Kaybımız saatte 2 lira

TÜRKİYE’nin en büyük otomotiv işletmelerinden Oyak-Renault’nun Bursa’daki fabrikasında 4 bine yakın işçi dört gündür ayakta.

Eylemi başlatan vardiyada çalışan bin kadar işçi dört gündür fabrikanın bahçesinden çıkmamış, diğer iki vardiya ise demir parlaklıkların dışındaki bahçeye konuşlanmış. Önce pankartlar dikkat çekiyor: “Harran ovası, Oyak Reno’nun yuvası”; “Sonunu düşünen Harranlı olamaz”, “Zalimin zulmü varsa, Harranlıların Allah’ı var”,  “Diren Reno, İşitme ve Dilsiz Engelli Harranlılar”.  Pankartlara işçi sözcüsü  Erhan İmralı açıklık getiriyor: “Kemal Sunal’ın Kibar Feyzo filminde bir sahne vardır. Kemal Sunal kendisine önündekinden daha az maaş verildiğini görünce ‘Benimki niye düşük’ diye sorar. Muhasebeci ‘onlar sendikalı’ der.”
8 yıldır bu fabrikada çalışan İmralı yeni bir sendika düşünmediklerini belirtirken, eylemlerinin nasıl ve neden başladığını şöyle anlatıyor:

500 LİRALIK FARK
“Sendika ile MESS arasında her iki yılda yenilenen sözleşme 2014 Aralık’ta üç yıllık yapıldı.  Sözleşme süresinin üç yıla çıkması rahatsızlık yarattı. Ardından bir buçuk ay önce Bosch’la yapılan sözleşmede maaşlarımız arasında saat ücreti olarak ortalama 2 lira fark oluştu. Saati 6 liraya çalışan için 2 lira büyük rakam. Bu, maaşta ortalama 500-600’e tekabül ediyor. Bunun düzeltilmesi ve Bosh işçileriyle şartların eşitlenmesi için önce sendikayla görüştük. Sendika sözleşmenin 3 yıllık olduğunu hatırlatarak bunun mümkün olmadığını söyledi.

Mesai sonrası slogan atmalar, servise geç binmeler başladı. Ama hiçbir şekilde fabrika durdurulmadı, zarar verilmedi, tepkimizi gösterdik. Sendikadan toplu istifa etmek istedik. Saldırıya uğradık. İyileştirme için de Fransa ile görüşüleceği söylendi. 15 gün süre istediler. Çalışmaya devam ettik. Bir hafta sonra  ‘Biz MESS’e siz Türk Metal’e bağlısınız, bu sözleşme bitene kadar, 2017’ye kadar yeni bir zam mümkün değil’ dendi. Fabrika yönetimi rahatsız edici bir durum yaratmıyor, hatta içerideki işçilerin yemeklerine yardımcı oluyor. Sıkıntı işçi ile işveren arasında değil MESS ile işveren arasında.”

Mako da iş bıraktı
OYAK Renault’daki iş bırakma eylemi TOFAŞ ve Coşkunöz firmalarından sonra dün yedek parça üreten MAKO’ya da sıçradı. 16 fabrikaya mal üreten 1170 MAKO işçisi, işçi temsilcilerinin beyanlarına göre   kimsenin işten çıkarılmaması ve sendikanın fabrikadan çıkarılması için işverenden onay aldı. 15 yıldır  MAKO’da çalıştığını söyleyen bir işçi, Bosh’taki 3 yıllık işçiyle aynı maaşı aldığını ifade etti. Eyleme katılan işçilerin maaşları 1350 lira ile 3700 arasında değişiyor. Bosh işçilerinin maaşlarının ise 500-600 lira fazla olduğu söyleniyor.

‘Oy kaybı korkusuyla müdahale edilmiyor’
TOFAŞ CEO’sunun dün sabah sahaya inerek, eyleme son verilmesini istediğini belirten Türk Metal Sendikası Genel Başkan Yardımcısı Mesut Gezer Hürriyet’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Eylemcilerin yaptıkları hareketler kitlesel harekete dönmeye başladı. Geçmiş dönemde yaşadığımız Gezi olayları gibi işçilerin de Gezi’si olsun diyerek mi  birileri bunu tetikledi, onu anlamakta zorlanıyoruz.”
Bosch’un sürecinin farklı olduğunu iddia eden Gezer, “Bosch’da iyi bir sözleşme yaptık, ilk defa bir sendika masa başında istediğini fazlasıyla aldı bunun karşılığında hak etmediği bir sürece dahil oldu. İki şeyi bunlara güzel anlatamadık. Rakip sendika Birleşik Metal’in sürecini ve Bosh sürecini. Eğer ben Bosh sürecini bu insanlara zafer sözleşmesi olarak adlandırsaydım işin süreci farklı olacaktı. İşçiyi dahil etmedik, orada eksiğimiz var” dedi.
Hükümetin oy kaybı korkusuyla müdahale etmediğini öne süren Gezer, “Diğer siyasi partilerin milletvekili adayları geliyor hepsi ‘yanınızdayız’ diyor. Niye yanındasın? Bu adam sözleşmeye mi oturmuş, biten sözleşme için pazarlık yapıyor. Bu adamlar kapının önüne konduğunda şimdi destek veren belediyeler, oy isteyenler karşılasın ihtiyaçlarını bakalım. Hiçbiri gelmez” diye konuştu.  
Şu an Tofaş’ın saat ücreti ortalamasının 10.04 TL, Renault’un 9.83 TL, Bosch’un ise 9.43 TL olduğunu belirten Gezer şunları söyledi:


“Yıllarca Bosch bu ortalamaların altında kaldığı için bu sıkıntıları çektik. 38 ayda 53 boşanma var, 863 kişi işinden ayrılmış, icralıklar hacizlikler. TOFAŞ CEO’sunun açıklaması kafalarda soru işaretleri bıraktı. Görüşmelerimiz devam ediyor. Bu sözleşmeyi MESS’le sadece Türk Metal yapmadı, MESS’e bağlı bir sürü sendika var. Bu kelebek etkisi yaratır, ülkenin içindeki kaosu büyütür diyerekten bu süreç delinemez. Ben onunla nikah yapmışım. Sözleşmeyi yapalı 9 ay olmuş, ikinci zammı almışım tepki yoktu. Valilik’in alanları boşaltması, insanların aileleriyle konuşması gerekiyor.”