Konut sektöründe balon riski var mı? İşte sektör öncülerinden yorumlar
Aziz Torun'un 'Konutta balon riski var' açıklaması üzerine sektörün aktörlerinin konuyla ilgili görüşü ne oldu? İşte yorumlar...
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Başkanı Aziz Torun'un, talebin, konut arzındaki büyümeye karşılayamadığını ve sektörde maliyetlerin çok yükseldiğini belirterek, "Türkiye'de konut sektöründeki büyüme aynı hızla devam ederse önümüzdeki yıllarda bir balon riski var" açıklaması, sektörün aktörleri arasında tartışma yarattı. İşte görüşler...
'Yıllık 600 bin konut açığımız var'
Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat KURUM
"KONUTTA balon var" iddialarına katılmıyorum. Kısa vadede sektör için bir risk olmadığını
düşünüyorum. Kişi başına düşen geliri 20 bin dolara gelen İspanya, ABD ve Almanya gibi
ülkelerde konut fiyatı tavan yaptı ve düşüşe geçti. Altyapı ve sosyal donatılarını tamamlamış, nüfus artışı olmayan bu ülkelerde fiyatlar enflasyon oranının altında yükseliyor. Bizde ise nüfusun yarısı 30 yaşın altında. Yıllık 600 bin konut açığımız var. Sadece İstanbul'da yenilenmeyi bekleyen 2.5 milyon konut mevcut. Bu noktada risk var demek doğru değil. Ancak Türkiye'nin 2023 hedefleri doğrultusunda kişi başına gelirin 20-25 bin dolara ulaşmasından sonra riskten söz edebiliriz. Kentsel dönüşüm tamamlanıp, nüfus artışı hızı düşünce gayrimenkul talepleri azalabilir. En yakın ihtimalle 10 yıl sonra başlayacak bu süreçte, ön fiyatların tavan yapıp, sonra yatay seyirde gidecek ve son aşamada düşüşe geçecektir. Türkiye ekonomisi için lokomotif sektör olan inşaat sektörü en az 10 yıl daha kazandıracak.
'Balon olmadığı açık açık ortada'
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur DUMANKAYA:
KONUTTA balon olabilir söylemi bence yanlış. Fiyatta balon olmadığı ise zaten açık ve ortada. Konutta büyük bir rekabet var. Piyasanın sesini dinleyebilenler konut satıyor. Şu anda böyle bir durum yok. Bizler satıcı pazarı içinde değil, alıcı pazarı içindeyiz. Alıcıya rahatlıkla fırsat sunabileceğimiz bir dönemdeyiz. Bu yıl yüzde 30 büyüdük. Biz bile hissetmedik bu büyümeyi. Balon yok.
'2008 krizini atlatmış firmalar endişe duymaz'
Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet OKTAY:
2008 krizinde ayakta durmuş ve projelerini teslim etmiş firmalar olarak bizim için balon endişesi yok. O dönemde bile projelerini zamanında teslim eden, dolar artışını müşterisine yansıtmayan tecrübeli firmalar kaygıya düşmezler. Müşterilerimizin adına da bunu düşünmüyoruz. Sektör adına risk olmadığını düşünüyoruz.
'Merkezde sıkıntı yaşanmıyor'
FerYapı Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan KUMOVA:
SONBAHAR dönemi satışlarımızı değerlendirdiğimizde, başarılı bir satış grafiği yakaladığımızı görüyoruz. Projelerimiz için yaptığımız sektör araştırmalarında merkezi lokasyonlarda fayda sunan konut projelerine olan ihtiyacın ve arayışın devam ettiğini gözlemliyoruz. Merkezi lokasyonlara olan talep önümüzdeki dönemde de artışta olacaktır. Bu nedenler göz önüne alındığında kısa dönemde sektörde balon etkisinin söz konusu olmadığı kanaatindeyiz. Bölgesel olarak şehrin dışındaki projelerin şehrin merkezi lokasyonlarına göre stok erime hızı yavaşta olsa, fiyat avantajı nedeni ile bu bölgelerde de ciddi bir sıkıntı yaşanmamaktadır.
