Geçen yıl en çok para konut ve kiraya gitti

Türkiye genelinde geçen yıl hanehalklarının tüketim amaçlı harcamalarının en büyük kısmını yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları oluşturdu.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2019 yılına ilişkin "hanehalkı tüketim harcaması" istatistiklerini yayımladı.

Buna göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalardan en yüksek payı yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları aldı. Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı yüzde 20,8, ulaştırma harcamalarının payı yüzde 16,5 oldu.

Hanehalkları, toplam harcamalarının yüzde 2,2'sini sağlık, yüzde 2,5'ini eğitim hizmetleri ve yüzde 3,1'ini eğlence ve kültür için yaptı.

Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2018'de 2 bin 181 lira iken geçen yıl 2 bin 465 lira olarak tahmin edildi.

Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı arttı

Gıda ve alkolsüz içeceklerin harcamalar içindeki payı 2018'e göre 0,5 puanlık artışla yüzde 20,3'ten yüzde 20,8'e yükseldi.

Alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının payı yüze 4'ten yüzde 4,3'e, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı yüzde 4,8'den yüzde 5'e, konut ve kira harcamalarının payı yüzde 23,7'den yüzde 24,1'e, eğlence ve kültür harcamalarının payı yüzde 2,9'dan yüzde 3,1'e, eğitim hizmetlerinin payı yüzde 2,3'ten yüzde 2,5'e ve çeşitli mal ve hizmetlerin payı ise yüzde 4,9'dan yüzde 5,1'e çıktı.

Diğer taraftan, mobilya ve ev eşyaları harcamalarının payı yüzde 6,5'ten yüzde 6,4'e, ulaştırma harcamalarının payı yüzde 18,3'ten yüzde 16,5'e, haberleşme harcamalarının payı yüzde 3,8'den yüzde 3,6'ya düştü.

Sağlık (yüzde 2,2) ile lokanta ve otel harcamalarının (yüzde 6,5) payı geçen yıl değişmedi.

Düşük gelirli haneler gıdaya 2 kat fazla pay ayırdı

Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının geçen yılki dağılımına bakıldığında, birinci yüzde 20'lik grupta (en düşük gelir grubu) yer alan hanehalklarının, konut ve kira harcamalarına yüzde 31,2, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 30,7, ulaştırma harcamalarına yüzde 9, mobilya ve ev eşyası harcamalarına yüzde 5,3 pay ayırdığı görüldü.

En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları ise konut ve kira harcamalarına yüzde 20,1, ulaştırma harcamalarına yüzde 20, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 15,3 ve lokanta ve otel harcamalarına yüzde 8,1 pay ayırdı.

Gıda ve alkolsüz içeceklere yapılan harcamalarda en büyük payı yüzde 19,4 ile et, balık ve deniz ürünleri aldı. Bunu yüzde 17,8 ile ekmek ve tahıllar, yüzde 16,6 ile sebzeler, yüzde 13,9 ile süt, peynir ve yumurta izledi.

En düşük paya sahip harcama grupları ise yüzde 2,3 ile diğer gıda ürünleri, yüzde 3,2 ile kahve, çay ve kakao, yüzde 3,8 ile alkolsüz içecekler olarak sıralandı.

Harcama kalıpları değişti

Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları konut ve kira harcamalarına yüzde 22,4, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 17,7 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalklarının konut ve kira harcamalarına yüzde 20,4, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19,8 ve ulaştırma harcamalarına ise yüzde 19,2 pay ayırdığı belirlendi.