Trafik sigortasında 1 yıllık araç sahiplerine şok!

Aylardır büyük tartışma konusu haline gelen zorunlu trafik sigortasında her gün yeni bir detay ortaya çıkıyor. Sigortada en büyük zararı yeni araç sahipleri görecek. Nasıl mı?

Araç sahiplerinin en büyük sorunu haline gelen zorunlu trafik sigortası, yeni araba alanlara büyük zararla ortaya çıktı. Sigorta şirketleri yüksek oranlı artışlara neden olan başta ölüm olmak üzere bedeni tazminatların hesaplanması konusunda yasal düzenleme yapılmasını istiyor. Konuyla ilgili Sigortacılar Birliği’nin 4 ana isteği hükümete ve bakanlıklara iletilmiş durumda. Sigorta şirketleri ölen kişilerin tazminatlarının hesaplanmasında standart getirilmesini istiyor. Buna bağlı olarak mahkemelerin bu standartlara uyması gerektiğini ifade ediyor.

Kusurlu sürücü
Üçüncü olarak kusurlu sürücülerin neden olduğu kaza veya ölümler nedeniyle kusurlu sürücünün kendisi veya ailesine herhangi bir ödeme yapmak istemiyor. Son olarak tazminat alacak kişilerin mahkemeye gitmeden sigorta şirketine başvurmasını ve eğer sigorta şirketinin teklifini beğenmezse mahkemeye gitmesini istiyor. Bu 4 isteğin de yasal çerçevesinin çizilmesi isteniyor. Hükümet ile görüşmeler de sürüyor. Sektör yetkilileri eğer bu 4 istek kabul edilirse maliyetler azalacağı için sektörün fiyat indirimine gidebileceğini en azından fiyat artışının durabileceğini ifade ediyor.

Ocakta 590 lira
Tartışmalar süredursun Sigorta Bilgi Merkezi’nin (SBM) istatistikleri ise çok ilginç verileri içermeye başladı. Öncelikle 2015 Ocak ayına göre 2016 Ocak ayında fiyat artışının yüzde 105’i aştığı görüldü. SBM verilerine göre geçen yıl 287 lira olan ortalama Zorunlu Trafik Sigortası primi 2016 Ocak’ta 590 liraya çıktı. SBM verileri ortalama trafik sigortasının 2015 Haziran’da 302 lirayken o aydan sonra hızlanarak arttığını ortaya koyuyor. En büyük ortalama artış ise ağustosta yaşandı. Ortalama fiyatlar 362 liradan 423 liraya çıkarken ağustostan sonraki artışların da tetikleyicisi oldu.

Basamaklara göre prim
Diğer önemli istatistik ise basamaklara göre yazılan primlerde ortaya çıkıyor. İlk kez sigorta yaptıranlar sisteme 4’üncü basamaktan giriyor. Kaza yapmadığı her yıl bir basamak yükseliyor. 4 yıl hiç hasarı olmadığında 7’nci basamağa (buraya sigortacılar cennet diyor) yükseliyor. Bu basamak en az prim ödeyenlerden oluşuyor. Kaza yapanlar ise 1’e doğru hareket ediyor. Verilere göre en yüksek tutarlı fiyat artışı aracını 1 yıl önce alıp bu yıl da sigorta yenileyenlerde gerçekleşti. Bu basamaktaki ortalama prim artışı yüzde 39 oldu. Fiyat artışından nasibini alan ikinci kesim sisteme yeni giren yani 4’üncü basamaktan başlayanlar oldu. Bu kesimde tam yüzde 38’lik artış meydana geldi. Üçüncü büyük tırmanış basamağı aracını aldıktan sonra iki yıl üstüste kaza yapanların basamağında oldu. Bu basamaktaki ortalama fiyat yükselişi yüzde 34’ü buldu. En az fiyat artışı olan kalem ise yüzde 24 ile 7’nci basamakta gerçekleşti.

