Petrol ve doğalgazda yeni birleşme dalgası yaklaşıyor

Petrol fiyatlarının ocakta 50 doların altına inmesi ve fiyatların 40 doların da altına inebileceği spekülasyonlarıyla birlikte sektörde tıpkı 1998-2000 döneminde olduğu gibi yeni bir birleşme ve satın alma dalgasının kapıda olduğu belirtiliyor

1998’lerde petrol fiyatlarının 20 dolarlarla fl ört ettiği ve petrol şirketlerinin gelirlerinin çakıldığı dönem sektörde büyük bir değişimi tetikledi. O dönemde fiyatlarda yaşanan ve 1999 yılında 10 dolar/varil seviyesine varan çöküş enerji şirketlerini ayakta kalmak için birleşme ve satın almalara itti. Bugünün devleri yaklaşık 20 yıl önce yaşanan o petrol şokunun eserleri. Fiyatlarda yaşanan yüzde 60’dan fazla düşüşe sektör konsolidasyon ile cevap verdi. 1998’de Exxon ile Mobil güçlerini birleştirdi; 1998- 99’da BP, Amoco, ARCO aynı çatı altında bir araya geldi; Total, Petrofina ve Elf 1999 ile 2000 yıllarında birleşmeye imza attı. 2000’te ABD’nin önde gelenlerinden Chevron ve Texaco da güç birliği yapma kararı ald. İtalyan ENI İngiliz Borneo, Lasmo ve son olarak 2002’de Fortum’u satın aldı.

1998 yılından bu yana çok şey değişti. Talep Doğu’ya kaydı, şirketler daha zorlu ve yüksek maliyetli petrol sahalı bulup işletiyor ve son olarak da ABD’de kaya petrolü devrimi sayesinde ülkenin üretimi günde 9 milyon varilin üzerine çıkmış durumda. 2011-2014 arasında petrol fiyatları 100 doların üzerinde bir yerde tutundu fakat 1998’den bu yana fiyatlarda yaşanan 90 doların üzerindeki artışa karşın sektörde kar marjı aynı ölçüde artış göstermedi. Bu nedenle petrol fiyatlarında yaşanan yüzde 50’nin üzerinde bir düşüşün, 1999 ya da 2008 yılında fiyatlarda meydana gelen gerilemeden çok daha büyük bir etki göstermesi olası.

Petrol fiyatlarının ocakta 50 doların altına inmesi ve fiyatların 40 doların da altına inebileceği spekülasyonlarıyla birlikte sektörde yeni bir birleşme ve satın alma dalgasının kapıda olduğu belirtiliyor. AT Kearney tarafından hazırlanan rapora göre, enerji sektöre liderleri üzerinde satın alma stratejesi belirlemesi için baskılar artmaya başlıyor.

2014’te 440 milyar dolarlık 1800 anlaşma yapıldı

Rapora göre doğalgaz ve petrol sektöründe birleşme ile satın almalar 2014 yılında güçlü bir canlanma gösterdi. Kuzey Amerika en canla bölge olurken, arama ve üretim faaliyetleri en hareketli alan oldu. AT Kearney’nin verdiği rakamlara göre, 2014’te ocak-kasım döneminde 1.800 anlaşmaya imza atılırken, anlaşma hacmi 440 milyar dolarla 2013’ün tümünde elde edilen büyüklüğü geride bıraktı. 2014’ün ilk yarısında anlaşmaların toplam değeri önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 24 artarak canlanmanın sinyallerini vermişti zaten. Anlaşma hacminin yüzde 65’i Kuzey Amerika’da elde edildi. Bunun başlıca nedeni ABD’de kaya petrolü sektöründeki gelişim. Asya pazarında da canlanma vardı; anlayşmaların parasal büyüklüğü önceki yıla oranla yüzde 65’in üzerinde artış gösterdi. Arama ve üretim faaliyetleri en hareketli alan oldu ve anlaşmalarda parasal değerin yüzde 13’ü bu alanda gerçekleştirildi. Bu sektördeki anlaşma hacmi de 2014’te kasım sonu itibariyle toplam içinde yüzde 64’lük paya ulaştı.

Taşıma/depolama/ pazarlama gibi ‘midstream’ faaliyetlerde yapılan anlaşmaların değerinde ise yüzde 100’lük bir artış gözlemlendi. Son yıllarda en büyük alıcılar ise Asya ve Kafkaslar’daki ulusal şirketlerle egemen fonlar oldu. Sektördeki en büyük birleşme ise Baker Hughes ve Halliburton’ın 35 milyar dolara el sıkışmasıyla gerçekleşti. Repsol’un Talisman Energy’i satın alması da kurumsal konsolidasyonda öncü gelişmelerden biri olarak yorumlandı.

Goldman’a göre fiyatlarda toparlanma geçici

Petrol iki günlük kayıpların ardından dün yükselirken, kazanımlarda ABD’de petrol kuyularının sayısının azalmaya devam ettiğini göstermesi beklenen veri etkili oldu. Brent ham petrolünün varil fiyatı dün sabah piyasaların açılış saati itibariyle 60.54 dolar seviyesinde işlem gördü. Petrol fiyatlarında bu ay yaşanan toparlanmanın perakende yatırımcıların talebinden kaynaklandığını belirten Goldman Sachs, ancak arz fazlasının devam ettiği ortamda fiyatların yeniden gerileyeceğini savundu. Goldman Sachs analistleri yaptıkları değerlendirmede, “Bizim Batı Teksas petrolü için fiyat hedefimiz 39 dolar/varil, Brent için ise 42 dolar/varil” ifadelerine yer verdiler

Satın almalar için 18 ay içinde harakete geçilmeli

Bu yıl da baskı altında kalan marjlar ve düşük petrol fiyatları nedeniyle birçok şirket aktif olarak satın almalara katılması bekleniyor. Artan talebin petrol fiyatlarını aşağı çekmesi son yıllarda endüstrinin dinamiklerinde değişime yolaçtı. Bu da fırsatlar yaratıyor. Fiyat düşüşleri sonsuza kadar süremez ve fiyatların daha na kadar gerileyeceği konusunda keskin görüş ayrılıkları var. Bir enerji şirketinin CEO’su “Alıcılar cesur davranmalı ve satın almalar için elverişle gözüken gelecek 18 ay içinde harakete geçmeli” değerlendirmesinde bulunuyor. Rapora göre birleşme ve satın almalar konusunda 2015 yılında sorulması gereken birçok soru var:
• Şirketlerin yeni gerçekliklere göre kendilerini ayarlamaları için petrol fiyatlarının ne kadar süre daha düşük kalması gerekiyor?
• Portföyleri güçlendirmek amacıyla büyük ölçüklü birleşmelyere şahitlik edecek miyiz?
• Harekete geçmek için doğru zaman nedir. Erken davrananlar stratejik üstünlük elde edecek mi yoksa daha temkinli takipçileri daha iyi bir sonuç mu elde edcek?
• Kim satın alma yapacak kadar gücçlü, kimler satın alınacak? Gelecek çeyrek dönemlerde yapılacak elden çıkarmalar nakit akışı sağlamak için en iyi seçenek mi? Varlık satışlarında hangi kriter dikkate alınacak?