'Talep her zaman olur'
Nef Yönetim Kurulu Üyesi Erden TİMUR:
GAYRİMENKUL sektörünün son dönemde kazandığı ivmeyi göz önünde bulundurduğumuzda, önümüzdeki yıl içerisinde balon etkisinin görülmeyeceğini düşünmekteyiz. Bu süreçte nitelikli ve merkezi lokasyonlarda konumlanan projelere talep her zaman olduğu gibi yüksek olacaktır. 2014 yılında merkezi lokasyonlarda yer alan projeler prim yapmaya devam edecektir.
'Arz talep riski şehir dışında olur'
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç KABADAYI:
MEVCUT koşullar itibariyle arz talep noktasında bir risk görmüyoruz. Ancak ilerleyen dönemlerde ekonomik büyüme ve dış etkenlerin oluşturacağı durumlara göre şehir sınırlarının dışında bir arz talep riski oluşabilir. Ancak şehir merkezinde her zaman talep vardır. Bunun azalacağını düşünmüyorum.
'A segmentinde arz fazlası olacak'
DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali DUMANKAYA:
ESAS talebin olduğu dar ve orta gelir grubuna hitap eden konutlar üretmeliyiz. Bu gelir grubunun ev sahibi olması için kafa yormamız gerekiyor. Sadece A segmentine yönelik bir konut üretimi olursa arz fazlası olacaktır. Sektörün alt ve orta gruba konut üretecek şekilde üretim yapması gerekiyor.
'Dar gelirliye yönelik konut yapsınlar'
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan ÇAKAR:
İNŞAAT sektöründe bir planlama yok. Konut hakkı barınma hakkıdır. Satın alma gücü yok. Balon olsa ne olur olmasa ne olur. Vatandaşların önemli kısmı kirada oturuyor. Türkiye'de dar gelirli insanların kendi satın alma gücüne uygun olarak inşaat yapan yok. Balon olursa üst kesimde olur. Dar gelirliye yönelik konut yapsınlar. İnşaat sektörünün derdi kâr etmek.
Yelda Akgün/Habertürk
'Yıllık 600 bin konut açığımız var'
Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat KURUM
"KONUTTA balon var" iddialarına katılmıyorum. Kısa vadede sektör için bir risk olmadığını
düşünüyorum. Kişi başına düşen geliri 20 bin dolara gelen İspanya, ABD ve Almanya gibi
ülkelerde konut fiyatı tavan yaptı ve düşüşe geçti. Altyapı ve sosyal donatılarını tamamlamış, nüfus artışı olmayan bu ülkelerde fiyatlar enflasyon oranının altında yükseliyor. Bizde ise nüfusun yarısı 30 yaşın altında. Yıllık 600 bin konut açığımız var. Sadece İstanbul'da yenilenmeyi bekleyen 2.5 milyon konut mevcut. Bu noktada risk var demek doğru değil. Ancak Türkiye'nin 2023 hedefleri doğrultusunda kişi başına gelirin 20-25 bin dolara ulaşmasından sonra riskten söz edebiliriz. Kentsel dönüşüm tamamlanıp, nüfus artışı hızı düşünce gayrimenkul talepleri azalabilir. En yakın ihtimalle 10 yıl sonra başlayacak bu süreçte, ön fiyatların tavan yapıp, sonra yatay seyirde gidecek ve son aşamada düşüşe geçecektir. Türkiye ekonomisi için lokomotif sektör olan inşaat sektörü en az 10 yıl daha kazandıracak.
