İnşaatta çeşitlilik şart!
GYODER Başkanı Aziz Torun, ‘Kendimizi yenilemeliyiz’ mesajı verirken, "Bu düzen sonsuza kadar sürmez" dedi...
Cumhuriyet rekoru kıran gayrşmenkul sektörüne değişikli uyarısı. GAYRİMENKUL ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından 2000 yılından bu yana gerçekleştirilen Gayrimenkul Zirvesi’nin 15’incisi için geri sayım başladı. Zirve bu yıl 10 Mayıs’ta “İşimiz MeTRekare” teması ile Raffles Hotel İstanbul’da yapılacak. Zirvede sektörün dününü, bugününü ve geleceğini uzman katılımcılar ile konuşacaklarını belirten GYODER Başkanı Aziz Torun, riskler ve çözüm yollarının da tartışılacağını dile getirdi. Zirvede “gayrimenkul sektörü olarak kendimizi yenilemeyiz” mesajı vereceklerini belirten Torun, “Sektörün en önemli sorunu çeşitlilik olmaması. Sat-yap modeli sonsuza kadar süremez.
Bu sistem riskli. Sektör de konut ve ofisten ibaret değil. Alışveriş merkezi, yaşlı köyleri, yurtlar, eğlence alanları gibi çok sayıda yatırım imkânı var. Finansmanda da gayrimenkul yatırım ortaklığı, fonlar gündeme gelmeli. Hem ürün hem de finansmanda çeşitlilik gerek. Sektörde kurumsallığa, şeffaflaşmaya ihtiyaç var” dedi.
Talep sıkıntısı olabilir
Gayrimenkul sektöründe önümüzdeki yıllarda talep yetersizliği olabileceğini belirten Torun, “Satın alma gücü, talep ve beklentilere göre üretim yapılmalı. Herkes nereye gidiyorsa ben de gideyim, herkes ne yapıyorsa ben de yapayım anlayışı doğru değil. Pazar araştırmasına önem vermek gerek. Ben gayrimenkul projelerinde iyi fizibilite çalışması yapıldığını düşünmüyorum. Eskiden inşaatçı vardı, şimdi geliştirici diyoruz. O zaman arsaya, talebe ve bölgeye göre en uygun işi yapmak için gerekli ön araştırmaları yapmalıyız” dedi.
Zirvede “Yabancı yatırımcılar gözüyle Türkiye’de gayrimenkul sektörü” başlıklı bir oturum da yapacaklarını belirten Torun, gayrimenkul geliştiren şirketlerin yabancı satışı konusunda da kendini geliştirmesi gerektiğine dikkat çekti. Yabancı beklentilerinin doğru okunması gerektiğini söyleyen Aziz Torun, “Mütekabiliyet yasası çıkıp yabancıya satış serbest olunca biriken talep satışa döndü. Yabancının isteklerini bilmeden elimizdekini sattık. Ama şimdi pazarı büyütmek için çalışmalıyız. “Elimde bu var, bunu al” demek olmaz. Yabancıların isteklerini bilmeli ve müşterinin ayağına gitmeliyiz. Üst gelir grubundaki yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için bir stratejimiz olmalı” diye konuştu.
YENİ ofis yapılarındaki parçalı mülkiyet yapısını eleştiren Aziz Torun, “Ofisleri 50-70 metrekare bölüp satmak doğru değil. Yapılar bütün olarak kiralanmalı ve sonra satılmalı. Yabancı yatırımcı parçalanan yapıları tercih etmiyor. Bunların yönetimi de zor. Bu tip satılan yapılarda arz fazlası olabilir” dedi.
15. Gayrimenkul Zirvesi’nin konularından biri de aidatlar olacak. Aidatların kira bedellerini bulmasını değerlendiren Torun, “2 bin liralık bir eve 500 lira- 1000 lira aidat istemek olmaz. Aidatlar kiranın yüzde 10-12’si kadar olmalı. Başarılı yönetim şirketlerinin temsilcileri ile zirvede bu konuyu da gündeme getireceğiz” dedi.
