Ekonomi
02 Eyl 2016 14:54
Son Güncelleme: 10 Oca 2019 04:37
Çalışan ve emeklilerin gözü yeni dönemde...
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, yerini Müezzinoğlu’na bırakırken ardında pek çok yeni düzenleme ve söz de bıraktı...
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, dün
Bakanlıktaki makamını törenle Mehmet Müezzinoğlu’na bıraktı. Yeni
Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, halen devam eden yeni
düzenlemelerle görevi devralırken milyonlarca çalışanın merakla
beklediği sorunların da yeni muhattabı oldu. Başbakanlık’ın 2016
eylem ve reform planı içerisinde yer alan ve Bakan Soylu tarafından
da sözünün verilmesine rağmen uygulamaya henüz geçmemiş
düzenlemelerin akibeti merakla bekleniyor. Karar'dan Ceyda
Dinçbakır'ın haberine göre işte yeni Bakan Müezzinoğlu’nu bekleyen
çalışmalar:
Kıdem Tazminatı: Türkiye’deki çalışanların en öncelikli gelen sorunları arasında gelen kıdem tazminatıyla ilgili Hükümet kapsamlı bir çalışma hazırlamaktaydı. En son Ağustos ayındaki Süleyman Soylu açıklamasında da kıdem tazminatının, yakında gündeme geleceğini belirtmişti. Çalışanların yüzde 86’sının kıdem tazminatı alamamasını örnek göstererek sorunun önemine dikkat çeken Soylu, “Türkiye’ye kıdem tazminatı lazım. Devlet elini taşın altına sokarsa kıdem tazminatı meselesi daha kolay çözülür” demişti. Soylu’nun “Gerek çalışanlarımızın, gerek işverenlerimizin çok net bir şekilde kendi var olan durumlarını net ve iyi görebileceği bir çalışmayı tamamlamış durumdayız” diye anlattığı kıdem tazminatı çalışması, yeni Bakan Müezzinoğlu’nun ilk çalışmaları arasında yer alması bekleniyor.
Emeklilere promosyon: Uzun bir süredir emeklilere promosyon verilmesi gündemdeydi ancak Hükümet’in değişiklik dönemlerine denk gelmesiyle bir türlü hayata geçirilememişti. Süleyman Soylu, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, emeklilere promosyon verilmesi konusunda çalışmaları tamamladıklarını belirterek düzenlemenin gecikmesini şöyle açıklamıştı: “Tam gündeme getireceğimiz zaman hükümet değişti. Tüm bankalarla ve PTT dahil tüm kurumlarla görüştük. Üç aşağı beş yukarı her şey belli. Hedefimiz iki bayram arasında bu işi bitirmekti ama beceremedik. Hazırlıklarımız tamam, fırsatını bulduğumuz ilk anda hükümetimize çalışmamızı sunacağız.”
Genel sağlık sigortası: GSS gelir testi konusunda değişiklik çalışması yürütülmekteydi. Süleyman Soylu da gelir testini kolaylaştıracakları sözünü verdiği son açıklamasında, sosyal yardımla istihdam arasında bağ kurabilmeyi istediklerini söylemişti. Soylu şöyle demişti: “2017 yılı projeksiyonu çerçevesinde SGK bünyesine alacağız. SGK’ya geçtikten sonra bunu resen yapacağız.” Soylu, ömür boyu yeşil kart uygulamasını da kaldıracakları sinyalini vermişti.
SGK Uzmanı Ali Duman, milyonlarca kişinin mağdur olduğu yeni düzenlemelerle ilgili beklentileri dile getirdi:
Doğum borçlanması: Anneler, doğum borçlanması hakkındaki mağduriyetlerinin sona erdirilmesini bekliyor. İlk kez 2008’de gerçekleşen yasal bir düzenlemeyle doğum borçlanması hakkı getirildi. Her çocuk için 2 yıl borçlanma ile toplam 6 yıl erken emekli olma şansı kazanıldı. Ancak buradaki en önemli kıstas, sigortaya giriş tarihten sonra doğan çocuklar olması sebebiyle ülkemizde sayıları milyonları bulan annelerimiz doğum borçlanmasından faydalanamaz durumda. Diğer borçlanmalar dikkate alınırsa sigorta girişi geriye çekilerek daha erken emekli olmaya hak kazanılıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için yeni bir düzenleme bekleniyor.
Ölümde çifte standart: 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası ölenler şeklinde Kanunda bir ayrım var. Sosyal güvenlik kanununda en son sigortalı çalışması var iken ölenler, 1 Ekim 2008 öncesi ölmüş ise borçlanma dahil 900 günde emekli olurlarken sonrası ölenler de borçlanma dahil 1800 günde emekli olmakta. Yani arada 900 gün fark var. Bu çifte standart yasal düzenleme gerektirmekte.
Esnaf ve tacirlerin 13 yıllık hasretinin son bulması: 2003 yılındaki 4958 sayılı yasayla artık 2000 yılından önceki kayıtların alınması mümkün olamaz hale geldi. Birçok esnaf, eski dönemki vergi ve ticari kayıtlarının BağKur hizmeti olarak geri alabilmeyi bekliyor.
