Nöbetçi noterlik uygulaması için geri sayım

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Ankara Hakimevi'nde düzenlenen "Nöbetçi Noterlik ve Konsolosluklarımızda Yapılan Noterlik İşlemlerinden Ülkemizde Örnek Alınması Tanıtım Toplantısı"nda konuştu.

Vatandaşların noterlik hizmetlerine erişimini kolaylaştıracak bir uygulamanın tanıtımını gerçekleştireceklerini belirten Gül, "Nöbetçi noterlik uygulamasını 6 Nisan itibariyle başlatıyoruz. Tüm hazırlıklarımızı tamamladık." ifadelerini kullandı.

Gül, noterlik hizmetlerinin geliştirilmesi hedefine her zaman destek olan Türkiye Noterler Birliğine teşekkür ederek, bu işbirliği zemini korunduğu sürece hem noterlik hizmetlerine hem de adalet sistemine erişimi kolaylaştırmaya devam edeceklerine yürekten inandığını söyledi.

Noterliğin bir kamu hizmeti olarak adalet sisteminin önemli bir parçası olduğunu dile getiren Gül, hukuki işlemlerin belgelendirilmesi ve bu işlemlere dair belgelerin düzenli bir şekilde saklanması görevinin noterlere ait olduğunu anımsattı.

Gül, noterliğin bu fonksiyonunun ihtilafların yargıya intikal etmeden çözümlenmesini, yargıya intikal edenlerin ise daha kolay sonuçlanmasını sağladığına işaret ederek, "Deyim yerindeyse noterlerimiz bir anlamda 'koruyucu hekimlik' görevini ifa etmektedirler. Tarafsız, bağımsız ve mesleki yetkinliği güçlü bir noterlik sistemi, hukuki hizmetlerin daha kaliteli bir şekilde sunulmasını sağlamaktadır. İhtilafları azaltarak, hukuki güvenliğin tesisinde yardımcı olan çok önemli bir müessesedir." diye konuştu.

Hukuk sistemindeki bu güven mekanizmasını korumakta ve geliştirmekte kararlı olduklarını vurgulayan Bakan Gül, şunları kaydetti:

"Vatandaşlarımızın hukuk ve adalet hizmetlerine erişimini güçlendirme yönünde, bu mekanizmanın sunduğu fırsatların farkındayız. Bugüne kadar noterlerin görev ve yetki sahalarını önemli ölçüde artırdık. Bazı idari işlemlerin yanı sıra bir kısım çekişmesiz yargı işlerinde noterlere yetki verdik. 2011 yılından itibaren mirasçılık belgesi verilmesi ve terk eden eşin ortak konuta daveti gibi işlemler noterler tarafından da yapılmaktadır. Keza, 1 Şubat 2018 tarihinden itibaren araç tescil işlemleri yine noterlerimiz tarafından yerine getirilmektedir. Yargının, kamu kurumlarının ve noterlerin elindeki bu yetkiler, hiç kuşkusuz işlevsel açıdan birbirlerini tamamlamaktadır. Aynı zamanda, yargının ve kamu kurumlarının iş yükünün hafifletilmesine de çok önemli katkılar sunmaktadır."

"Tatmin edici sonuçlar doğurdu" 

Bakan Gül, uygulamaların tatmin edici sonuçlara ulaştığını aktararak, "Bazı iş ve işlemlerde noterlere yetki verilmesi, sonuçlarını sadece iş yükü parantezinde izlediğimiz bir yenilik değildir. Bu tür yenilikler, en başta vatandaş memnuniyetini artırmaktadır. Güven veren adalet anlayışının temelinde insan yatmaktadır. İnsana dokunmayan, temas etmeyen hiçbir adımın bir katkısı yoktur. Çünkü hukuk, adalet insan için vardır." ifadelerini kullandı. 

