Asansörde devrim!

Asansörler büyük şehir hayatının ayrılmaz parçası durumunda. Yaklaşık 161 yıl önce kullanılmaya başlanan bu teknoloji geçtiğimiz aylarda özellikle Türkiye’de yaşanan ölümcül kazalarla sık sık gündeme geldi. Üretici şirketler ise teknolojinin hem güvenliğini hem de verimliliğini artırmak için bir dizi yeni teknik üzerinde çalışıyor. Yapılan araştırmalar gelecek 30 yıl içerisinde şehirleşmenin hızla artacağını gösteriyor. McKinsey’in rakamlarına göre bu gelişme mevcut şehir merkezlerine toplam 58 trilyon dolarlık yeni yatırım yapılması anlamına geliyor. Yapılacak yeni yerleşim birimlerinin büyük oranda gökdelen olarak planlanması ise asansör sorununu gündemin üst sıralarına taşıyor. Alman asansör üreticisi ThyssenKrupp’un geliştirdiği yeni ‘Multi’ projesi oldukça ilgi çekici görünüyor. Geleneksel çelik halat ve ray sistemine karşılık tamamen manyetik alan prensibine göre çalışan sistem inşaat tasarımında da büyük değişime neden olacak. Aynı manyetik trenler gibi çalışan Multi sisteminde asansör kabinleri sadece yukarı aşağı değil yatay olarak da hareket edebilecek. Ayrıca hat üzerinde çok sayıda kabinin birbirinden bağımsız çalışmasını öngören projede her kabinin kendi elektrik motoru olacak.

ASANSÖRÜ BEKLERKEN 16.6 YIL GEÇİYOR

Yüksek binalarda çalışanların en çok şikâyet ettikleri konuların başında asansör beklerken kaybedilen zaman gelir. Araştırmalara göre yüksek ofis binalarının çoğunlukta olduğu New York’ta çalışanlar bir yılda toplam 16.6 yıl süreye denk gelecek zamanı asansörlerin gelmesini beklerken harcıyor. Aynı insanların bir yıl içerisinde asansörün içerisinde geçirdikleri süre ise toplamda 6 yıla eşit. Söz konusu rakamlara bakılınca en önemli sorunun asansörlerin hızlı gitmesi değil öncelikle asansörün gelmesi olduğu görülüyor.

Tasarımcılar uzaya ulaşmanın en ucuz ve sürdürülebilir yolu olarak asansörü görüyor. Halen oldukça çılgın gibi görünen bu proje için çok sayıda şirket çalışıyor. Kuruluşlar öncelikli olarak uzay asansörünü yapabilmek için yeni nesil malzemeler üzerinde çalışıyor. Projenin hayata geçmesi için özellikle uzay turizmine yatırım yapan fonlar büyük destek sağlıyor.
Mustafa SANCAK / HT GAZETE