Santrallerden doğalgaz kesildi

Kar ve soğuk ülkeyi bir türlü terk etmeyince doğalgaz tüketimi de arttı. Hal böyle olunca, konutlara verilen doğalgazı kesmemek adına elektrik üretimine ayrılan gaz kısılmaya başlandı. Elektrik üreten doğalgaz santrallerinde fuel-oil yani ikincil yakıta geçilme kararı alındı.

Kar ve soğuklar geçtiğimiz haftadan bu yana Türkiye’yi esir aldı. Yollar kapandı, okullar tatil edildi. Soğuklar, ülke genelinde doğalgaz talebini de arttırdı. Konutların daha fazla gaz çekmesiyle, sistemde bir sıkıntı yaşanmaması için doğalgaz santrallarına ayrılan gaz kısılmaya başlandı. Enerji Bakanlığı’nın doğalgaz arzına yönelik önlem planına göre, artan talebin sistem güvenliğini tehdit etmeye başlamasıyla önce ikincil yakıta geçebilen santrallarda doğalgaz tüketimi durduruluyor. Santrallar doğalgaz yerine nafta ve fuel-oil kullanımına geçiyor.

Bu önlemin yetersiz kaldığı durumlarda, sırasıyla önce yap işlet (Yİ) santrallarında kısıntıya gidiliyor, ardından da doğalgaz santrallarına tedarik edilen gaz miktarı azaltılıyor. Bir sonraki aşamada ise TEİAŞ’ın sistem güvenliği için çalışmasını öngördüğü doğalgaz santralları dışında, tüm gaz yakıtlı santrallarda yarı yarıya kısıntı yapılıyor. Edindiğimiz bilgilere göre, geçtiğimiz hafta yap işlet ve yap işlet devret (YİD) santrallarında alternatif yakıta geçilirken, bu sabah itibariyle tüm doğalgaz santrallarından, günlük doğalgaz tüketimlerini yarı yarıya düşürmeleri istendi. Sektör kaynakları, Türkiye’ye giren gaz miktarında herhangi bir düşüş olmadığını, bu uygulamanın bu hafta beklenen soğuk hava dalgası nedeniyle tedbir amaçlı olduğunu vurguluyor.

Maksimum kapasite 200 milyon metreküp
Doğalgazda maksimum kapasitenin depolarla birlikte yaklaşık 200 milyon metreküp/gün olduğu Türkiye’de, günlük talep soğuk günlerde 240 milyon metreküpe kadar çıkabiliyor. Doğalgaz sektörü temsilcileri, ülke genelinde bastıran soğuklar nedeniyle doğalgaz talebinin arttığını ve iletim şebekesindeki basıncın düştüğünü dile getirerek, “Türkiye’ye giriş noktalarında bir azalma yok, günlük 200 milyon metreküp Türkiye’ye giriş limiti var. Tüketim 200 milyon metreküpün üzerinde çıkarsa, boru hatlarındaki gazdan yemeye başlıyorsunuz.

Basınç düşmeye başlıyor. Boru hatları bir nevi doğalgaz deposu görevi görüyor. Buradaki miktarı azaltmamak için bu sefer tüketimi kısma amaçlı kısıntı ve kesintiler yapılıyor. Şu anda yapılan şey tamamen tedbir amaçlı, oradaki basıncı düşürmemek için. Bu hafta Türkiye’nin her yerinde hava çok soğuk olacak. Gaz tüketimi günlük 240 milyon metreküplere dayanabilir. BOTAŞ hava durumuna bakarak, tedbirli davranmaya başladı. İletim sisteminde basıncın düşmesiyle, sıkıntı yaşanmaması için ilk olarak Yİ ve YİD santralları ikincil yakıta geçmişti, bugünden (Pazar) itibaren özel sektör gaz tüketimini yarı yarıya düşürecek. Duruma göre yüzde 50 kısıntıdan başlayıp, bu oran daha da artabiliyor” şeklinde konuşuyor. Sektör kaynakları, santralların piyasadaki fiyat durumuna göre çalıştığını da hatırlatarak, “Yüzde 50 kısıntı talimatı geldi ama fiyatlar düştüğü zaman santralların bazıları zaten çalışmıyor” diyor.

İran’dan gelen doğalgaza dikkat!

Rusya, Azerbaycan ve İran’dan boru hattı ile doğalgaz alan Türkiye’ye günlük doğalgaz girişinde bir sıkıntı yaşanmadığına dikkat çeken sektör temsilcileri, “İran tarafında çok ciddi kış şartları başladığında, İran’daki tüketimin artmasıyla her yıl İran’dan gelen doğalgaz miktarı azalır. Şu an böyle bir azalma yok. Ancak belli bir süre sonra İran’dan gaz akışı durursa, sanayiye ayrılan doğalgazın azaltılması gibi tedbirler devreye girebilir” diyor. 14-20 Ocak’ta Türkiye’deki LNG terminallerine iki LNG kargosu giriş yaptı. Boşaltılan LNG, 1 milyon 253 bin 736 metreküp (m3) oldu. Önümüzdeki hafta da Marmara Ereğlisi’ne toplam 258 bin 412 m3’lük iki LNG tankeri girecek.

Merve Erdil/Hürriyet