Projeden ev alırken bu noktalara mutlaka dikkat edin!
Türkiye genelinde oldukça yaygın olan 'projeden konut alma modeli' belli riskleri de beraberinde getiriyor. Projeden ev alırken dikkat etmeniz gereken birçok nokta var. İşte Dev Proje Pazarlama’nın Yönetim Kurulu Başkanı Salih Develi ev alacaklar için çizdiği yol haritası.
1- Metrekare birim fiyatı
Projeden ev alırken farklı projelerle kıyaslama yapabilmek için evin fiyatının yanı sıra mutlaka metrekare birim fiyatını da öğrenin. Örneğin, 1+1 ev fiyatları aynı civarda çok büyük farklılıklar gösterebilir çünkü bu evlerin alanları büyük farklılıklar gösterebilir. Ancak metrekare birim fiyatını kıyaslarsanız en avantajlı projeyi daha rahat bulabilirsiniz.
2- Net brüt metrekare farkı
Firmalar genellikle evlerin brüt metrekaresini söylüyor. Dairenin gerçek kullanım alanını, yani net metrekaresini sormazsanız evinizi görünce hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Net metrekare tam olarak; duvarların arasında kalan, süpürülebilir, temiz alanlar anlamına geliyor. Net metrekareyi balkonları da dahil ederek içten içe ölçerek bulabilirsiniz. Brüt metrekareye ise bazı projelerde blok girişleri, merdivenler, kat koridorları, tesisat balkonları, asansör alanları ve sosyal alanlar gibi bölümler de dahil edilebiliyor. Bazı projelerde ise sadece evin dış duvarları hesaplanıyor. Sözleşmede brüt alana nerelerin dahil edildiğine mutlaka bakın. Net ve brüt metrekare farkının ideal olanı yüzde 30-35 oranında olması. Bazı projelerde bu oranlar yüzde 50’lere kadar çıkıyor.
3- Ödeme planı
Ödeme planlarını detaylı inceleyin. Taksitlerin düşük olması sizi hemen cezbetmesin. Ara ödeme tarihlerinde o ara ödemeleri yapabileceğinizden emin olun. Buna göre ara ödeme miktarlarını ve tarihlerini yeniden planlamayı talep edebilirsiniz. Ayrıca aylık ödeyeceğiniz taksit miktarını aylık gelirinizden çıkararak taksitlerinizi ödeyebileceğinizden emin olun. Eğer ödeme planı size uygun değilse farklı yöntemler deneyin.
4- Teslim tarihi
Teslim tarihi de tabii ki ilk önce sormanız gereken sorular arasında. Alacağınız eve taşınacaksanız ne zaman taşınabileceğinizi bilmeniz gerekiyor. Kiraya vermeyi düşünüyorsanız da hangi tarihten itibaren kira geliri elde edeceğinizi bilerek kendinizi ona göre ayarlayabilirsiniz. Projenin inşaatının tamamlanma tarihini ve evlerin yaşanabilecek bir hale tam olarak ne zaman getirileceğini mutlaka öğrenin ve planlamanızı ona göre yapın.
5- Sözleşmedeki gecikme süresi
Teslimdeki gecikme süresi maksimum 6 ay olmalıdır. Bu süreye ve teslimlerin gecikmesi durumunda firmanın size ne kadar ödeme yapacağına dikkat edin.
6- Teknik şartname
Yine hayal kırıklığına uğramamak için teknik şartnameyi mutlaka baştan sona okuyun. Evinizde kullanılacak ürünlerin markalarını, kalitesini detaylı inceleyin. Çevresindeki projelerle kıyas yaparken mu hususlara da dikkat edin. Kalite standartlarının mutlaka teknik şartnamede belirtilmiş olması gerekiyor.
7- Örnek dairedeki hangi ürünler gerçekte de olacak?
Bazı projelerde örnek daire aslından biraz daha farklı olabiliyor. Örnek dairenin büyüklüğünün gerçeğiyle birebir olup olmadığını mutlaka sorgulayın. Ayrıca örnek dairede kullanılan hangi eşyaların ya da malzemelerin gerçekte de olup olmayacağını sorun. Örneğin örnek daire çok şık bir duvar kağıdıyla kaplanmış olabilir fakat bu gerçekte uygulanmayabilir.
8- Otopark var mı, tahsisli mi?
Tüm konut projelerinde otopark var, fakat bu otopark açık mı kapalı mı, tahsisli mi, bunları mutlaka sormanız gerekiyor. Otoparkın kapasitesi yeterli değilse açıkta kalma ihtimaliniz yüksek. Bu yüzden mümkünse tahsisli otopark hizmeti veren projeleri tercih edin. Yeriniz belli olsun.
9- İnşaat firmasının daha önce yaptığı işler
Ev almayı düşündüğünüz inşaat firmasının daha önce yaptığı işleri inceleyin. Bu projeler hakkında internette kötü yorum yapılıp yapılmadığına bakın. Ama en önemlisi hepsinin zamanında teslim edilip edilmediğine, tüketiciyi mağdur edip etmediklerine dikkat edin.
10- Aidat
Satış ofisine gittiğinizde sormanız gereken başlıca sorulardan biri de aidatlar. Proje tamamlandıysa hangi konut tipinin ne kadar aidat ödediğini mutlaka öğrenin. Henüz tamamlanmadıysa mutlaka bir öngörü vardır. Aidatların hangi aralıkta olacağını sormayı unutmayın. Özellikle bazı projelerde aidat miktarları ev kirası kadar yüksek. Kendi evinizde kiracı gibi yaşamamak için aidatların makul seviyelerde olmasına özen gösterin.