Düşük olmasının sebebi
Ancak fiyat artışı ağustos ayında başladığı için ortalama alınan bu fiyatlar geçen yıl şubat-ağustos arasında sigorta yaptıranlar henüz bu fiyat artışlarından etkilenmediği için prim artış oranları önemli ölçüde düşük görünüyor. Yani neredeyse yılın yarısını kapsamıyor. Bu nedenle olması gereken ise bu rakamların belki de iki katı bir fiyat artışı. Yani ağustos ayına geldiğimizde artış oranları en az bu oranların iki katına çıkmış olacak.
Sigorta Bilgi Merkezi’nin kendi tanımlaması ile “belirlenen zaman diliminde üretilen poliçelerin primlerinden yine aynı zaman diliminde iptal edilen poliçelerin primleri düşülerek hesaplanan” yazılan prim değişimine bakıldığında ise en yüksek prim artışı yüzde 43 ile 4 yıl ve daha fazla kaza yapmayan basamakta yani en günahsızlarda olduğu görülüyor. İkinci yüzde 41 ile 5’inci basamakta ve üçüncü büyük artış ise yüzde 37 ile 6’ncı basamakta gerçekleşmiş gözüküyor.

4 büyük sorun
-Tazminat hesaplanırken standart oluşturulsun.
-Mahkemeler bu standartlara uysun.
-Kusurlu sürücü için tazminat ödenmesin.
-Tazminat için önce sigorta şirketine başvurulsun.

Hasarsızda artış
Yazılan poliçe değişimine bakıldığında neden hasarsız sürücülerin ortalama priminin daha da yükseldiği anlaşılıyor. Çünkü 2014 Ocak- Aralık’a göre 2015 Ocak-Aralık’ta yazılan poliçelerde artış sadece 5, 6 ve 7’nci basamaklarda oldu. 7’inci basamakta yazılan prim yüzde 15.5, 6’ncı basamakta poliçe adedi yüzde 5.6 ve 57’nci basamakta artış yüzde 1.7 olurken diğer tüm basamaklarda geriledi.

356 bin araç kaçtı
Örneğin 2'nci basamakta yüzde 12’lik bir düşüş meydana geldi. Bu basamak arttıkça gelen prim artışını karşılamamak için bu sürücülerin sigorta yapmaktan kaçındığını ortaya koyuyor. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Ramazan Ülger de artan zorunlu sigorta fiyatları nedeniyle sigortalı araç oranının yüzde 82.5’ten yüzde 80.5’e indiğini söylemişti. Bu 356 bin aracın sigortadan kaçtığını gösteriyor.

İşte bilmeniz gerekenler
-Kasko sigortalısı hasar anında neleri yapmakla yükümlüdür?
Öncelikle hasarın gerçekleştiği tarihi öğrendikten itibaren en geç 5 işgünü içerisinde durumu, sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almalı. Aracın çalınması halinde ise, durumu öğrenir öğrenmez derhal yetkili makamlara bildirimde bulunmalıdır. Ayrıca rücu işlemlerinde kullanılacak bilgi ve belgeleri de, gecikmeden sigortacıya vermelidir.
-Araç el değiştirdiğinde, kasko poliçesi de el değiştirir mi?
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
-Kasko Sigortası’nda aracın pert/ ağır hasarlı olması halinde veya çalınması durumunda kasko poliçesinde yazan sigorta bedeli mi ödenir?
Kasko Sigortası Genel Şartları’nda Sigorta Bedeli kısmında belli bir tutar yer almayacak olup poliçede “Sigorta şirketi aracı hasar tarihi itibarıyla rayiç değerine kadar teminat altına almıştır” ibaresine yer verilecektir. Diğer taraftan rayiç değerde esas alınacak referansa veya rayiç değerin hesaplama yöntemine de poliçede yer verilecek, bu yönde bir belirleme bulunmaması durumunda TSB listesi esas alınacak.

Rahim AK / GAZETE HABERTÜRK