İstanbul ve İzmir için büyük felaket senaryosu! Sular altında mı kalacak?

Nature Climate Change dergisinde bu hafta yayınlanan iklim değişikliğinin tüm dünyadaki kıyı şehirlerine etkisini incelendiği makalede iklim değişikliklerinden büyük zarar görecek dünyadaki ilk on şehir arasına İstanbul ve İzmir de katıldı


İklim değişikliği ve etkileri konusunda dünyanın en önemli bilimsel yayın organı olan Nature Climate Change dergisinde bu hafta yayınlanan bir makale iklim değişikliğinin tüm dünyadaki kıyı şehirlerine etkisini inceledi. Bu araştırmaya göre kısa vadede acil önlemler alınmadığı takdirde büyük zarar görecek dünyadaki ilk on şehir arasına İstanbul ve İzmir de katıldı.
 
Dünya Bankası, OECD, Middlesex University ve University of Southampton işbirliği ile yapılan bu çalışma dünyadaki önemli 136 deniz kenarındaki büyük şehri inceliyor. Bu araştırmaya göre 2005 yılında bu 136 şehrin su baskınları nedeniyle gördüğü hasar 6 milyar dolar iken, iklim değişikliğinin getireceği deniz seviyesindeki yükselmeye karşı önlem alınsa bile 2050 yılında bu hasarın 52 milyar dolara çıkması öngörülüyor. Deniz seviyesinde bir artış olmayacağı düşünülerek hazırlık yapılacak olursa bu hasar 60-63 milyar dolara ulaşabiliyor.
 
2005 yılı rakamlarıyla en fazla zarara açık beş şehir Guangzhou (Çin), Miami, New York, New Orleans (ABD) ve Mumbai (Hindistan) olarak sıralanıyor. Burada Guangzhou'nun su baskını riski, alınan tüm önlemlere rağmen 687 milyon dolar tutuyor.
 
Bu sıralamanın gerçekleşen felaketlerin değil, olası felaketlerin getireceği risk üzerinden yapıldığını söylemekte fayda var. Ancak bilindiği gibi, çeşitli şehirlerin ülke ekonomisine katkıları da farklı olduğu için bu şehirlerin göreceği zararı o şehrin ekonomik katkısına göre sıralayacak olursak Guangzhou gene en başta, ama ardından bu sefer New Orleans, Guayaquil (Ekvator), Ho Chi Minh City (Vietnam) ve Abidjan (Nijerya) geliyor.
 
İklim değişikliğini ve şehirlerin büyümesini de hesaba katacak olursak 2050 yılında bu liste sadece riskin büyüklüğü açısından bakıldığında Guangzhou, Mumbai, Kalküta (Hindistan), Guayaquil ve Shenzen (Çin) şeklini alıyor. 2050 yılında iklim değişikliği ve neden olacağı deniz seviyesi yükselmesine karşı önlem alınsa bile Guangzhou'yu 11 milyar dolar su baskını riski bekliyor.
 
İklim değişikliğinin getireceği deniz seviyesindeki yükselmeye şimdiden önlem alınmayacak olursa bunun getireceği ek risk açısından yapılan sıralamada ilk on şehir sırasıyla İskenderiye (Mısır), Baranquilla (Kolombiya), Napoli (İtalya), Sapporo (Japonya), Santa Domingo (Dominik Cum.), Beyrut (Lübnan), Houston (ABD), İstanbul (Türkiye), Jakarta (Endonezya) ve İzmir (Türkiye) bulunuyor. Yani, şimdiden deniz seviyesindeki yükselmeye önlem almazsa Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 20'sini barındıran bir bölge su baskınları açısından 2050 yılında dünyanın en riskli bölgelerinden biri haline gelecek.
 
2050 yılında, eğer önlem alınmayacak olursa ve eğer deniz seviyesi hiç yükselmeyecek olursa su baskınlarının İstanbul'a verebileceği senelik zarar 13 milyon dolar, İzmir'e verebileceği senelik zarar 7 milyon dolar olarak hesaplanıyor.
 
Eğer deniz seviyesi 40 cm yükselecek olursa bu zarar İstanbul için senelik 1,746 milyar dolara, İzmir içinse 997 milyon dolara yükseliyor. İstanbul'u 45,3 cm, İzmir'i ise 43,1 cm yükseklikte bir koruma duvarı ile çevirerek deniz seviyesindeki artıştan korunmak mümkün; ancak bu durumda bile İstanbul'u bekleyen senelik zarar 29 milyon dolar, İzmir'i bekleyen zarar ise 14 milyon dolar olarak hesaplanıyor.