Sebze meyve fiyatları neden fark gösteriyor?
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, Aralık ayında bazı meyve ve sebzelerde üretici ve market arasında fiyat farkı olduğunu kaydetti.
Birçok sebze ve meyvede üreticiden tüketiciye ulaşana kadar fiyat farkı oluşuyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, aralıkta portakalda 4,5, maydanozda 4,2, patateste 3,9, kuru incirde 3,8, kuru kayısıda 3,6, elmada 3,4, havuç ve mandalinada 3,3 kat üretici market fiyat farkı olduğunu bildirdi.
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, aralıkta üreticiden markete portakalda yüzde 347,50, maydanozda yüzde 316,35, patateste yüzde 287,63, kuru incirde yüzde 284,71, kuru kayısıda yüzde 260, elmada yüzde 236,62, havuçta yüzde 231,64, mandalinada yüzde 225,25 fiyat farkı görüldüğünü belirtti.
Bayraktar, "Üretici market fiyat farkı portakalda 4,5, maydanozda 4,2, patateste 3,9, kuru incirde 3,8, kuru kayısıda 3,6, elmada 3,4, havuç ve mandalinada 3,3 kata çıkıyor. Bugün üreticide, 50 kuruş olan portakal markette 2 lira 24 kuruş, 27 kuruş olan maydanoz 1 lira 10 kuruş, 44 kuruş olan patates 1 lira 71 kuruş, 7 lira olan kuru incir 26 lira 93 kuruş, 9 lira olan kuru kayısı 32 lira 40 kuruş, 96 kuruş olan elma 3 lira 24 kuruş, 54 kuruş olan havuç 1 lira 79 kuruş, 66 kuruş olan mandalina 2 lira 15 kuruşa satılıyor" ifadelerini kullandı.
Aralık ayında, üreticide de markette de fiyatı en fazla düşen ürününün havuç, en fazla artan ürünün kabak olduğunu vurgulayan Bayraktar, "Markette havuçta yüzde 7,72 fiyat düşüşü, kabakta ise yüzde 37,16 fiyat artışı meydana geldi. Üreticide kabak fiyatı yüzde 116,17 artarken, havuç fiyatının yüzde 29,14 geriledi. Market fiyatlarında kuru kayısı, süt, mısırözü yağı ve toz şeker fiyatında değişim görülmedi" değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatlardaki değişimin nedenleri
Hem üreticide hem markette fiyatı en fazla artan ürün olan kabağın bu dönemde örtü altında üretildiğini, hava sıcaklıklarının düşmesiyle bitki gelişiminin yavaşladığını vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
"Bitki gelişiminde yavaşlamayla birlikte hasat edilen ürün miktarı azaldı bu da fiyatlara yansıdı. Patlıcan, sivri biber, salatalık, domates gibi ürünlerde de benzer bir durumun söz konusu. Kışlık sebzelerden ıspanak, pırasa, lahana, karnabahar gibi ürünlerde de düşük hava sıcaklıkları nedeniyle yavaş gelişme yüzünden fiyatlarda artış yaşandı. Hasat döneminde olan havuçta, arzın artması nedeniyle fiyatlar geriledi. Rusya ile yaşanan durumdan kuru kayısı ve kuru üzüm de etkilendi. İhracata gidecek ürün iç piyasaya yönelince fiyat düşüşü yaşandı."
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, aralıkta üreticiden markete portakalda yüzde 347,50, maydanozda yüzde 316,35, patateste yüzde 287,63, kuru incirde yüzde 284,71, kuru kayısıda yüzde 260, elmada yüzde 236,62, havuçta yüzde 231,64, mandalinada yüzde 225,25 fiyat farkı görüldüğünü belirtti.
Bayraktar, "Üretici market fiyat farkı portakalda 4,5, maydanozda 4,2, patateste 3,9, kuru incirde 3,8, kuru kayısıda 3,6, elmada 3,4, havuç ve mandalinada 3,3 kata çıkıyor. Bugün üreticide, 50 kuruş olan portakal markette 2 lira 24 kuruş, 27 kuruş olan maydanoz 1 lira 10 kuruş, 44 kuruş olan patates 1 lira 71 kuruş, 7 lira olan kuru incir 26 lira 93 kuruş, 9 lira olan kuru kayısı 32 lira 40 kuruş, 96 kuruş olan elma 3 lira 24 kuruş, 54 kuruş olan havuç 1 lira 79 kuruş, 66 kuruş olan mandalina 2 lira 15 kuruşa satılıyor" ifadelerini kullandı.
Aralık ayında, üreticide de markette de fiyatı en fazla düşen ürününün havuç, en fazla artan ürünün kabak olduğunu vurgulayan Bayraktar, "Markette havuçta yüzde 7,72 fiyat düşüşü, kabakta ise yüzde 37,16 fiyat artışı meydana geldi. Üreticide kabak fiyatı yüzde 116,17 artarken, havuç fiyatının yüzde 29,14 geriledi. Market fiyatlarında kuru kayısı, süt, mısırözü yağı ve toz şeker fiyatında değişim görülmedi" değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatlardaki değişimin nedenleri
Hem üreticide hem markette fiyatı en fazla artan ürün olan kabağın bu dönemde örtü altında üretildiğini, hava sıcaklıklarının düşmesiyle bitki gelişiminin yavaşladığını vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
"Bitki gelişiminde yavaşlamayla birlikte hasat edilen ürün miktarı azaldı bu da fiyatlara yansıdı. Patlıcan, sivri biber, salatalık, domates gibi ürünlerde de benzer bir durumun söz konusu. Kışlık sebzelerden ıspanak, pırasa, lahana, karnabahar gibi ürünlerde de düşük hava sıcaklıkları nedeniyle yavaş gelişme yüzünden fiyatlarda artış yaşandı. Hasat döneminde olan havuçta, arzın artması nedeniyle fiyatlar geriledi. Rusya ile yaşanan durumdan kuru kayısı ve kuru üzüm de etkilendi. İhracata gidecek ürün iç piyasaya yönelince fiyat düşüşü yaşandı."