Vatandaşa uyarı: Borçlanmayın!
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, 2015 yılı için, “TL’nin değerindeki bugünkü oynaklıklar önemli değil, bunlar dalgalanmalardır. TL’nin sağlam durmasını asıl belirleyen şey TL varlık arzıdır. Orada da ‘basiretli borçlanma’ diyoruz. Basiretli borçlanma olursa endişe etmemize gerek kalmaz” dedi.
Dünyada normal bir para politikası uygulanmasını arzu ettiklerini belirten Başçı, küresel büyümedeki yavaşlığın bunu sürekli geciktirdiğini ifade etti. Parasal sıkılaştırma ve normalleşmenin erken olabileceği gibi geç de olabileceğine işaret eden Başçı sözlerini şöyle sürdürdü:
“Düşük faiz ortamı olağanüstü düşük olmaya devam ederse ve bir türlü normalleşme sağlanamazsa o zaman basiretli borçlanma nasıl sağlanabilir? Onunla ilgili çalışmalarımızı tamamladık. Bununla ilgili Finansal İstikrar Komitesi’ne bilgi sunacağız. Finansal istikrar açısından en zayıf olduğumuz alan rezervlerin kısa vadeli borçları karşılama oranıdır. Orada da artık 2015 yılında çok ciddi bir iyileşme sağlayabiliriz. Bankalarımız rahat bir şekilde uzun vadeli borçlanacaklar. Dış borçlanma yerine mevduatı ve iç kaynakları teşvik edecekler. Onunla ilgili adım attık.”
Başçı, düşük gelir ortamındaki vatandaşların da aşırı borçlanmadan kaçınması gerektiğini belirterek, “Makro ihtiyati önlemlerden en önemlisi gelire nispetle kredi kartı borcunun çok fazla olmaması. Bu bir düzenlemedir. Buna benzer düzenlemeler de faydalı olabilir” diye konuştu.
Enflasyon düşecek
Başçı, düzenlemelerin döviz rezervi üzerinde herhangi bir zorlayıcı etkisi olmamasına özen göstereceklerini söyledi.
Başçı enflasyonun bu yılsonu için yüzde 8.9’luk gelecek yılsonu için ise yüzde 6.2’lik tahminin altında kalabileceğini; yılın ilk 4 ayında enflasyonun kuvvetli düşeceğini ve petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki düşüşün de desteğiyle yılsonunda yüzde 5’e ulaşabileceğini söyledi. Petrolde 10 dolarlık düşüşün 0.4-0.5 puanlık enflasyonu düşürücü etki yaptığını belirten Başçı, “Bu çok önemli bir fırsattır. Bu fırsatı kullanıp enflasyonu kalıcı bir şekilde yüzde 5’e düşürmeliyiz” dedi.
Zorluklar FED ve gıda fiyatı
Emtia fiyatlarıdaki sert düşüşün ve dünyadaki düşük faiz ortamının da Türkiye için avantaj olduğunu belirten Başçı, emtia fiyatlarındaki düşüşün kalıcı olup olmayacağının ise izlenmesi gerektiğini belirtti. Başçı, 2015 yılındaki zorluklar için ise FED’in politika normalleştirme adımlarının nasıl atacağı ve tarım/gıda fiyatları olarak nitelendirdi. Ancak, FED’in sıkılaştırma adımlarının erken ya da geç olmasına karşın hazırlıkların da yapıldığını belirtti.
“Düşük faiz ortamı olağanüstü düşük olmaya devam ederse ve bir türlü normalleşme sağlanamazsa o zaman basiretli borçlanma nasıl sağlanabilir? Onunla ilgili çalışmalarımızı tamamladık. Bununla ilgili Finansal İstikrar Komitesi’ne bilgi sunacağız. Finansal istikrar açısından en zayıf olduğumuz alan rezervlerin kısa vadeli borçları karşılama oranıdır. Orada da artık 2015 yılında çok ciddi bir iyileşme sağlayabiliriz. Bankalarımız rahat bir şekilde uzun vadeli borçlanacaklar. Dış borçlanma yerine mevduatı ve iç kaynakları teşvik edecekler. Onunla ilgili adım attık.”
Başçı, düşük gelir ortamındaki vatandaşların da aşırı borçlanmadan kaçınması gerektiğini belirterek, “Makro ihtiyati önlemlerden en önemlisi gelire nispetle kredi kartı borcunun çok fazla olmaması. Bu bir düzenlemedir. Buna benzer düzenlemeler de faydalı olabilir” diye konuştu.
Enflasyon düşecek
Başçı, düzenlemelerin döviz rezervi üzerinde herhangi bir zorlayıcı etkisi olmamasına özen göstereceklerini söyledi.
Başçı enflasyonun bu yılsonu için yüzde 8.9’luk gelecek yılsonu için ise yüzde 6.2’lik tahminin altında kalabileceğini; yılın ilk 4 ayında enflasyonun kuvvetli düşeceğini ve petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki düşüşün de desteğiyle yılsonunda yüzde 5’e ulaşabileceğini söyledi. Petrolde 10 dolarlık düşüşün 0.4-0.5 puanlık enflasyonu düşürücü etki yaptığını belirten Başçı, “Bu çok önemli bir fırsattır. Bu fırsatı kullanıp enflasyonu kalıcı bir şekilde yüzde 5’e düşürmeliyiz” dedi.
Zorluklar FED ve gıda fiyatı
Emtia fiyatlarıdaki sert düşüşün ve dünyadaki düşük faiz ortamının da Türkiye için avantaj olduğunu belirten Başçı, emtia fiyatlarındaki düşüşün kalıcı olup olmayacağının ise izlenmesi gerektiğini belirtti. Başçı, 2015 yılındaki zorluklar için ise FED’in politika normalleştirme adımlarının nasıl atacağı ve tarım/gıda fiyatları olarak nitelendirdi. Ancak, FED’in sıkılaştırma adımlarının erken ya da geç olmasına karşın hazırlıkların da yapıldığını belirtti.