GAYRİMENKUL Zirvesi’nde “Yabancı Yatırımcılar Gözüyle Türkiye’de Gayrimenkul Sektörü” , “Gayrimenkulde Yeni Finansman Modeli: Gayrimenkul Yatırım Fonu”, “Metrekare ve Yeni Jenerasyon İlişkisi”, “Rakamlar Bize Ne Söylüyor?”, “Metrekarenin Evrimi ve Yönetimi” gibi sektöre ilişkin birçok konu başlığı konuşulacak. Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı’nın davet edildiği zirveye İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da katılacak. Türkiye’nin önemli gayrimenkul şirketleri, sektör temsilcileri, kamu yetkilileri ve uzmanların bir araya geleceği zirvede gazeteci Emin Çapa da görüşlerini paylaşacak.
Bu sistem riskli. Sektör de konut ve ofisten ibaret değil. Alışveriş merkezi, yaşlı köyleri, yurtlar, eğlence alanları gibi çok sayıda yatırım imkânı var. Finansmanda da gayrimenkul yatırım ortaklığı, fonlar gündeme gelmeli. Hem ürün hem de finansmanda çeşitlilik gerek. Sektörde kurumsallığa, şeffaflaşmaya ihtiyaç var” dedi.
Talep sıkıntısı olabilir
Gayrimenkul sektöründe önümüzdeki yıllarda talep yetersizliği olabileceğini belirten Torun, “Satın alma gücü, talep ve beklentilere göre üretim yapılmalı. Herkes nereye gidiyorsa ben de gideyim, herkes ne yapıyorsa ben de yapayım anlayışı doğru değil. Pazar araştırmasına önem vermek gerek. Ben gayrimenkul projelerinde iyi fizibilite çalışması yapıldığını düşünmüyorum. Eskiden inşaatçı vardı, şimdi geliştirici diyoruz. O zaman arsaya, talebe ve bölgeye göre en uygun işi yapmak için gerekli ön araştırmaları yapmalıyız” dedi.
Zirvede “Yabancı yatırımcılar gözüyle Türkiye’de gayrimenkul sektörü” başlıklı bir oturum da yapacaklarını belirten Torun, gayrimenkul geliştiren şirketlerin yabancı satışı konusunda da kendini geliştirmesi gerektiğine dikkat çekti. Yabancı beklentilerinin doğru okunması gerektiğini söyleyen Aziz Torun, “Mütekabiliyet yasası çıkıp yabancıya satış serbest olunca biriken talep satışa döndü. Yabancının isteklerini bilmeden elimizdekini sattık. Ama şimdi pazarı büyütmek için çalışmalıyız. “Elimde bu var, bunu al” demek olmaz. Yabancıların isteklerini bilmeli ve müşterinin ayağına gitmeliyiz. Üst gelir grubundaki yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için bir stratejimiz olmalı” diye konuştu.
YENİ ofis yapılarındaki parçalı mülkiyet yapısını eleştiren Aziz Torun, “Ofisleri 50-70 metrekare bölüp satmak doğru değil. Yapılar bütün olarak kiralanmalı ve sonra satılmalı. Yabancı yatırımcı parçalanan yapıları tercih etmiyor. Bunların yönetimi de zor. Bu tip satılan yapılarda arz fazlası olabilir” dedi.
15. Gayrimenkul Zirvesi’nin konularından biri de aidatlar olacak. Aidatların kira bedellerini bulmasını değerlendiren Torun, “2 bin liralık bir eve 500 lira- 1000 lira aidat istemek olmaz. Aidatlar kiranın yüzde 10-12’si kadar olmalı. Başarılı yönetim şirketlerinin temsilcileri ile zirvede bu konuyu da gündeme getireceğiz” dedi.
GAYRİMENKUL Zirvesi’nde “Yabancı Yatırımcılar Gözüyle Türkiye’de Gayrimenkul Sektörü” , “Gayrimenkulde Yeni Finansman Modeli: Gayrimenkul Yatırım Fonu”, “Metrekare ve Yeni Jenerasyon İlişkisi”, “Rakamlar Bize Ne Söylüyor?”, “Metrekarenin Evrimi ve Yönetimi” gibi sektöre ilişkin birçok konu başlığı konuşulacak. Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı’nın davet edildiği zirveye İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da katılacak. Türkiye’nin önemli gayrimenkul şirketleri, sektör temsilcileri, kamu yetkilileri ve uzmanların bir araya geleceği zirvede gazeteci Emin Çapa da görüşlerini paylaşacak.