Futbolcular şimdi yandı

Hasankeyf'i ve petrolü ile ünlü Batman'dayız. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'i Eko Spor'a konuk ediyoruz. Aslında bir nevi biz bakanın konuğuyuz. Çünkü burası Mehmet Şimşek'in memleketi... Bakanla sohbetin konusu spor ve vergiler... Malum dünyada sporcuların ödediği vergiler en az yüzde 40'larda. Bizde ise oran yüzde 15. Bu da akıllara "Türkiye sporda vergi cenneti mi?"sorusunu getiriyor. Milyonlarca euro transfer ücreti alan sporcular ile memurların aynı oranda vergi ödemesinden Bakan Şimşek de rahatsız. Yeni yapılacak Gelir Vergisi düzenlemesinde konuyu ele alacaklarını, yüzde 15'lik verginin yüzde 35'e çıkarılacağını söylüyor.

TÜRKİYE VERGİ CENNETİ

Türkiye'de sporcuların ödediği vergi yüzde 15. İngiltere ve Japonya'da bu oran yüzde 50, Almanya'da yüzde 45, İspanya ve İtalya'da yüzde 43, Fransa'da ise yüzde 40. Bu oranlara bakılınca Türkiye fotbolcular açısından bir vergi cenneti denilebilir. Futbolcu Mehmet ile memur Mehmet'in aynı vergiyi ödemesi tartışma yaratıyor ne dersiniz?
Tabi ki futbolcular açısından Türkiye bir cennet. Hakikaten uygulama öyle. Yüzde 15 vergilendirme söz konusu. Türkiye'de aslında gelir vergisi dilimlerine bakıldığı zaman bazı istisnalar dışında oran yüzde 15 ile yüzde 35 arasında değişiyor. AK Parti hükümetinden önce gelir vergi oranları yüzde 22 ile yüzde 49.5 arasında değişiyordu. Biz iktidara gelince alt dilimi yüzde 15'e, üst dilimi yüzde 35'e çektik. Avrupa ile kıyaslayınca, haklısınız, Türkiye futbolcular açısından vergilendirme anlamında bir cennet. Yüzde 15'lik bir vergi söz konusu, alt ligde bu yüzde 10, bir alt ligde ise yüzde 5. Son dönemlerde bu konu tartışıldı. Biz de gelir vergisi mevzuatını yeniden yazıyoruz. Bu çerçevede konunun ele alınmasının yararlı olacağı düşüncesindeyim. Taslağın son şeklini vermediğimizden birşey söylemek için erken. Kamu vicdanını yaralayan bir durum varsa bizim bunu gerçekçi bir zemin de çözmemiz lazım.
Vicdan konusu önemli gerçekten... Dünyada en çok yüksek dolaylı vergi ödeyen ülkelerden biriyiz. Vatandaş Mehmet olarak, halkın bu kadar yüksek vergi ödeyip, futbolcuların düşük ödemesinden rahatsız mısınız?
Rahatsız olmazsam, gözden geçirilmesi değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamazdım. Ama Maliye Bakanı olarak şunu söyleyeyim: Taslakta bu konular masaya yatırılacak.

İSTİSNALARI KALDIRACAĞIZ

Ne zaman tartışılacak?

Taslak Maliye'de son şeklini aldı. Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda tartışılacak. Daha sonra Bakanlar Kurulu ve Meclis'e gelecek. Bizim ümidimiz en geç ocak ayında tasarının yasalaşması.
Avrupa'da vergi en düşük yüzde 40. Bizde de öyle oranlar görebilir miyiz?
Hayır. Çünkü bizde gelir vergisi oranları yüzde 15 ile yüzde 35 arasında değişiyor. Şu anda gelir vergisi oranlarını daha yukarı çekmek gibi bir niyetimiz yok. Dolayısıyla futbulcularla ilgili bir düzenleme yaparsak, onlar da normal vatandaş gibi vergilendirilecek ve ödedikleri oran da yüzde 15'ten yüzde 35'e çıkacak.

