Filistin şiirinin "anası" Fedva Tukan doğumunun 100. yılında anılıyor

NABLUS (AA) - Filistin kadın direnişinin sembol isimlerinden ve "Filistin şiirinin anası" olarak nitelendirilen merhume şair Fedva Tukan, doğumunun "yüzüncü" yılında anılıyor.

Filistin Kültür Bakanı İhab Besisu, AA muhabirine, bakanlık olarak bu yıl itibarıyla yazar, şair ya da Filistinlilerin hayatında iz bırakan aydınların anılması için "100. yıl" projesi başlattıklarını belirtti.

Bu çerçevede ilk olarak, 1917'de dünyaya gelen usta şair Tukan'ın 100. doğum yıl dönümü dolayısıyla anma etkinlikleri düzenlendiğini ifade eden Besisu, şairin biyografisi, anıları ve eleştiri türünde kaleme aldığı bazı çalışmalarının, özel bir baskıda bir araya getirilerek, üniversiteler ile araştırma ve halk kütüphanelerinde dağıtıldığını söyledi.

Filistinli yazar ve şairlerin bıraktığı mirasa, haklarında yazılan akademik çalışmalara, müzik, sinema ve tiyatro çalışmalarına verdikleri öneme vurgu yapan Besisu, "Bu aydınların anılması, bir yandan ulusal kimliği güçlendirirken, diğer yandan her türlü meydan okumaya güç yetirdiğini ispatlayan Filistin ruhunu ortaya koyuyor." dedi.

Besisu, Tukan'ın "Filistinli kadın şair" olmaktan ziyade Arap şiirinin "öncülerinden" sayıldığını ve Filistin dışında Arap dünyasında da adından söz ettirdiğini dile getirdi.

Filistinli şairin yeğeni Rima el-Keylani de Batı Şeria'nın Nablus kentinde eski Şam mimarisiyle inşa edilmiş, şairin doğduğu, büyüdüğü ve "ev hapsi" yaşadığı asırlık evi AA muhabirine gezdirdi.

Keylani, ortasında fıskiye bulunan ve zamana yenik düşmek üzere olduğu gözlenen dört asırlık bu evde teyzesinin bir dönem "ev hapsi" yaşadığını ve birçok eserini, ilham aldığı bu evin yüksek duvarları arasında ürettiğini anlattı.

Fedva'nın ilkokul dördüncü sınıfta okulunu bırakmak zorunda kaldığını kaydeden Keylani, şairin hazin öyküsünü şu şekilde anlattı:

"Fedva teyzem, bir gün okuldan eve dönerken yolda tanımadığı bir genç önüne gül atıyor ancak teyzem gülü almadan küçük adımlarıyla evine dönüyor. Ancak aile durumdan haberdar oluyor. O dönemde muhafazakar toplumun örf ve adetlerine oldukça ters düşen bu olayın ardından teyzemin okuldan alınmasına karar veriliyor."

Evden çıkmasına izin verilmeyen ve okul hayatından mahrum edilen Tukan'ın, "eğitimini sürdürme ve şiir yazma" konusunda şair kardeşi İbrahim Tukan tarafından desteklendiğini ifade eden Keylani, teyzesinin çok kısa sürede tanınan bir isim haline geldiğini aktarıyor.

Keylani, bu şartlarda kendisini yetiştiren Tukan'ın, "kadının toplumdaki bazı örf ve adetleri protesto etmesi, aşk, vatan, direniş ve devrim" konulu eserleriyle halk tabanında büyük bir etki uyandırdığını ve son dönem Filistin şiirinin en önemli şairlerinden sayılan Mahmut Derviş tarafından "Filistin şiirinin anası" olarak nitelendirildiğini anımsattı.

Filistin'de Yahudiler için bir vatan vaat edildiği Balfour Deklarasyo'nunun ilan edildiği 1917'de hayata gözlerini açan usta şairin direnişle geçen uzun yılların ardından 2003 yılında 86 yaşında iken yaşamını yitirdiği bilgisini veren Keylani, arkasında edebi bir miras bırakan Tukan'ın Filistin'in yanı sıra yurt dışında da tanındığını, fahri doktora unvanına sahip, eserleri tercüme edilen ve uluslararası ödüller kazanan bir aydın olduğunu dile getirdi.

Keylani şöyle devam etti:

"Kültür Bakanlığı'nın Fedva Tukan'ın doğumunun yüzüncü yılını anması bizim için bir iftihar sebebidir. İletişim ve Teknoloji Bakanlığı ile iş birliği içerisinde yurt dışına gönderilen zarflara yapıştırılması için Tukan'ın fotoğrafının yer aldığı posta pulları da basıldı. Tüm bunlar Filistin'in vatan evlatlarını unutmadığını gösteriyor."

Tukan'ın çalışmaları arasında, "Kapalı Kapının Önünde", "Gece ve Süvari", "Son Beste", "Dünyanın Zirvesinde Yalnız", "Nenesi", "Günlerle Birlikte Yalnızlığım" ve "Kardeşim İbrahim" adlı eserleri öne çıkıyor.