Kredi kullananlar dikkat!
Ağustosta yasa ile 46 ücret ve komisyonun 26’sı kaldırıldı. Ancak 2014 rakamları gösterdi ki kredi artış hızı düşmüş olmasına rağmen bankalar ücret ve komisyon gelirini yüzde 17 artırdı
Bankaların ücret ve komisyon gelirleri uzun süre kamuoyunun gündemindeydi. Vatandaşa rahatsızlık veren bu faiz dışı ücretler için sonunda düzenleme yapıldı ve 46 adet olan ücret ve komisyonun 26’sı kaldırıldı. Buna göre yılın ikinci yarısında bankaların ücret komisyon gelirleri yarı yarıya azalacaktı. Vatandaş da rahat bir nefes alacaktı. Düzenleme yapıldıktan sonra ise kamuoyu sakinleşti. Ancak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) 2014 yıl sonu verileri bankaların bir yolunu bulup yine ücret ve komisyon adı altında vatandaştan aldığı parayı bırakın düşürmeyi önemli oranda artırdığını ortaya koydu. Rakamlar bankaların 2014 yılı boyunca kredi hacmini yüzde 18 artırarak 1 trilyon 240 milyara çıkardığını gösteriyor. Bunun karşılığında kredilerden alınan toplam faiz yüzde 27 arttı ve 106 milyar liraya çıktı.
ÜRETEN KESİME FAİZ CEZASI
En büyük faiz artışı yüzde 37 ile ‘Diğer’ krediler başlığı altında gerçekleşen vatandaşa ve şirketlere verilen kredilerden alınmış faizlerden oluşuyor. Bu kalemi şirketlere verilen spot ve rotatif krediler, vatandaşlara verilen ipotekli krediler ve benzerleri oluşturuyor.
Şirketlere verilen taksitli ticari kredilerden alınan faiz tutarı da yüzde 30 ile rekor düzeyde artmış durumda. Bir nevi devlet vatandaşı suiistimal etmelerinin önünü kesince bu kez üreten kesim, küçük esnaf faiz ile cezalandırılmış durumda. Alınan önlemler sonucu tüketici kredi hacmi ve taksit yasağı sonrası kredi kartından alınan faizlerdeki artış sırasıyla yüzde 15 ve 6’ya kadar düşmüş durumda.
DEVLETTEN 26.5 MİLYAR FAİZ KAZANCI
Bankaların devlete borç vererek yani Hazine bonosu alarak elde ettikleri gelir ise yılın sonuna doğru faiz oranlarını düşüşü ile ellerindeki bono gelirinin artmasıyla yüzde 18 artarak 26,5 milyara çıktı. Faizden elde edilen gelir ise yüzde 25 artmış durumda.
HER KREDİDEN 2 AYRI ÜCRET ALIYORLAR
Gelir açısından en ilginç nokta ise ücret ve komisyonların tırpanlanmış olduğu halde yüzde 17 artarak 16.9 milyardan 19.7 milyara ulaşması. Bankaların bunu nasıl başardıkları ise aslında sır değil. BDDK Başkanı Mukim Öztekin’in sağlık durumundan dolayı içi karışık olan BDDK’nın denetlenmesinin sekteye uğramasını da fırsat bilen bankalar bir krediden 2 ücret birden istiyor. Kredi tahsis ve dosya masrafı ayrı ayrı alınıyor. Eksperler ile anlaşıp bir kısım ekspertiz ücreti bankaya gelir olarak kalıyor. Akla hayale gelmedik ücretler de uyduruyorlar. Nitekim sadece kredilerden alınan ücretler düşmek yerine yüzde 10 artmış durumda.
BİR DE SİGORTA GELIRLERI VAR Kİ...
