Pazartesi yandık! Zam geliyor...
Merkez Bankası doların önünü kesmeye çalışırken doğalgaz ve elektrik fiyatları da tehdit altında. Enerji Bakanı Yıldız, “Dolar 2.25’leri buldu. Bizim için çok ciddi tehdit edici unsur” açıklaması ile ‘zam’ sinyali verdi.
Dolar kurunun 2.26 lirayı aşması üzerine Merkez Bankası’nın devreye girmesiyle ilgili de Yıldız, “Ben bunu yerinde, uygun bir müdahale olarak görüyorum. Enerji sektörü açısından baktığım için, virgülden sonra artan her rakam bizim maliyetlerimizi çok ciddi etkiliyor. Ham petrol fiyatı 100 dolar civarında salınıyor, 2 dolar yukarı, 2 dolar aşağı... 2013 yılının haziran ayında 102 dolardı, şu anda hemen hemen aynı fiyatta. Ama o zaman parite 1.92 idi. Şu anda 2.26’dan bahsediyoruz. 2013 yılı haziran ayına göre Avrupa ülkesi için sabit kalan fiyat bize göre sabit kalmamış durumda. Bunların her birini bizim maliyetlerimizde absorbe etmeye çalıştık. Paritenin artıyor olması enerji sektörü açısından ciddi bir tehdit unsurudur” dedi. AA Enerji Masası’na konuk olan Yıldız, şu değerlendirmelerde bulundu:
SON KARAR PAZARTESİ GÜNÜ
Zam için pazartesi akşamına kadar vaktimiz var. Dolar 2.25’leri buldu. Bizim için çok ciddi tehdit edici unsur. Biz dövizle alıp TL ile satan bir ülkeyiz. O yüzden her maliyet artışı bizim bu direnç noktamızı tabii ki etkiliyor. Merkez Bankası’nın dolar satış miktarını 10 milyon dolardan 40 milyon dolara çıkarmasını yerinde ve uygun bir müdahale olarak görüyorum. Virgülden sonra artan her rakam bizim maliyetlerimizi çok ciddi etkiliyor.
RUS GAZI KESİLİRSE
Özellikle Ukrayna üzerinden gelen Batı hattından sağlanan doğalgazın kesilmesi, Türkiye’nin arz güvenliğini sıkıntıya sokabilir. Son gelişmeler, aldığımız haberler, Ukrayna ve Rusya’nın bu manada AB ile bir anlaşma sürecine gittikleri şeklinde. Bu, çok kırılgan bir süreç. Türkiye’nin, arz kaynağının yüzde 12.5’ini sağlayan Batı hattının kesilmesi halinde hiçbir şey olmamış gibi davranamayız. İLK ETKİSİ LPG’YE ‘Petrolü menşeine bakıp alıyoruz’
4 KURUŞ ZAM
LPG’nin litresine yaklaşık 4 kuruş doların elektrik ve gazdaki zam tehdidi geçmedi. Enerji Bakanı Yıldız, “Son karar pazartesi günü” dedi zam geldi. İstanbul’da LPG’nin pompa satış fiyatı 2.73 liraya yükselirken otogaz Ankara’da 2.77, İzmir’de de 2.72 liraya çıktı. Zamda dolardaki yükseliş etkili oldu. Eylül başında 2.15 seviyesinin altında işlem gören dolar/TL, bir aydan kısa sürede 2.26’nın üzerini gördü.
"PETROLÜ MENŞEİNE BAKIP ALIYORUZ"
Bakan Yıldız, Türkiye’nin üzerine düşen görevin IŞİD’e finansman olabilecek bir yapıyı engellemek olduğuna işaret ederek, “Türkiye’nin gayri hukuku bir işlem yapması söz konusu değil. Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı’ndan aldığımız petrolün menşeilerine de bakıyoruz” diye konuştu.
5 MİLYARLIK FREN
Önceki gün ABD Merkez Bankası’ndan (FED) gelen erken faiz artırımı sinyallerinin ardından yükselişe geçen doları frenlemek için Merkez Bankası iki önlem birden aldı. Böylece ateşi yükselen doları 2.2680’de tutabilen Merkez’in ilk adımı döviz satım ihale alt limitini artırması oldu. Merkez en az 10 milyon dolar olarak açtığı döviz satım ihale tutarının 29 Eylül’den itibaren en az 40 milyon dolara yükseltileceğini açıkladı. Dün 10 milyon olarak açacağını ilan ettiği ihalede ise 40 milyon dolar sattı. Merkez böylece piyasadaki ani ve küçük miktarlı sıkışmaların önünü almak istedi.
