Faizdeki korona düşüşü kredileri etkiler mi?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 19 Mart perşembe günü gerçekleşmesi planlanan para politikası kurulu toplantısı öncesinde dün koronovirüs önlemleri sebebiyle olağanüstü şekilde toplandı. Toplantıdan çıkan en önemli karar Merkez Bankası’nın vaktinden önce gelen acil faiz indirimi oldu. TCMB toplantı sonrasında politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 10,75’ten yüzde 9,75’e indirdi. Böylelikle politika faizleri 2018 Haziran sonrasında ilk kez tek basamağa inmiş oldu. 

2019’un Temmuz ayı itibariyle haftalık yüzde 24 seviyesinden aralıksız şekilde düşmeye başlayan repo faizleri sonrasında likiditeye erişimi kolaylaşan bankalar kredi faiz oranlarında sert düşüşler gerçekleştirmişti. Hemen her politika faiz indiriminin ardından bankaların kredi faizlerinde indirim atağı yaşandı. En çok indirimlerin gerçekleştiği konut kredisi için bankalardan bir indirim atağı daha gelebilir. 

Ayrıca Merkez Bankası’nın toplantısından bireysel kredileri ve kredi büyümesini destekleyici kararların da gelmesi kredi arzı için beklentiyi arttırdı. Merkez Bankası dün gerçekleşen toplantısında koronovirüs tedbirleri kapsamında faiz indiriminin yanında bir dizi kararı da uygulamaya soktu.

Merkez gün içi ve gecelik vadedeki hazır imkânlar çerçevesinde bankalara ihtiyaç duydukları tüm likiditeyi sağlayacak.

Piyasa yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla piyasa yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri çerçevesinde tanınan likidite imkânına ilişkin limitler artırılacak.

Zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 500 baz puan indirildi. Bu kararla, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5.1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verilmesi bekleniyor. Değişiklik, tesisi 20 Mart’ta başlayacak olan 6 Mart tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacak.

Reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkânları tanındı. Bankaların yeni likidite imkânlarından alabilecekleri azami fon tutarı reel sektöre sağladıkları ve sağlayacakları kredi tutarları ile ilişkilendirilecek.

Kararlar sonrası bankaların kredi büyümesine yönelmesi ve kredi koşullarını kolaylaştırması öngörülüyor. 

Güncel olarak kredi faizlerinin düşmesinde en büyük engel kur ve piyasalar olarak duruyor. Borsa dün 82 bin puana kadar gerileyerek 17 Ocak 2017 sonrası en düşük seviyeyi gördü. Merkez Bankasının kararı ile yeniden yükselişe geçen borsa kapanışta 86 bin seviyelerinde yer alarak son günlerdeki kayıplarını geri kazanamadı. 

Dolar kuru ise dün gün içinde 6.5 bandını oldukça zorlasada 4.43 bankadında dengelendi. Faiz kararı sonrası kısmen yükselen kur yeniden düşüşe geçti. 

Döviz kuru, petrol fiyatları ve emtia piyasasındaki hızlı dalgalanmalar, korono salgınının tüm gelişmekte olan para birimleri ile beraber Türk Lirasında da değer kaybı oluşturması ile bankaların kredi faizlerini düşürmesini engelliyor. 

Yine de Merkez Bankası’ndan kredi faizlerinin düşmesine imkan sağlayan hamle sonrasında bankaların nasıl pozisyon alınacağı merak ediliyor. 

KrediPazarı'nın araştırmalarına göre güncel olarak en düşük konut kredisi faizi sıfır konutlar için yüzde 0.79, ikinci el konutlar için yüzde 0.87 olarak uygulanıyor.