Güneydoğu'ya 170 bin yeni konut geliyor

Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun yeniden imar ve restorasyonu kapsamında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile TOKİ 15 milyar TL yatırım yapacak. Diyarbakır başta olmak üzere bölgede 67 bine yakın konut inşa edilecek

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile TOKİ, terör nedeniyle zarar gören vatandaşlar için yeni konutlar inşa edecek. Yeniden imar çalışmaları için TOKİ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yapacağı toplam yatırım 15 milyar TL seviyesinde.

Diyarbakır, Şırnak, Hakkâri ve Mardin gibi illerin yeniden imarıyla 30 bin 736 konut yapılacak. Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde 7 bin, Şırnak’ta 10 bin 126, Hakkâri Yüksekova’da 10 bin 750 ve Mardin Nusaybin’de 8 bin konut inşa edilecek. Bu konutlar için 4 milyar TL ödenek ayrıldı. Doğu ve Güneydoğu’da toplam 66 bin 789 konut inşa edilecek. 31 bin 600 aileye kendi evlerine geçinceye kadar kira yardımı yapılacak.

Sur'a 1.9 milyar TL

Terör nedeniyle binaları zarar gören hak sahiplerine, yapısal hasarın yüzde 12’si kadar eşya parası ödenecek. Bu amaçla 2016 yılı için 255 milyon TL ayrıldı. TOKİ tarafından da konut, okul, güvenlik, sınır duvarı ve konteyner kent projeleri yürütülecek. Bu projeler için 5.3 milyar TL yatırım yapılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın bölgedeki projeler için ayırdığı ödenek 10 milyar TL oldu. Diyarbakır’ın tarihi kent merkezi Sur’da kentsel dönüşüm programı yürütülecek. 2016-2019 yılları arasında tarihi binalar 1.9 milyar TL harcamayla aslına uygun olarak restore edilecek.

2019’da bitecek

Hendek ve barikatlarla hasar gören Şırnak’ın merkezinin inşa ve yenilenmesi 2019’da bitecek. Bunun için 1.1 milyar TL ödenek ayrıldı. Silopi için 653.3 milyon TL, İdil için 457.6 milyon TL, Cizre için 1.4 milyar TL, Yüksekova için 2.5 milyar TL ve Nusaybin için 1.8 milyar TL yenileme yatırımı yapılacak. Bölgenin yeniden yapılanmasında rol üstlenen TOKİ, konut üretimine ağırlık verecek.
TOKİ Başkanı Ergün Turan, çalışmalara ilişkin bilgi vererek, Doğu ve Güneydoğu’da alt gelir grubuna yönelik 150 bin sosyal konut yapıldığını belirtirken, 3 yılda 60 bin konut daha yapmayı hedeflediklerini söyledi. Ergün Turan, Diyarbakır, Şırnak, Mardin’de konut ihtiyacına yönelik hamle başlattıklarını anlattı. Turan, bu illerde konutların bir kısmını bu yılın sonunda teslim edeceklerini kaydetti.

Turan, Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklanan Doğu ve Güneydoğu’ya yönelik yatırım teşviklerine işaret ederek, plan kapsamında arazi geliştirilmesiyle ve inşa edilecek sanayi binalarıyla ilgili TOKİ’nin de üzerine düşen görevler olacağını ifade etti. Turan, güvenlik sorunu yaşanıp yaşanmadığı sorusu üzerine, “Türkiye’de çalışamayacağımız yer yok. Sadece mevsimsel sebepler ya da belli bir yerde yoğun çatışma varsa ve giriş-çıkış yasağı dışında bütün bölgede çalışmalar devam ediyor” dedi.

TOKİ’nin 2016-2023 hedefinin 500 bin konut inşa etmek olduğunu aktararak “Bu 500 bin konutun, 150- 170 binini bölgede yapmayı hedefliyoruz. Bu da bölgede konuta erişmekte zorlanan, hiç konut sahibi olmayan dar gelirli vatandaşlarımız için her yıl ortalama 20 bin civarında konut yapacağız demektir” diye konuştu.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın terör nedeniyle zarara uğrayan ilçelerde yaptığı zarar tespit çalışmasına göre, 6 ilde toplam 13 bin 160 birim ağır hasarlı ve yıkık durumda. İl il hasarları göz önüne koyan çalışmanın sonuçları şöyle:
- Diyarbakır Sur: Zarar tespit çalışmaları tamamlandı. Konut ve işyeri olarak Suriçi ilçesinde 3 bin 364 yapıdaki 5 bin 580 birim incelendi. Bin 498 yapıdaki 2 bin 24 konut ve işyeri ağır hasarlı ve yıkık. Bölgedeki tarihi ve kültürel dokunun korunması ve yenileme için “Master Plan-Uygulama Eylem Planı” hazırlandı.
- Şırnak Silopi: 7 bin 618 konut ve işyeri incelendi. 879’u hasarsız, 6 bin 370’i az hasarlı, 342’si ağır hasarlı ve 27’si de yıkık. Silopi’de 236 konutun inşaatına başlandı. 96 konutluk 2 alternatifli proje hazırlanıyor.
- Şırnak Cizre: Konut ve işyeri olarak 20 bin 160 birim incelendi. 3 bin 268’i hasarsız, 14 bin 183’ü az hasarlı, 2 bin 564’ü ağır hasarlı ve 145’i yıkık. Cizre’de 3 bin adet konutun yapımı için planlama aşamasına gelindi.
- Şırnak İdil: İdil’de incelenen (konut ve işyeri) 6 bin 319 birimden bin 464’ü hasarsız, 4 bin 125’i az hasarlı, 641’i ağır hasarlı ve 89’u da yıkık. Toplam ağır hasarlı ve yıkık birim sayısı 731.
- Mardin Nusaybin: Zarar tespit çalışmaları devam ediyor. 2 bin 384 yapıdaki 4 bin 589 adet birim ağır hasarlı ve yıkık. Çalışmaların tamamlanması ile ağır hasarlı ve yıkık 4 bin 500 birimin tespit edilmesi öngörülüyor.
- Hakkâri Yüksekova: Yüksekova’da 8 bin 667 birim incelendi. 2 bin 17 konut ve işyeri hasarsız, 3 bin 911’i az hasarlı, 2 bin 491’i ağır hasarlı ve 248’i de yıkık. Toplam ağır hasarlı ve yıkık 2 bin 741 birim hesaplanıyor.

DENİZ ÇİÇEK/HABERTÜRK