'Balon olmadığı açık açık ortada'
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur DUMANKAYA:
KONUTTA balon olabilir söylemi bence yanlış. Fiyatta balon olmadığı ise zaten açık ve ortada. Konutta büyük bir rekabet var. Piyasanın sesini dinleyebilenler konut satıyor. Şu anda böyle bir durum yok. Bizler satıcı pazarı içinde değil, alıcı pazarı içindeyiz. Alıcıya rahatlıkla fırsat sunabileceğimiz bir dönemdeyiz. Bu yıl yüzde 30 büyüdük. Biz bile hissetmedik bu büyümeyi. Balon yok.
'2008 krizini atlatmış firmalar endişe duymaz'
Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet OKTAY:
2008 krizinde ayakta durmuş ve projelerini teslim etmiş firmalar olarak bizim için balon endişesi yok. O dönemde bile projelerini zamanında teslim eden, dolar artışını müşterisine yansıtmayan tecrübeli firmalar kaygıya düşmezler. Müşterilerimizin adına da bunu düşünmüyoruz. Sektör adına risk olmadığını düşünüyoruz.
'Merkezde sıkıntı yaşanmıyor'
FerYapı Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan KUMOVA:
SONBAHAR dönemi satışlarımızı değerlendirdiğimizde, başarılı bir satış grafiği yakaladığımızı görüyoruz. Projelerimiz için yaptığımız sektör araştırmalarında merkezi lokasyonlarda fayda sunan konut projelerine olan ihtiyacın ve arayışın devam ettiğini gözlemliyoruz. Merkezi lokasyonlara olan talep önümüzdeki dönemde de artışta olacaktır. Bu nedenler göz önüne alındığında kısa dönemde sektörde balon etkisinin söz konusu olmadığı kanaatindeyiz. Bölgesel olarak şehrin dışındaki projelerin şehrin merkezi lokasyonlarına göre stok erime hızı yavaşta olsa, fiyat avantajı nedeni ile bu bölgelerde de ciddi bir sıkıntı yaşanmamaktadır.
'Talep her zaman olur'
Nef Yönetim Kurulu Üyesi Erden TİMUR:
GAYRİMENKUL sektörünün son dönemde kazandığı ivmeyi göz önünde bulundurduğumuzda, önümüzdeki yıl içerisinde balon etkisinin görülmeyeceğini düşünmekteyiz. Bu süreçte nitelikli ve merkezi lokasyonlarda konumlanan projelere talep her zaman olduğu gibi yüksek olacaktır. 2014 yılında merkezi lokasyonlarda yer alan projeler prim yapmaya devam edecektir.
'Arz talep riski şehir dışında olur'
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç KABADAYI:
MEVCUT koşullar itibariyle arz talep noktasında bir risk görmüyoruz. Ancak ilerleyen dönemlerde ekonomik büyüme ve dış etkenlerin oluşturacağı durumlara göre şehir sınırlarının dışında bir arz talep riski oluşabilir. Ancak şehir merkezinde her zaman talep vardır. Bunun azalacağını düşünmüyorum.
'A segmentinde arz fazlası olacak'
DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali DUMANKAYA:
ESAS talebin olduğu dar ve orta gelir grubuna hitap eden konutlar üretmeliyiz. Bu gelir grubunun ev sahibi olması için kafa yormamız gerekiyor. Sadece A segmentine yönelik bir konut üretimi olursa arz fazlası olacaktır. Sektörün alt ve orta gruba konut üretecek şekilde üretim yapması gerekiyor.
'Dar gelirliye yönelik konut yapsınlar'
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan ÇAKAR:
İNŞAAT sektöründe bir planlama yok. Konut hakkı barınma hakkıdır. Satın alma gücü yok. Balon olsa ne olur olmasa ne olur. Vatandaşların önemli kısmı kirada oturuyor. Türkiye'de dar gelirli insanların kendi satın alma gücüne uygun olarak inşaat yapan yok. Balon olursa üst kesimde olur. Dar gelirliye yönelik konut yapsınlar. İnşaat sektörünün derdi kâr etmek.
Yelda Akgün/Habertürk