FAİZ % 11.25’E ÇIKTI
İkinci adım olarak piyadaki Türk Lirası likiditeyi sıkan Merkez’in bu adımı gecelik piyasada faizi yükseltti. Sıkılaştırma adımları ile önceki gün yüzde 8.30 seviyesinde bulunan ortalama fonlama maliyeti adımların ardından dün yüzde 8.61’e yükseldi. Merkez 25 milyar TL olan haftalık repo ihalesini 20 milyar lira olarak açtı. Böylece piyasaya 5 milyar lira daha az vererek faizin ikincil piyasada yükselmesini sağladı. Piyasa yapıcı bankalar geri kalan ihtiyaçlarını Merkez’den yüzde 10.75 ile borçlarınırken diğer bankalar ise yüzde 11.25’e kadar repo piyasasından borçlanmak zorunda kaldı. Gösterge yüzde 9.56’ya yükseldi.
DOĞU’DA ÖDEME ORANI YÜZDE 1.5
Doğu’da bir süredir devam eden kaçak elektrik sorununa da değinen Yıldız, “Bu bölgede 301 bin abone var. Bunların temmuzağustos dönemi ödeme oranı yüzde 1.5. Bu, kabul edilir değil. Şu konuda net ve kararlıyız; ‘Paramı ödeyemedim, ödemek için yapılandırma istiyorum’ deniyorsa, her türlü yapılandırmaya ve taksite hazırız. ‘Hayır, ödemedim, ödemeyi de düşünmüyorum buna rağmen elektrik almak istiyorum’ deniyorsa, kusura bakmasın olmaz” dedi.
BAĞDAT’IN ELEKTRİĞİNİ TÜRKLER ÜRETECEK
Irak Elektrik Bakanı Kasım Fehdavi ile önceki gün elektrikle alakalı bir konuyu görüştüğünü anlatan Bakan Yıldız konuyla ilgili şunları söyledi: “Özel sektör, Bağdat’ın güneyinde bir santral işi aldı. Bir firmamız yaklaşık 2-2.5 yıllık bir çalışmayla 2 bin megavat civarındaki bir santralı tamamladı ve santral hizmete girdi. Şu anda bir firmamız, 4.5 milyar dolarlık bir yatırıma karşılık gelen 3 bin megavatlık santral işini aldı ve bunun imza törenini inşallah yapacağız.”
"800 BİN VARİL İÇİN AĞLAYACAK DEĞİLİZ"
Yıldız, “Biz günlük 750-800 bin varil tüketimde bulunuyoruz. Oturup da böyle bir rakamın karşısında ağlayacak halimiz yok. Bunun çözümleri için farklı ülkelerde operasyonlara gideceğiz. Mesela TPIC, Bağdat’ta 305 milyon dolarlık bir arama sondaj faaliyetleriyle alakalı ihaleyi aldı” dedi.
SON KARAR PAZARTESİ GÜNÜ
Zam için pazartesi akşamına kadar vaktimiz var. Dolar 2.25’leri buldu. Bizim için çok ciddi tehdit edici unsur. Biz dövizle alıp TL ile satan bir ülkeyiz. O yüzden her maliyet artışı bizim bu direnç noktamızı tabii ki etkiliyor. Merkez Bankası’nın dolar satış miktarını 10 milyon dolardan 40 milyon dolara çıkarmasını yerinde ve uygun bir müdahale olarak görüyorum. Virgülden sonra artan her rakam bizim maliyetlerimizi çok ciddi etkiliyor.
RUS GAZI KESİLİRSE
Özellikle Ukrayna üzerinden gelen Batı hattından sağlanan doğalgazın kesilmesi, Türkiye’nin arz güvenliğini sıkıntıya sokabilir. Son gelişmeler, aldığımız haberler, Ukrayna ve Rusya’nın bu manada AB ile bir anlaşma sürecine gittikleri şeklinde. Bu, çok kırılgan bir süreç. Türkiye’nin, arz kaynağının yüzde 12.5’ini sağlayan Batı hattının kesilmesi halinde hiçbir şey olmamış gibi davranamayız. İLK ETKİSİ LPG’YE ‘Petrolü menşeine bakıp alıyoruz’
4 KURUŞ ZAM
LPG’nin litresine yaklaşık 4 kuruş doların elektrik ve gazdaki zam tehdidi geçmedi. Enerji Bakanı Yıldız, “Son karar pazartesi günü” dedi zam geldi. İstanbul’da LPG’nin pompa satış fiyatı 2.73 liraya yükselirken otogaz Ankara’da 2.77, İzmir’de de 2.72 liraya çıktı. Zamda dolardaki yükseliş etkili oldu. Eylül başında 2.15 seviyesinin altında işlem gören dolar/TL, bir aydan kısa sürede 2.26’nın üzerini gördü.