Geçen sene başlattıkları uygulama sayesinde araç satışı, devir ve tescil işlemlerinin büyük bir hız kazandığına işaret eden Gül, bütün işlemlerin, ilk başvuru sonrası hızlı, kolay, tek noktadan ve daha az masrafla tamamlandığını söyledi.

Benzer uygulamalar için arayış ve çalışmaların devam edeceğinin altını çizen Gül, şöyle konuştu:

"Son aşamasına geldiğimiz Yargı Reform Belgemizde de noterlik sistemi ve işlemlerini geliştirme yönünde irademiz bulunmaktadır. Noterlik müessesesini, ekonomik, sosyal ve hukuki alanda görülen hızlı değişime uygun olarak revize edeceğiz. Bir takım yeniliklerle beraber, çekişmesiz bazı yargı yetkilerinin de yine noterlere devri hususunda çalışmalarımızı sürdürmekteyiz."

"Vatandaş mesaisinden olmasın" 

Abdulhamit Gül, noterlerin sistem içindeki rolü güçlenirken, bu hizmetlere erişimin de güçlendirilmesi talebiyle karşılaştıklarını, "nöbetçi noterlik" fikrinin böyle doğduğunu anlattı.

Amaçlarının vatandaşın işini kolaylaştırmak, toplumun ihtiyaç ve beklentilerini karşılamak olduğunu vurgulayan Gül, şunları ifade etti:

"İstiyoruz ki vatandaş işinden, mesaisinden olmasın. Tatil-hafta sonu demeden ekonominin çarkı dönsün, ticaret aksamasın. İstedik ki pratik olalım, hızlı ve çözüm odaklı hareket edelim. Mesai mefhumu gözetmeden bu ülke için çalışan, üreten, istihdam oluşturan iş adamına, memuruna, işçisine, kısacası tüm çalışma hayatının aktörlerine ve paydaşlarına hizmet edelim istedik. Aynı zamanda, vatandaşlarımızın hukuki güvenlik ihtiyaçlarına da en yüksek şekilde cevap verelim arzusundaydık. Suistimalleri, gecikmeleri, mağduriyetleri önleyelim. İşte bütün bu düşüncelerle nöbetçi noter uygulamasına hayat verdik ve inşallah 6 Nisan itibarıyla Türkiye'de her ilimizde bu uygulamayı başlatacağız. Vatandaş, hafta sonu ikinci el araç alıyor, satıyor. Hatta bunun için bazen bir şehirden diğerine seyahat ediyor. Ama muamelesini yapmak için haftanın ve mesainin başlamasını bekliyor. Bu gecikmenin sadece bir zaman maliyeti yok. Kapora aldığı halde satıştan cayma, hileli-dolanlı işler sebebiyle malen zarara uğrayanlar da oluyor. Nöbetçi noter uygulamasıyla bu olumsuzluklar artık yaşanmayacak."

"Gecikmeler son bulacak" 

Bakan Gül, Türkiye'de işçi ve memur, yaklaşık 25 milyon çalışanın olduğunu, uygulamanın çalışanları mesailerinden koparmayacağını söyledi.

Noterdeki işlemini, isteyenin hafta içi, isteyenin hafta sonu tamamlayacağını ifade eden Gül, "Basit bir evrak işi, bir vekaletname, onay veya sözleşme için tacir de işinden olmayacak. Gecikmeler son bulacak. 6 Nisan'dan itibaren bütün illerimizde cumartesi ve pazar günleri için nöbetçi olarak belirlenen noterlik daireleri, hafta içi uygulanan çalışma saatleri boyunca hizmet verecek." bilgisini verdi. 