Çırak ve stajyerlerin sigortalı girişleri: Bu konuda 200 bin kişinin mağdur olduğu söyleniyor. Emeklilik günü yaş, sigorta giriş günü belirlediği için bir mağduriyet var. Çırakların ilk sigortaya girişlerinde kısa vadeli prim ödemeleri yapıldığı için bu ödemeler, emeklilik için geçerli olan sigorta girişi kapsamına alınmıyor. Çırak ve stajyerler de okul dönemlerinde dışarıda çalıştırılarak yapılan sigorta girişleri dikkate alınmıyor.
Kıdem Tazminatı: Türkiye’deki çalışanların en öncelikli gelen sorunları arasında gelen kıdem tazminatıyla ilgili Hükümet kapsamlı bir çalışma hazırlamaktaydı. En son Ağustos ayındaki Süleyman Soylu açıklamasında da kıdem tazminatının, yakında gündeme geleceğini belirtmişti. Çalışanların yüzde 86’sının kıdem tazminatı alamamasını örnek göstererek sorunun önemine dikkat çeken Soylu, “Türkiye’ye kıdem tazminatı lazım. Devlet elini taşın altına sokarsa kıdem tazminatı meselesi daha kolay çözülür” demişti. Soylu’nun “Gerek çalışanlarımızın, gerek işverenlerimizin çok net bir şekilde kendi var olan durumlarını net ve iyi görebileceği bir çalışmayı tamamlamış durumdayız” diye anlattığı kıdem tazminatı çalışması, yeni Bakan Müezzinoğlu’nun ilk çalışmaları arasında yer alması bekleniyor.
Emeklilere promosyon: Uzun bir süredir emeklilere promosyon verilmesi gündemdeydi ancak Hükümet’in değişiklik dönemlerine denk gelmesiyle bir türlü hayata geçirilememişti. Süleyman Soylu, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, emeklilere promosyon verilmesi konusunda çalışmaları tamamladıklarını belirterek düzenlemenin gecikmesini şöyle açıklamıştı: “Tam gündeme getireceğimiz zaman hükümet değişti. Tüm bankalarla ve PTT dahil tüm kurumlarla görüştük. Üç aşağı beş yukarı her şey belli. Hedefimiz iki bayram arasında bu işi bitirmekti ama beceremedik. Hazırlıklarımız tamam, fırsatını bulduğumuz ilk anda hükümetimize çalışmamızı sunacağız.”
Genel sağlık sigortası: GSS gelir testi konusunda değişiklik çalışması yürütülmekteydi. Süleyman Soylu da gelir testini kolaylaştıracakları sözünü verdiği son açıklamasında, sosyal yardımla istihdam arasında bağ kurabilmeyi istediklerini söylemişti. Soylu şöyle demişti: “2017 yılı projeksiyonu çerçevesinde SGK bünyesine alacağız. SGK’ya geçtikten sonra bunu resen yapacağız.” Soylu, ömür boyu yeşil kart uygulamasını da kaldıracakları sinyalini vermişti.
SGK Uzmanı Ali Duman, milyonlarca kişinin mağdur olduğu yeni düzenlemelerle ilgili beklentileri dile getirdi:
Doğum borçlanması: Anneler, doğum borçlanması hakkındaki mağduriyetlerinin sona erdirilmesini bekliyor. İlk kez 2008’de gerçekleşen yasal bir düzenlemeyle doğum borçlanması hakkı getirildi. Her çocuk için 2 yıl borçlanma ile toplam 6 yıl erken emekli olma şansı kazanıldı. Ancak buradaki en önemli kıstas, sigortaya giriş tarihten sonra doğan çocuklar olması sebebiyle ülkemizde sayıları milyonları bulan annelerimiz doğum borçlanmasından faydalanamaz durumda. Diğer borçlanmalar dikkate alınırsa sigorta girişi geriye çekilerek daha erken emekli olmaya hak kazanılıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için yeni bir düzenleme bekleniyor.
Ölümde çifte standart: 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası ölenler şeklinde Kanunda bir ayrım var. Sosyal güvenlik kanununda en son sigortalı çalışması var iken ölenler, 1 Ekim 2008 öncesi ölmüş ise borçlanma dahil 900 günde emekli olurlarken sonrası ölenler de borçlanma dahil 1800 günde emekli olmakta. Yani arada 900 gün fark var. Bu çifte standart yasal düzenleme gerektirmekte.
Esnaf ve tacirlerin 13 yıllık hasretinin son bulması: 2003 yılındaki 4958 sayılı yasayla artık 2000 yılından önceki kayıtların alınması mümkün olamaz hale geldi. Birçok esnaf, eski dönemki vergi ve ticari kayıtlarının BağKur hizmeti olarak geri alabilmeyi bekliyor.
Çırak ve stajyerlerin sigortalı girişleri: Bu konuda 200 bin kişinin mağdur olduğu söyleniyor. Emeklilik günü yaş, sigorta giriş günü belirlediği için bir mağduriyet var. Çırakların ilk sigortaya girişlerinde kısa vadeli prim ödemeleri yapıldığı için bu ödemeler, emeklilik için geçerli olan sigorta girişi kapsamına alınmıyor. Çırak ve stajyerler de okul dönemlerinde dışarıda çalıştırılarak yapılan sigorta girişleri dikkate alınmıyor.