Faizsiz konut sisteminde dengeler nasıl değişecek? Detaylar belli oldu...

Özellikle son iki yılda firma girişlerinin hızlandığı faizsiz finansman sektörüne yönelik yasal düzenleme geçen hafta meclise geldi. Düzenleme sonrası halihazırda 250 bin kişinin ev ve araba almak için pazara girişlerin milyonları bulacağı aktarılıyor.

Dünya gazetesinde Leyla İlhan'ın hazırladığı haberde özellikle son 3 yılda yaşanan yeni girişlerle firma sayısının 40’a, şube sayısının 72 adedi bulduğu tasarrufa dayalı faizsiz ev ve otomobil sektörüne yönelik yasal düzenleme son noktaya getirilerek TBMM’ye sunulduğu yer aldı. 

Dünya gazetesindeki haberin detayları şöyle...

Şirketlere 100 milyon lira sermaye birikimi şartı, bölünme ve birleşmenin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) iznine tabi olacağı tasarı da, hükümlere aykırı davrananlara 62 bin TL para cezası ve müşterilerin tasarruflarının çekilmesini engelleyenlere 2 yıla kadar hapis cezası öngörüldü.

Özellikle küçük firmaların sektöre zarar vermemesi için düzenlemeyi olumlu bulan sektörün önde gelen firmaları, böylece işini doğru yapanların güvence altına alındığını kaydetti.

Yasal zemine kavuşup, belirsizliğin bitirilmesiyle hali hazırda sistemde ev ve araba almak için bekleyen 250 bin kişinin ise milyonları bulabileceği ve 5 yıl içinde konut pazarından aldığı payı yüzde 5’lerden yüzde 20’ye çıkarabileceği aktarılıyor. Ancak düzenlemede sistemin faizsiz esaslara dayalı ve kendine özgü yapısını korunması gerektiğine vurgu yapıldı.

YASA BİR İHTİYAÇ OLDU 

Son iki yılda ortaya çıkan 40’tan fazla firmanın varlığının yasaya olan ihtiyacı ortaya koyduğunu belirten Emin Grup Kurumsal İletişim ve Marka Yönetimi Direktörü Mustafa K. Daldal, “Eminevim olarak yılda 25 bine yakın teslimat yaptığımız, 60 binden fazla kişinin tercihi olduğumuz bir ortamda bu sistem için devlet denetim ve güvencesi olmasının zamanın geldiğine inanıyoruz.

Ayrıca 40’tan fazla firmanın varlığı ve git gide firma sayısında yaşanan artışı da düşündüğümüzde düzenleme için çok fazla vakit kaybedilmemesi gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu. Uzun yıllardır bir yasa çalışmasının yapılmasını beklediklerini aktaran Daldal, “Çünkü bir biri ardına çıkan şirketlerle sistemin suiistimal edilmesi endişesini yaşadık. Son iki yılda ise bu endişemiz daha da arttı. Yaşanmış bazı acı tecrübelerin burada da yaşanmasını arzu etmiyoruz ve yasayı sektörümüz için artık bir ihtiyaç olarak görüyoruz” değerlendirmesini yaptı. Çıkacak yasanın sistemin faizsiz esaslara dayalı ve kendine özgü bir yapısı, felsefesi barındırması gerektiğine dikkat çeken Daldal, “Bu yüzden sistemin kendi özünü, işleyişini ve felsefesinin korunması gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu.

SERMAYE GÜCÜ OLANLAR KALACAK

Yasal düzenleme ile sektördeki mevcut durumda değişkenlikler yaşanabileceğini anlatan Mustafa K. Daldal şöyle konuştu: “Elbette son birkaç yılda açılan ve bir sermaye gücü olmayan firmaların hizmet vermeye devam edeceğini düşünmüyoruz. Bazı firmalar pazardan çekilebilir, bazıları da belki de birleşerek yoluna devam etmeye çalışabilir.” Atılacak adımlarla yasanın yıl içinde yürürlüğe girebileceğini öngördüklerini belirten Daldal, “Yasayla birlikte mevcut finansal sistemler gibi insanları faizin olduğu tek bir seçeneğe mecbur etmeden kişilerin tasarruflarıyla ekonomide pay sahibi olabilmesi devlet güvencesiyle sağlanacak. Aynı zamanda faizsiz Elbirliği Sistemi’nden yararlananların sayısı milyonlarca kişiyi bulabilir” diye konuştu. Geniş bir kesimin devlet güvencesi altında elbirliği sisteminden yararlanmasıyla birlikte sistemle yapılan yıllık araç ve konut satışlarının belli bir stabilizasyona kavuşacağını aktaran Daldal, “Örneğin Eminevim olarak 20 binlerden 100 binlere çıkarabiliriz. Yapılacak teslimatlarla ülke ekonomisine sağladığımız yıllık yaklaşık 5 milyar TL’lik katkıyı da yılda 25 – 30 milyar TL’ye çıkabiliriz” yorumunu yaptı.

