İkinci el otoya "garanti" zorunluluğu geliyor

"Aracını galeriden veya bu işle iştigal eden bir iş  yerinden aldığında, 5 veya 500 kilometre gittiğinde ya da 5 gün sonra arıza  vermemesi gerekir. Kilometre sınırını tam netleştirmedik ama ikinci el ticaret  yapanları zorda bırakacak bir kilometre garantisi değil makul bir süre olacak."  dedi.


Tüfenkci, Otonomi'de düzenlenen toplantıda, "İkinci El Motorlu Kara  Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin açıklamalarda  bulundu.


Yurt dışından sıfır diye ithal edilen ama AB mevzuatına göre ikinci el  olarak değerlendirilen araçların, Türkiye'de kullanımında gümrük mevzuatı  açısından büyük sıkıntılar çıktığını hatırlatan Tüfenkci, gümrük idarelerince  yapılan incelemelerde, bazı araçlara el konulduğunu, bazılarının takibe  alındığını, bazılarının da incelemelerinin sürdüğünü söyledi. Yurt dışından  getirilen araçların, ülkeye girdikten sonra ikinci, üçüncü hatta dördüncü ele  ulaştığını bildiren Tüfenkci, burada iyi niyetli üçüncü kişilerin mağduriyetine  yol açan uygulamalarla karşılaştıklarını anlattı.

Tüfenkci, bu konuda inceleme yaptıklarını belirterek, "Türkiye'de bu  mevzuat tehdidi altında bulunan yaklaşık 40 bin araç mevcuttu. Bunların bir  kısmının incelemeleri tamamlanmış ve gümrük otoparklarını çekilmiş, bir kısmının  da incelemesi ve takibatı devam ediyordu. Son çıkan torba yasa ile beraber,  sektörden büyük bir talep vardı... Bu alanda bir düzenleme ihtiyacı hissettik ve  kısa zamanda düzenlemeyi yaparak, hayata geçirdik." diye konuştu.

Gümrük Kanunu'nun ilgili maddesinde, "Eşyanın ithali, lisansa, şarta,  izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik  belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya  belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde, eşyanın gümrük  vergilerinin yanı sıra, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası  verilir." hükmünün yer aldığını anımsatan Tüfenkci, şunları kaydetti:

"Bu tip eşyalarda, gümrüklenmiş değerinin yüzde 25'ini 6 ay içinde  yatırdığı takdirde, araç kimin elindeyse, kim yatırırsa o aracı elinde olan  vatandaşa yatırdığında, o aracı kendisine iade edelim. Bundan sonra da  yakalamalarda bulunulmasın, sadece şüphelenilen ve incelemeye tabi olan araçlar  sicile şerh verilerek, araç sahibinde kalsın. İnceleme sonucuna göre, bir karar  verilsin hükmünü getirdik. Ayrıca bu durumda olup da halen incelemeye başlanmamış  veya inceleme aşamasında olan araçların sahipleri de yine 6 ay içinde  başvurmaları halinde bu sefer yüzde 15'lik ceza ödeyerek, bu takibattan kurtulmuş  olacaklar."

Tüfenkci, düzenlemenin elinde bu tip araç bulunanlara, bir rahatlama  getireceğine işaret ederek, onları her ana araçlarına el konulması korkusundan  kurtarmış olacaklarını dile getirdi. Gümrüklerde bekleyen araçları çürümekten  kurtararak, bunları yeniden ekonomiye kazandıracaklarının altını çizen Tüfenkci,  böylece elinde bu tip araç olanlara, kendileri beyanda bulunduğunda bir imkan  getirileceğini ve takibattan kurtulacaklarını kaydetti.

Yetki belgesi olmayan ikinci el otomobil satamayacak

Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanununda, 2. el motorlu  kara taşıtlarının ticaretine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla  "İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı"  hazırlandığına değinen Tüfenkci, taslağın bakanlıklar, diğer kamu kurum ve  kuruluşlarının, dernek ve federasyonların görüşüne açıldığını hatırlattı.