Sizin gönlünüzden geçen nedir? Futbolcular vergide vatandaşla eşitlenmeli mi?
Benim gönlümden geçen herkesin makul oranda vergilendirilmesi ve değişik kesimlere getirilen istisnaların ortadan kaldırılması. İstinaları getiren biz değiliz. Bizden önce oranlar belirlenmiş. Bütün dünyada vergi oranları gelire göre artar. Türkiye'de de böyle ama istisnalar var. Bunlar kim derseniz karşımıza futbolcular ve asgari ücretliler çıkıyor. İstisnaların minimize edilmesini kamu vicdanı açısından doğru buluyorum.

Müsamaha göstermek yok
Bir tarafta bankaların kulüplerden alacağı, bir taraftan da Maliye'nin alacağı var. Bankalar temlik koyuyor, siz Maliye olarak ne yapıyorsunuz?
Bizim iki türlü alacağımız oluyor. KDV'yi nakit ya da vadeli çekle alıyoruz, vergileri de takip ediyoruz. Ancak kulüplerin bazıları dernek. Üzerlerinde herhangi bir varlık söz konusu değil. O zaman yönetim kurulu üyeleri sorumluluk taşıyor. Bugüne kadar müsamahalı davrandık ama buna son vermemiz lazım. Çünkü siz ne kadar hoşgörülü davranırsanız, onlar mali disiplini geciktiriyorlar.

Kulüpler evlerine çekidüzen versin
Futbolculara tanınan düşük vergiler bir teşvik. Buna karşın kulüpler vergi kaçırıyor. Hatta vergi borçları yeniden yapılandırılsa bile ödemiyorlar. Bu konuda Maliye olarak ne yapacaksınız?
Bugün birçok kulübümüzün mali durumu aşırı derecede zayıf. Kulüplerin evlerini düzene sokmaları lazım. Hızlı bir şekilde gelir-gider dengelerini oluşturmalılar.
Nasıl olacak?
Türkiye'de taraftarın futbola ilgisinde bir sıkıntı yok. Sıkıntı kulüplerin mali yönetiminde. Kulüplerin genel olarak bu yönetimi iyi yapmadığını söyleyebilirim. Bu kadar teşvike rağmen, istisnaya rağmen performans ortada. Zaman zaman yolu bize düşen kulüpler oluyor. Onlara tavsiyemiz, "Evinize çekidüzen verin. Pahalı yabancı sporcular transfer edeceğinize, yerli kaynaklara yönelin. Altyapıdan futbolcular gelsin" şeklinde oluyor. Türkiye de Brezilya gibi futbolda ihracatçı ülke olsun. Bizim transferler nedeniyle futbolda çok ciddi dış ticaret açığımız var.

Vergiler ithalatı teşvik ediyor
Vergi istisnaları futbolcularımızın dışarı gitmesini engelliyor gibi bir durum ortaya çıkıyor...
Futbolcu ihracatını değil ithalatını teşvik eden bir vergi uygulamamız olduğu doğru. Fakat buna rağmen futbolcuların nazlanarak geldiğini görüyoruz.
Fenerbahçe taraftarısınız. Son transferlerden memnun musunuz?
Yap-boz tahtası gibi birçok futbolcu geliyor, daha sonra sıkıntılarla gidiyorlar. Ama son transferler faydalı olur.

Yabancı-yerli ayrımı olmaz
Peki yerli oyuncuları desteklemek adına yabancıların vergisini yüksek, Türk oyuncularınınkini düşük tutma imkânı var mı?
Bu anayasaya aykırı bir durum. Daha önce hisse senetleri piyasasında böyle bir düzenleme yaptık. Anayasa Mahkemesi iptal etti. Prensip olarak futbolcu vergisinin genel bir düzenlemeye tabi tutulması bana daha makul geliyor.

Asgari ücretten SGK primi yatıranı inceliyoruz
Çalışma Bakanı Faruk Çelik basketbolda da kayıt dışı olduğunu söyledi. Bu açıklamayı duyunca, futboldaki sorun başka branşlara da mı sıçradı diye aklımıza geldi...
Futbolcuların, basketbolcuların gelirleri çok yüksek. Fakat SGK primlerini asgari ücret üzerinden yatıranlar olmuş. Şu anda bu konuda yoğun bir inceleme var. Biz de zaman zaman spor kulüplerini inceliyoruz.
Eşiniz Esra Hanım da Fenerbahçe taraftarı mı?
Hayır Galatasaraylı. Bir ara Fenerbahçeli olacağını söyledi ama baktık içinden Galatasaray sevgisini atamamış...

BİRSU EREN