Kiralar TL'ye hangi kurdan dönecek?

Dolar ve euronun son dönemdeki hızlı yükselişiyle alışveriş merkezi kiracıları mağazalar ve yatırımcılar arasında başlayan yüksek kurdan kira tartışmasına son nokta konuldu. Resmi Gazete’de yer alan Cumhurbaşkanı kararına göre, artık menkul ve gayrimenkul alım satım ile kiralama sözleşmelerinde bedeller döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenemeyecek yani sadece Türk Lirası üzerinden değerlendirilecek. Yürürlükteki sözleşmelerde döviz cinsinden kararlaştırılmış bedeller de 30 gün içinde Türk Lirası olarak yeniden düzenlenecek.

Açıklanan karar yalnızca son dönemde kavgalarıyla gündemde olan alışveriş merkezi yatırımcıları ve perakendecilerini değil, turizm, filo kiralama, gayrimenkul gibi birçok sektörü ilgilendiriyor. Karar kiracılar tarafından sevinçle karşılansa da birçok soru işaretini de beraberinde getirdi. Akıllara gelen ilk soru, mevcut sözleşmeler Türk Lirası’na çevrilirken hangi kur seviyesinin esas alınacağı. Bunun yanında taraflar arasında anlaşmazlık olursa davaların nasıl bir hukiki yolla çözüleceği de merak konusu.

Karar ne diyor?

‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar’, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla dün gece Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre, Türkiye’de yerleşik kişilerin, ilgili Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacak.

Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde, daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerde döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, Türk parası olarak taraflarca yeniden tespit edilecek. Kararda, bu hükümlerin Hazine ve Maliye Bakanı tarafından yürütüleceği belirtildi.

Döviz borcu olanın hakları da korunmalı

Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, her zaman Türk Lirası’nın yanında olduklarını vurgularken, gündemlerindeki ilk konunun 15 milyar doların üzerinde borcu olan, bu borcu günlük kurdan ödeyen yatırımcıların süreci nasıl atlatacağı olduğunu belirtti. Belgü, “AYD olarak her zaman bir çözüm önerisi olarak sunduğumuz Kira Garanti Fonu konusunun da bakanlığımızın gündeminde olması bizim için olumlu bir gelişmedir. Döviz cinsinden kararlaştırılmış mevcut sözleşmelerin 30 gün içinde TL’ye geçeceği açıklaması yapılmış fakat bu geçişte hangi kur oranının esas alınacağı konusunda henüz bir bilgi paylaşılmamıştır. Bu noktada döviz cinsinden olan kredi borcunu, günlük kur oranından bankalara ödeyen yatırımcılarımızın haklarının korunacağına olan inancımızı koruduğumuzu belirtmek isteriz” diye konuştu. Belgü, 1 aylık sürede tüm kontratların gözden geçirilmesinin zor olacağını ifade etti.

Anlaşmazlık olursa sözleşmeler feshedilecek

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, “Adil ticaret düzeninin tesisi konusunda önemli bir adım atıldı ve TL ile ticarete dönüşte en önemli virajlardan biri alındı” dedi. Dövizli kiraların perakende sektörü üzerinde yarattığı tehditlerin ortadan kalkacağını belirten Öncel, “Sadece AVM’lerde değil caddelerdeki boş mağazaların da dolacağına inanıyorum” dedi. Sözleşmelerle ilgili yoğun bir mesai yapılacağını da ifade eden Öncel, sürecin anlaşmazlıkla sonuçlanması durumunda sözleşmeyi feshetme hakkı olacağını söyledi.