Yönetmelik taslağının ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle  iştigal eden gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarların ikinci el  taşıt alım satım faaliyetlerini, noterlerin bu faaliyetlere ilişkin  yükümlülüklerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin  usul ve esasları, ikinci el taşıt ticareti yapılan işletme, toplu iş yeri ve  pazarlarda aranan şartları, bakanlık ve yetkili idarelerin ikinci el taşıt  ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyeceğini anlatan  Tüfenkci, "İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretinin yetki belgesi almış ve  yalnızca bu işle iştigal eden tacirler ile esnaf ve sanatkarlar tarafından  yapılması öngörüyoruz. İkinci el taşıt ticaretiyle iştigal edecek tacirler ile  esnaf ve sanatkarlara, her bir işletmesi için yetki belgesi alma şartı  getirilecek. Her önüne gelen, 'Ben ikinci el otomobil alıp satıyorum' diye ortaya  çıkamayacak. Yetkilendirilmiş, yetki belgesi almış, bu işle iştigal eden  esnaflarımız ve tacirlerimiz tarafından bu ticari faaliyet sürdürülecek. Yetki  belgesi, bakanlıkça öngörülecek gerekli eğitimleri alınması koşuluna bağlanacak."  şeklinde konuştu.

Tüfenkci, bu işle iştigal etmeyen gerçek ve tüzel kişiler ile özel  hukuk tüzel kişilerinin, bir takvim yılı içinde ikinci el taşıt satışı  yapmalarının belli koşullara bağlandığına değinerek, getirilen düzenlemeyle  ikinci el taşıt ticaretindeki aktör profilini netleştirmeyi ve kayıt dışı  faaliyetlerle vergi kayıplarının önüne geçmeyi hedeflediklerini vurguladı. İkinci  el motorlu kara taşıtı satışına aracılık eden işletmelere, kendisine teslim  edilen taşıtlar için taşıtın adına tescilli olduğu kişiye verilmek üzere, taşıt  teslim belgesi düzenlenmesi şartı ve satışa sunulan taşıtın ön yüzünde, araca  ilişkin tanıtıcı bilgilerin bulundurulması şartı getireceklerinin altını çizen  Tüfenkci, belli bir yaşın veya kilometrenin altında olan ikinci el taşıtlar için  işletmelere taşıt satışı öncesinde ekspertiz raporu alma ve bir nüshasını alıcıya  teslim etme zorunluluğu getireceklerini de aktardı.

Garanti konusunda da ikinci el motorlu kara taşıtının satışını yapan  veya satışına aracılık eden işletmelere, taşıtın motor ve şanzıman gibi  parçalarına satış tarihinden itibaren belli bir süre veya kilometre için geçerli  olacak şekilde garanti verme yükümlülüğü getirdiklerine değinen Tüfenkci, şu  değerlendirmelerde bulundu:

"Aracını galeriden veya bu işle iştigal eden bir iş yerinden  aldığında, 5 veya 500 kilometre gittiğinde ya da 5 gün sonra arıza vermemesi  gerekir. Kilometre sınırını tam netleştirmedik ama ikinci el ticaret yapanları  zorda bırakacak bir kilometre garantisi değil makul bir süre olacak. Belki hem  süre hem kilometre 10 bin kilometre garantisi gibi veya 6 aylık, 1 yıllık gibi  yaşına göre, kademesine göre verilecek standart, herkesin kabul edebileceği  garantileri de vermek zorunda. Eğer arızalı satıyorsa onu belirtmesi gerekiyor,  ikinci el ticaretin de kaporta arızası da olabilir, tamiratı da gerekebilir bunun  da ticaretini önlememeniz lazım, o haliyle satması lazım ama bu araç tam,  eksiksiz bir araç diye müşteriye satıyorsa, satıcının bunun belli bir garantisini  de üstlenmesi gerekir. Taslakta ayrıca ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında  noterlerin yükümlülüklerini de düzenledik. Bu kapsamda, noterlere ikinci el taşıt  satışlarında yetki belgesiyle, gerekli görülen diğer belgeleri araması ve bu  belgeler ibraz edilmeden satış işlemini gerçekleştirmemesi şartını getirdik.  Önümüzdeki en geç 15 gün içinde Başbakanlığa, Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere  sevk edeceğiz."

Otonomi Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erkoç da otomobil ticaretinin  önündeki en büyük engellerden biri olan ithal otomobiller ile ilgili sıkıntının  çözüldüğünü söyledi. Düzenlemenin sadece otomobil ticareti değil, günlük yaşamda  gayrimenkul alım satımında dahi ortaya çıkan problemi giderdiğini belirten Erkoç,  "Yaklaşık 40 bin araç, her biri 100 bin lira olsa 40 milyar lira gibi bir rakam  dönüyor. Bu gelirden dolayı Maliye Bakanlığına ciddi bir para transferi olacak.  Yani piyasada 40 milyar liralık ticaretin önündeki engel tamamen kalkmış olacak."  dedi.