğerleri ile alakalı da süreç devam ediyor. Son noktadayız, en kısa zamanda anlaşma sağlayacağız" dedi.
Dumankaya Grubu ve Fi Yapı Grubu geçen yılın Haziran ayında yarım kalan inşaat projelerini bitirmek üzere Alman Drees&Sommer liderliğindeki konsorsiyumla işbirliği anlaşması imzaladı. Tamamlanmamış beş projesi bulunan Dumankaya ve dört projesi bulunan Fi Yapı'nın bunları 2.5-3 yıl içinde bitirmesi planlanıyordu.
Borçlarını kapatmaya en yakın Çukurova
TMSF'nin elinde 20-25 yıllık dosyalar olduğunu, bu dosyaları kapatarak ilerleme kararı aldıklarını söyleyen Gülal, Cavit Çağlar ve Zeytinoğlu Grup olmak üzere iki grupla "helalleştiklerini" belirtti.
"Tamamlamaya çalıştığımız, helalleşmeye yakın olduğumuz dosyalar var, helalleşme imkanımız olmayan dosyalar var Murat Demirel, Erol Aksoy gibi" diyen Gülal, TMSF'nin kurulmasından bu yana 23 milyar dolar tahsilat yaptığını söyledi.
Gülal bu dosyalarla ilgili bundan sonra tahsil edilecek çok yüksek tutar kalmadığını ifade ederek, "Belki 500-600 milyon dolar daha tahsilat yaparız diye planlıyoruz, artık son aşamadayız" dedi.
Çukurova Grubu'nun borçlarını tamamen kapatmaya yaklaştığını belirten Gülal, "Helalleşmeye en yakın Çukurova. Çukurova'dan bugüne kadar 2.3 milyar dolar tahsilat sağladık" dedi.
TMSF'nin Ekim-Aralık 2018 dönemi faaliyet raporuna göre el konulan Pamukbank için 2018 sonu itibariyle Çukurova Grubu'ndan 2.25 milyar dolar, İnterbank ile ilgili olarak da yine Çukurova'dan 154 milyon dolar tahsilat yapıldı.
Sigorta limitinin artırılması gündemde değil
TMSF'nin 43.1 milyar TL'lik rezervi olduğunu söyleyen Gülal, "Sigorta kapsamında hemen hemen 490 milyar TL civarında bir rakam var ve rezervimizi karşılama oranımız yüzde 8.2, dünyada bu oranda ülke yok" dedi. Gülal, dünyada standardın yüzde 1-1.5 seviyesinde olduğu bilgisini de verdi.
Gülal, TMSF'nin garantisindeki mevduat tutarının yükseltilmesi hakkındaki soruya ise, "Tabii 100 bin TL biraz düşük kaldı. Avrupa'da 100 bin euro, ABD'de 250 bin dolar. Oranımızın yüksek olmasının bir sebebi de bu. 2013'ten beri 100 bin TL'ye kadar olan mevduatlar sigorta kapsamında. Bunun artırılması şu an gündemde değil" cevabını verdi.
TMSF kayyumluğunda 928 şirket var
Gülal'ın verdiği bilgiye göre hali hazırda TMSF kayyumluğunda yönetilen 928 şirket bulunuyor. Bu şirketlerin 2018 sonu itibariyle özkaynakları 21.2 milyar TL, ciroları toplam 31.6 milyar TL, aktif büyüklükleri ise 57.8 milyar TL seviyesinde. Bu şirketlerde 4 bin 282 çalışan bulunuyor.
Gülal bu şirketlerin TMSF tarafından devralınmasının ardından aktif olarak yüzde 29 büyüdüğünü ayrıca tasfiye sürecine girenlerin olduğunu söyleyerek, bu şirketlerin 323'ünün gayrifaal olduğunu ve tasfiye sürecinin başladığını açıkladı.
Koza Grubu'nun Türkiye'de çıkarılan altının üçte birini çıkardığı için ekonomik değerinin yüksek ve stratejik öneme sahip olduğunu söyleyen Gülal, "Türkiye'de yılda 27.2 ton altın çıkarılıyor. Geçen yıl sonu itibariyle bu miktarın 8.2 tonunu Koza Grubu çıkardı ki bu hemen hemen yüzde 30'a tekabül ediyor" dedi.
Verilen bilgiye göre bünyesinde 11 şirket barındıran Koza Grubu, lokomotif madencilik olmak üzere gıda, inşaat, sivil havacılık ve turizm alanında faaliyet gösteriyor. Koza Altın İşletmeleri İzmir'de Bergama ve Dikili, Eskişehir'de Sivirihisar, Kayseri'de Himmetdede ve Gümüşhane'de Mastra olmak üzere beş aktif madende altın üretimi yapıyor.
Gülal, Himmetdede'de 2022'ye kadar rezerv olduğunu ve faaliyetin devam edeceğini söyleyerek, devamında bitişik sahalarla ilgili çalışmaların sürdüğünü, rezerv tespit edilmesi halinde daha ileri bir tarihe ötelenmesinin de söz konusu olacağını belirtti.
Bir önceki yıl yaklaşık 6.3 ton altın çıkaran Koza Grubu'nun, 2018'de yüzde 28'lik artışla üretimini 8.4 tona çıkardığını söyleyen Gülal, "2019 hedefi ise 330 bin ons yani yaklaşık 10 ton altın çıkarmak" dedi.
Verilen bilgilere göre Koza Altın İşletmeleri'nin cirosu 2018'de bir önceki yıla göre yüzde 66 artış ile 1.6 milyar TL, faiz vergi öncesi karı yüzde 82 artışla 799 milyon TL, net dönem kârı ise yüzde 120 artışla 1.17 milyar TL oldu. Bu dönemde özkaynak büyüklüğü yüzde 41.7 artışla 4 milyar TL, aktif büyüklüğü yüzde 38.6 artışla 4.3 milyar TL oldu.
Koza Grubu'nun verilerine bakıldığında ise 2018'de konsolide net kârı yüzde 105 artışla 942 milyon TL, nakit tutarı yüzde 37 artışla 2.78 milyar TL oldu. Gelirleri yüzde 61 artışla 1.7 milyar TL'ye ulaşan holdingin kredi borcu bulunmuyor.