Gökdelenler ekonomik kriz habercisi mi?

Ekonomist Andrew Lawrence, 1999 yılında gökdelenlerin kriz göstergesi olabileceğini ortaya attı, en yüksek yeni bir “gökdelen yapma yarışı ile ekonomik kriz” arasında güçlü bir ilişki olduğunu iddia etti.

Teorinin varsayımı şöyle: Kaynaklar, dünyanın veya ülkenin en uzun gökdelenini inşa etmeye ayrılırken, ekonomik büyüme yavaşlıyor. Ekonominin aşırı büyüme evresinde yüksek riskli ve ekonomik olmayan yatırımlar gündeme geliyor. Ucuz kredi sayesinde konut balonu şişerken, bir güç gösterisi olarak gökdelen yapma yarışı da kızışıyor. Teorinin gerçekliği tartışmalı. Fakat bazı örnekleri var.
- 1873 yılında New York’ta inşa edilen “Equitable Life” sonrası 5 yıllık “durgunluk”,
- New York “Singer Binası ve Metropolitan Kuleleri”  “1907 bankacılık krizi”,
- 1929 yılında inşaatı başlanan “Empire State” gökdeleninin yapılması sırasında “1929 ekonomik buhranı”,
- 1974 yılında 500 metrelik “Willis Kulesi ve hiper enflasyon”,
- 1997 yılında Malezya’da inşaatı tamamlanan 400 metrelik “Petronas Kuleleri ve hiper enflasyon”,
- 2010 yılında tamamlanan 900 metrelik “Burj Khalifa” gökdeleni yapımından sonra “Dubai’deki finansal kriz”.

Tekrar belirtelim bu bir teori. Geçerliliği tartışmalı. Ama bazı örnekler Gökdelen Endeksini destekliyor.

İstanbul, Avrupa’da “en fazla” gökdelene sahip şehir. Ankara ise son yıllarda yapılanlarla birlikte “Avrupa’da 4. sırada”. Bu aralar Ankara ve İstanbul’da başlayacak veya devam eden yaklaşık 60 gökdelen inşaatı var. Ekonomi için krizin iyice konuşulmaya başladığı bugünlerde umarız gökdelen endeksi Türkiye için doğrulanmaz!..