Projeden ev alırken farklı projelerle kıyaslama yapabilmek için evin fiyatının yanı sıra mutlaka metrekare birim fiyatını da öğrenin. Örneğin, 1+1 ev fiyatları aynı civarda çok büyük farklılıklar gösterebilir çünkü bu evlerin alanları büyük farklılıklar gösterebilir. Ancak metrekare birim fiyatını kıyaslarsanız en avantajlı projeyi daha rahat bulabilirsiniz.
2- Net brüt metrekare farkı
Firmalar genellikle evlerin brüt metrekaresini söylüyor. Dairenin gerçek kullanım alanını, yani net metrekaresini sormazsanız evinizi görünce hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Net metrekare tam olarak; duvarların arasında kalan, süpürülebilir, temiz alanlar anlamına geliyor. Net metrekareyi balkonları da dahil ederek içten içe ölçerek bulabilirsiniz. Brüt metrekareye ise bazı projelerde blok girişleri, merdivenler, kat koridorları, tesisat balkonları, asansör alanları ve sosyal alanlar gibi bölümler de dahil edilebiliyor. Bazı projelerde ise sadece evin dış duvarları hesaplanıyor. Sözleşmede brüt alana nerelerin dahil edildiğine mutlaka bakın. Net ve brüt metrekare farkının ideal olanı yüzde 30-35 oranında olması. Bazı projelerde bu oranlar yüzde 50’lere kadar çıkıyor.
3- Ödeme planı
Ödeme planlarını detaylı inceleyin. Taksitlerin düşük olması sizi hemen cezbetmesin. Ara ödeme tarihlerinde o ara ödemeleri yapabileceğinizden emin olun. Buna göre ara ödeme miktarlarını ve tarihlerini yeniden planlamayı talep edebilirsiniz. Ayrıca aylık ödeyeceğiniz taksit miktarını aylık gelirinizden çıkararak taksitlerinizi ödeyebileceğinizden emin olun. Eğer ödeme planı size uygun değilse farklı yöntemler deneyin.
4- Teslim tarihi
Teslim tarihi de tabii ki ilk önce sormanız gereken sorular arasında. Alacağınız eve taşınacaksanız ne zaman taşınabileceğinizi bilmeniz gerekiyor. Kiraya vermeyi düşünüyorsanız da hangi tarihten itibaren kira geliri elde edeceğinizi bilerek kendinizi ona göre ayarlayabilirsiniz. Projenin inşaatının tamamlanma tarihini ve evlerin yaşanabilecek bir hale tam olarak ne zaman getirileceğini mutlaka öğrenin ve planlamanızı ona göre yapın.
5- Sözleşmedeki gecikme süresi
Teslimdeki gecikme süresi maksimum 6 ay olmalıdır. Bu süreye ve teslimlerin gecikmesi durumunda firmanın size ne kadar ödeme yapacağına dikkat edin.
6- Teknik şartname
Yine hayal kırıklığına uğramamak için teknik şartnameyi mutlaka baştan sona okuyun. Evinizde kullanılacak ürünlerin markalarını, kalitesini detaylı inceleyin. Çevresindeki projelerle kıyas yaparken mu hususlara da dikkat edin. Kalite standartlarının mutlaka teknik şartnamede belirtilmiş olması gerekiyor.
7- Örnek dairedeki hangi ürünler gerçekte de olacak?
Bazı projelerde örnek daire aslından biraz daha farklı olabiliyor. Örnek dairenin büyüklüğünün gerçeğiyle birebir olup olmadığını mutlaka sorgulayın. Ayrıca örnek dairede kullanılan hangi eşyaların ya da malzemelerin gerçekte de olup olmayacağını sorun. Örneğin örnek daire çok şık bir duvar kağıdıyla kaplanmış olabilir fakat bu gerçekte uygulanmayabilir.
8- Otopark var mı, tahsisli mi?
Tüm konut projelerinde otopark var, fakat bu otopark açık mı kapalı mı, tahsisli mi, bunları mutlaka sormanız gerekiyor. Otoparkın kapasitesi yeterli değilse açıkta kalma ihtimaliniz yüksek. Bu yüzden mümkünse tahsisli otopark hizmeti veren projeleri tercih edin. Yeriniz belli olsun.
9- İnşaat firmasının daha önce yaptığı işler
Ev almayı düşündüğünüz inşaat firmasının daha önce yaptığı işleri inceleyin. Bu projeler hakkında internette kötü yorum yapılıp yapılmadığına bakın. Ama en önemlisi hepsinin zamanında teslim edilip edilmediğine, tüketiciyi mağdur edip etmediklerine dikkat edin.
10- Aidat
Satış ofisine gittiğinizde sormanız gereken başlıca sorulardan biri de aidatlar. Proje tamamlandıysa hangi konut tipinin ne kadar aidat ödediğini mutlaka öğrenin. Henüz tamamlanmadıysa mutlaka bir öngörü vardır. Aidatların hangi aralıkta olacağını sormayı unutmayın. Özellikle bazı projelerde aidat miktarları ev kirası kadar yüksek. Kendi evinizde kiracı gibi yaşamamak için aidatların makul seviyelerde olmasına özen gösterin.