Gül, nöbetçi noterlikle birlikte uygulamasını geliştirecekleri bir diğer konunun ise yurt dışındaki noterlik işlemleriyle ilgili olduğuna değinerek, "6 Nisan günü yine noterlik gibi yurt dışındaki noterlik işlemleri de aynı anda, eş zamanlı olarak Türkiye'deki noterlerimizce yine anında görüntülenebilecek, sureti alınabilecek." diye konuştu. Bakan Gül, şunları kaydetti:

"Ülkemizin yurt dışı temsilciliklerinde de belirli noterlik işlemleri yapılabiliyor. Ancak yurt dışında çıkarılan bir vekaletname veya azilnamenin normal posta yoluyla Türkiye'ye ulaşması, hukuki sonuç doğuracak şekilde kullanılabilmesi bir hafta, 10,15, 20 gün gibi bir zaman alıyor. Bu posta süresini by-pass edecek şeklide bu belgelerin örneklerini yurt içindeki noterliklerden alma imkanı getiriyoruz. Yabancı ülkelerde bulunan yaklaşık 10 milyon ve dört nesil Türk vatandaşının vatan toprağıyla bağı ve ilişkileri böylece daha güçlü bir şekilde devam edecektir. Bu vatandaşlarımız işlerini bulundukları ülkeden takip etmek durumundadır. Uygulamada bir haftalık, 10 günlük gecikmeler ise bazen yasal olarak tanınmış sürelerin geçirilmesine, hak kayıplarına neden olabilmektedir. Davası aleyhine sonuçlanıyor, dava açacak ve süreye tabi. Oradan vekaletname çıkardığında avukata postadan gelinceye kadar dava sürecinin gecikmesi hak kaybına neden olabiliyordu ama şimdi Afyonlu, Gaziantepli, Aksaraylı, Konyalı, Trabzonlu bir vatandaşımız Berlin'de, Köln'de yaptığı bir işlemle anında buradaki avukata, babasına, oğluna, eşine yetki verecek. Aynı anda Aksaray, Ankara noterliği, Köln'de verilen vekaletnamenin, sözleşmenin noterlik işlemini anında buradan yapabilecek. Köln'de yapılan işlem Aksaray, Konya noterliğinden yapılmış gibi olacak."

"Tercihimizi kolaylaştırmadan yana koyduk" 

"Hukuk sistemi, bir ülkede, toplumun ya önünü açar ya ayak bağı olur. Hukuk, kolaylaştırıcı veya zorlaştırıcı bir işlev görebilir. Biz tercihimizi kolaylaştırmaktan yana koyduk." diyen Gül, hukuki güvenlik ilkesinden ödün vermeden vatandaşların iş ve işlemlerini kolaylaştırıcı adımlar attıklarını vurguladı.

Gül, nisan ayında başlayacakları bu iki yeni uygulamayla bütün vatandaşların noterlik hizmetlerine erişimlerini kolaylaştıracaklarını belirterek, önemli bir devrim olan bu iki hizmetin hayırlı olmasını diledi.

Dursun Cin'in konuşması 

Türkiye Noterler Birliği Başkanı Dursun Cin de Türkiye'nin her noktasında bulunan bin 931 noterlikte yaklaşık bin 700 noter ve 7 bine yakın noterlik personeli ile görevlerini titizlikle yerine getirdiklerini söyledi.

Hukuk camiasını yakından ilgilendiren çok sayıda yeniliğin bulunduğu "Yargı Reformu Strateji Belgesi" kapsamında, çok yakın zamanda nöbetçi noter uygulamasına başlayacaklarını belirten Cin, şöyle devam etti:

"Nöbetçi noterlik uygulamasıyla, özellikle hafta sonlarında ticari hayata hareket getirilmesi, piyasaların dolayısıyla ekonominin canlanması amaçlanmakta, bununla birlikte vatandaşlarımıza hizmet odaklı düşünülen bu uygulama ile hafta içinde noterliğe gelemeyecek durumda olan çalışanımızın işlemlerinin de mesai günleri haricinde yapılabilecek hale getirilmesi hedeflenmektedir. Bu uygulama ile vatandaşlarımızın hukuk, ekonomi ve sosyal alanlarda ihtiyaç duyacakları noterlik işlemlerini hafta sonu yapma imkanlarının sağlanacağını görmekteyiz."