SEKTÖR DİSİPLİN ALTINA GİRECEK 

Türkiye Yapı Tasarruf Finansman Derneği Kurucu Genel Başkanı ve Finansevim Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Kolo ise yapılacak düzenlemeler ile tasarruf finans sektörünün çok daha sağlıklı hale geleceğini söyledi. Gelecekteki tüketici mağduriyetinin önüne geçilmesine sağlayacağını belirten Kolo, “Sektörümüze vatandaşın ilgisi büyük. Bu nedenle bu alanda faaliyet gösteren firma sayısı hızla artıyor. Biz ve bizim gibi kurumsal firmalar vatandaşın zarar görmesinden endişe ediyor ve ‘bizi denetleyin’ diyorduk. Uzun süredir beklediğimiz adım atıldı. Atılan bu adımla sektörümüz disiplin altına alınacak. Yeterli sermayesi olan firmalar bu alanda faaliyet gösterecek ve tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilecek” dedi. Regülasyon sürecinin sektöre önemli katkı sağlayacağını ifade eden Birikimevim Genel Müdürü Osman Telli, “Biz de finans sektöründe hizmet sunduğumuz bilinciyle tüm alt yapısal gereksinimlerimizi tamamlamak üzere çalışmalarımızı yapıyor, regülasyon süreci sonrasına hazırlanıyoruz” dedi.

MÜTEAHHİTLER DE SEKTÖRE GİRDİ 

2020’yi yüzde 35 oranında büyüme ile kapatan sektör, konut sektöründen aldığı yüzde 5 payla dikkat çekiyor. Yasal düzenleme sonrası büyümenin hızlanmasının beklendiği sektöre müteahhitlerde de giriş yaptı. İlk giriş yapan ise sektörün markalı konut üreticisi Sinpaş oldu. Firma, Sinpaş YTS adıyla sektörde il şubesini açtı.

OTOMOBİL SATIŞLARI YÜZDE 100'E ÇIKTI 

Pandemi sürecinde faizsiz otomobil sektörü de hareketli günler yaşadı. Pandemide toplu taşıma kullanmak istemeyenler özel otomobil arayışına girince bu alana yönelik talepler de arttı. Bazı firmaların araba satışları yüzde 100 artış kaydetti. Bazı şirketlerin ise otomobilin dışında iş makineleri, nakliye araçları, tır ve kamyon gibi seçenekleri de portföyüne ekledikleri dikkat çekti.

HANGİ KURALLAR GELECEK 

1991 yılından bu yana binlerce kişiyi ev ve araba sahibi yapan sektöre ilişkin ilk yasal düzenleme TBMM'ye geldi. Düzenlemenin sektörün büyümesine katkı sağlaması bekleniyor.
Bundan sonra Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından denetlenecek sektöre ilişkin düzenlemeler şöyle:

Tasarruf finansman şirketlerinin fon havuzundaki paralar amacı dışında kullanılamayacak ve haciz edilemeyecek. Şirketler, faizsiz esaslara göre faaliyet gösterecek.

Tasarruf finansman şirketlerinin ise asgari sermaye tutarı 100 milyon lira olarak düzenlenecek.

Söz konusu şirketlerin kuruluş izinleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) en az 5 üyesinin aynı yöndeki oyuyla verilecek..

Gerekli izinleri almadan tasarruf finansman faaliyetlerinde bulunan kişiler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.

Müşteri, tasarruf finansman sözleşmesi imzalanmasını takip eden 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak. Bu kapsamda katılım bedeli dahil tüm tasarruf geri ödenecek.

Sözleşme imzalanmasını takip eden 14 gün içinde cayma hakkını kullanan müşteriye organizasyon ücreti dahil, aldığı tutarın tamamını 14 gün içinde iade etmeyen, fesih hakkını kullanan müşteriye belirlenen süre içinde toplam birikim tutarını iade etmeyen şirketler, altı aydan iki yıla kadar hapis ve 500 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.

Zimmetine para geçiren tasarruf finansman şirketi yönetim kurulu başkan ve üyelerine, 6 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile ceza verilebilecek.

Tüketiciden tasarruf finansman sözleşmeleri kapsamında alınan organizasyon ücreti dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar, tüketiciyi koruyacak şekilde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenecek.