Kentsel Dönüşümün İlk Hedefi 6 Milyon Konut
Çevre ve Şehircilik Bakanı Bayraktar, kentsel dönüşüm kapsamında ilk etapta hedefte 6 milyon konut olduğunu vurgulayarak 'Önce ev sahibine 'sen yık' denecek. Yıkmazsa da kaçış yok' dedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, 'Afet Dönüşüm Yasası'nın Meclis'ten geçmesinin ardından izlenecek stratejiyi, Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmail Küçükkaya'ya açıkladı. Bayraktar, "İlk etapta hedefte 6 milyon konut var. Önce ev sahibine 'Sen yık' denecek. Yıkmazsa da kaçış yok. Devlet düzenleyici olacak, fiyatlar aşağıya çekilecek" diye konuştu.
Bundan sonra neler olacak, nasıl bir yol haritası izleyeceksiniz?'
'Milli bir politika' izlenecek. Şehirler yeniden yapılandırılacak. Öncelik İstanbul ve İzmir'de... İlk etapta hedefte 6 milyon konut var. Önce ev sahibine 'Sen yık' denecek. Yıkmazsa da kaçış yok. Devlet düzenleyici olacak, fiyatlar aşağıya çekilecek. Yani tam da halk ekmek modelinde olduğu gibi...
İşe nereden başlayacaksınız?
İstanbul ve İzmir'den. Kaybedecek hiç vaktimiz yok. İki büyük ilimiz, deprem riski altında. İstanbul malum. İzmir bizim için çok önemli. Hem deprem riski büyük, hem de konut stoku berbat. Oradan yola çıkarak, Sakarya, Bolu, Kütahya, Simav, Bursa, Van'a kadar gideceğiz. Belediye ayrımı, parti ayrımı yapmayacağız. Hangi belediye 'hazırız' derse hemen işe koyulacağız.
Nasıl bir model uygulanacak?
Hemen binaların ve şehirlerin röntgeni çekiliyor. Skalamız 6.5 büyüklüğünde bir deprem. Buna dayanamayacak binalar yıkılacak. Önce vatandaşa 'bu bina sakat' diyeceğiz ve kendisinin yıkmasını isteyeceğiz. Her türlü desteği vermeye hazırız. Vatandaş kendisi dönüştürebilir. Belli bir süre tanıyacağız.
Vatandaş kendisi yıkmazsa...O zaman biz devreye gireceğiz. Üçte iki istiyorsa ve üçte bir kalıyorsa bunu yapacağız. Burada da üçte iki, kalan biri satın alabilir. Yoksa biz satın alabiliriz. Farklı modellemeler olacak. Kredi verilebilir, hasılat paylaşımlı, kat karşılığı vs. gibi sistemlerle finansmanı devlet sağlayacak.
Gerekli kaynak hazır mı?
Bugünden yarına bitecek bir proje değil. İlk etapta 2B'den gelecek 5 milyar TL, eski hesapla 5 katrilyon lira kullanacağız. Bu, can suyu. Sonra sistem kendisini döndürmeye başlayacak. Tıpkı TOKİ modeli gibi olacak... Binalar dönüşürken kira yardımı da dahil her türlü kolaylığı sağlayacağız. Vatandaş odaklı ve eksenli bir proje yürüteceğiz.
Amacınız nedir? Hangi zamanlamayla bu hedefe ulaşacaksınız?
Can ve mal güvenliğini sağlamak. Bir deprem olursa ülke çok zarar görür. Deprem yıkmadan biz yıkalım. Deprem vurduğunda binalar boş olsun ya da yenilenmiş olsun.
Binaların kalitesiyle ilgili endişeler var...
Olmasın. Çevre dostu, yeşil binalar, akıllı binalar yapacağız. Enerji tasarrufunu bütün projelerde öncelikle ele alacağız. Bunu önemsiyoruz.
Parti ayrımı olmaz dediniz, CHP'li belediyelere de öncelik tanıyacak mısınız gerçekten?
Asla olmayacak. Hangi belediye hazırlığını yaparsa ve 'Gelin' derse koşacağız. İzmir'de bunu göreceksiniz. İstanbul'da CHP'li ilçe belediyelerinde de..
Yetkiyi valiliklere verdik, İstanbul'un özel durumu var...
Evet öyle. Ekonominin can damarı. Ve deprem gelecek. Kaçınılmaz. Yarın da olabilir, 20 yıl sonra da. Zaman kaybedemeyiz. Can kaybını telafi edemeyiz. Ülke ekonomisi de yüzde 5, yüzde 10 arasında küçülür. Göze alamayız. İstanbul'u yıkacağız. Yıkıp yeniden yapacağız. Acilen başlıyoruz
Zor bir iş... Başarabilecek misiniz?
Milli bir anlayışla hareket edeceğiz. Başaracağız. Brezilya ve Meksika bunu yapamadı, biz yapacağız. TOKİ'de başardık. Dua aldık. Burada da dua alacağız.
Zaman planlamasını nasıl yaptınız?
Önce iki yıllık bir planlama... Sonra 5, 10 ve 20 yıllık dörtlü bir takvim işleyecek
Kaç konut söz konusu?
Türkiye'de toplam 20 milyon konut stoku var. Bunun 5 milyonu son 9 yılda yapıldı. Onlar sağlam. 6 milyona yakın konut riskli. Çoğunluğunu gene özel sektör yapacak.
Devlet konut yapacak mı?
Özel sektörün uygulamalarına, paralel biz düzenleyici gibi davranacağız. Fiyatları aşağıya çekmek üzere hareket edeceğiz. Halk ekmek modeli gibi. Düşük maliyetle, düşük fiyata ama kaliteli olacak. Tıpkı TOKİ'de olduğu gibi.
Binaları yıkarken zorluk çıkacaktır...
Yasal dayanağımız sağlam. Vatandaş için bunu göze alıyoruz. Bu kez yetkiyi valiliklere verdik. Bu, önemli. Yıkımda belediyeler yetkili olunca zorluk çıkıyor. Hem siyasi bakabiliyorlar hem de polis-jandarma valiye bağlı olunca daha etkili olacak.
Bu projeye istihdam artırıcı yatırım gözüyle de bakıyorsunuz...
Evet öyle ama onunla sınırlı değil. Ekonomiyi canlandıracak. İnşaat sektörü lokomotif. 10 yıl boyunca ekonomik canlılık yaratacak. Bu arada şehirleri de yapılandırmış olacağız.