"PETROLÜ MENŞEİNE BAKIP ALIYORUZ"
Bakan Yıldız, Türkiye’nin üzerine düşen görevin IŞİD’e finansman olabilecek bir yapıyı engellemek olduğuna işaret ederek, “Türkiye’nin gayri hukuku bir işlem yapması söz konusu değil. Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı’ndan aldığımız petrolün menşeilerine de bakıyoruz” diye konuştu.
5 MİLYARLIK FREN
Önceki gün ABD Merkez Bankası’ndan (FED) gelen erken faiz artırımı sinyallerinin ardından yükselişe geçen doları frenlemek için Merkez Bankası iki önlem birden aldı. Böylece ateşi yükselen doları 2.2680’de tutabilen Merkez’in ilk adımı döviz satım ihale alt limitini artırması oldu. Merkez en az 10 milyon dolar olarak açtığı döviz satım ihale tutarının 29 Eylül’den itibaren en az 40 milyon dolara yükseltileceğini açıkladı. Dün 10 milyon olarak açacağını ilan ettiği ihalede ise 40 milyon dolar sattı. Merkez böylece piyasadaki ani ve küçük miktarlı sıkışmaların önünü almak istedi.
FAİZ % 11.25’E ÇIKTI
İkinci adım olarak piyadaki Türk Lirası likiditeyi sıkan Merkez’in bu adımı gecelik piyasada faizi yükseltti. Sıkılaştırma adımları ile önceki gün yüzde 8.30 seviyesinde bulunan ortalama fonlama maliyeti adımların ardından dün yüzde 8.61’e yükseldi. Merkez 25 milyar TL olan haftalık repo ihalesini 20 milyar lira olarak açtı. Böylece piyasaya 5 milyar lira daha az vererek faizin ikincil piyasada yükselmesini sağladı. Piyasa yapıcı bankalar geri kalan ihtiyaçlarını Merkez’den yüzde 10.75 ile borçlarınırken diğer bankalar ise yüzde 11.25’e kadar repo piyasasından borçlanmak zorunda kaldı. Gösterge yüzde 9.56’ya yükseldi.
DOĞU’DA ÖDEME ORANI YÜZDE 1.5
Doğu’da bir süredir devam eden kaçak elektrik sorununa da değinen Yıldız, “Bu bölgede 301 bin abone var. Bunların temmuzağustos dönemi ödeme oranı yüzde 1.5. Bu, kabul edilir değil. Şu konuda net ve kararlıyız; ‘Paramı ödeyemedim, ödemek için yapılandırma istiyorum’ deniyorsa, her türlü yapılandırmaya ve taksite hazırız. ‘Hayır, ödemedim, ödemeyi de düşünmüyorum buna rağmen elektrik almak istiyorum’ deniyorsa, kusura bakmasın olmaz” dedi.
BAĞDAT’IN ELEKTRİĞİNİ TÜRKLER ÜRETECEK
Irak Elektrik Bakanı Kasım Fehdavi ile önceki gün elektrikle alakalı bir konuyu görüştüğünü anlatan Bakan Yıldız konuyla ilgili şunları söyledi: “Özel sektör, Bağdat’ın güneyinde bir santral işi aldı. Bir firmamız yaklaşık 2-2.5 yıllık bir çalışmayla 2 bin megavat civarındaki bir santralı tamamladı ve santral hizmete girdi. Şu anda bir firmamız, 4.5 milyar dolarlık bir yatırıma karşılık gelen 3 bin megavatlık santral işini aldı ve bunun imza törenini inşallah yapacağız.”
"800 BİN VARİL İÇİN AĞLAYACAK DEĞİLİZ"
Yıldız, “Biz günlük 750-800 bin varil tüketimde bulunuyoruz. Oturup da böyle bir rakamın karşısında ağlayacak halimiz yok. Bunun çözümleri için farklı ülkelerde operasyonlara gideceğiz. Mesela TPIC, Bağdat’ta 305 milyon dolarlık bir arama sondaj faaliyetleriyle alakalı ihaleyi aldı” dedi.