Bankaların kısıtlamalardan sonra bir başka yolu da iştiraki olan sigorta şirketleri üzerinden gelir sağlamak. 50 bin liralık kredi için 4-5 bin lira sigorta ücreti alan bankalara bir gelir de bu iştirakleri üzerinden geliyor. Buna karşılık mevduat sahibi rantiye geçen yıla göre 13 milyar lira daha fazla faiz ödenmiş. Bu oyundan kaybeden ise vatandaş ve şirketlerin yanı sıra ücret gelirleri sadece enflasyon oranında artan banka personeli.
ÜCRET DÜŞTÜ DİYE SEVİNMİŞTİK
Yapılan yasal düzenleme ile ücret ve komisyonlar indirilmiş bu kamuoyunda vatandaş için önemli bir kazanç olarak görülmüştü. Ancak beklenen gerçekleşmedi.
Rahim AK / HT GAZETE
ÜRETEN KESİME FAİZ CEZASI
En büyük faiz artışı yüzde 37 ile ‘Diğer’ krediler başlığı altında gerçekleşen vatandaşa ve şirketlere verilen kredilerden alınmış faizlerden oluşuyor. Bu kalemi şirketlere verilen spot ve rotatif krediler, vatandaşlara verilen ipotekli krediler ve benzerleri oluşturuyor.
Şirketlere verilen taksitli ticari kredilerden alınan faiz tutarı da yüzde 30 ile rekor düzeyde artmış durumda. Bir nevi devlet vatandaşı suiistimal etmelerinin önünü kesince bu kez üreten kesim, küçük esnaf faiz ile cezalandırılmış durumda. Alınan önlemler sonucu tüketici kredi hacmi ve taksit yasağı sonrası kredi kartından alınan faizlerdeki artış sırasıyla yüzde 15 ve 6’ya kadar düşmüş durumda.
DEVLETTEN 26.5 MİLYAR FAİZ KAZANCI
Bankaların devlete borç vererek yani Hazine bonosu alarak elde ettikleri gelir ise yılın sonuna doğru faiz oranlarını düşüşü ile ellerindeki bono gelirinin artmasıyla yüzde 18 artarak 26,5 milyara çıktı. Faizden elde edilen gelir ise yüzde 25 artmış durumda.
HER KREDİDEN 2 AYRI ÜCRET ALIYORLAR
Gelir açısından en ilginç nokta ise ücret ve komisyonların tırpanlanmış olduğu halde yüzde 17 artarak 16.9 milyardan 19.7 milyara ulaşması. Bankaların bunu nasıl başardıkları ise aslında sır değil. BDDK Başkanı Mukim Öztekin’in sağlık durumundan dolayı içi karışık olan BDDK’nın denetlenmesinin sekteye uğramasını da fırsat bilen bankalar bir krediden 2 ücret birden istiyor. Kredi tahsis ve dosya masrafı ayrı ayrı alınıyor. Eksperler ile anlaşıp bir kısım ekspertiz ücreti bankaya gelir olarak kalıyor. Akla hayale gelmedik ücretler de uyduruyorlar. Nitekim sadece kredilerden alınan ücretler düşmek yerine yüzde 10 artmış durumda.
BİR DE SİGORTA GELIRLERI VAR Kİ...
Bankaların kısıtlamalardan sonra bir başka yolu da iştiraki olan sigorta şirketleri üzerinden gelir sağlamak. 50 bin liralık kredi için 4-5 bin lira sigorta ücreti alan bankalara bir gelir de bu iştirakleri üzerinden geliyor. Buna karşılık mevduat sahibi rantiye geçen yıla göre 13 milyar lira daha fazla faiz ödenmiş. Bu oyundan kaybeden ise vatandaş ve şirketlerin yanı sıra ücret gelirleri sadece enflasyon oranında artan banka personeli.
ÜCRET DÜŞTÜ DİYE SEVİNMİŞTİK
Yapılan yasal düzenleme ile ücret ve komisyonlar indirilmiş bu kamuoyunda vatandaş için önemli bir kazanç olarak görülmüştü. Ancak beklenen gerçekleşmedi.
Rahim AK / HT GAZETE