Dolar 2,74’ü denedi, gözler Merkez’de
TL'nin yılbaşından beri dolar karşısında yaşadığı değer kaybı yüzde 15'e yaklaşırken, piyasada gözler Merkez Bankası’na çevrildi. Analistler, Merkez Bankası'ndan etkili bir adım gelmezse yükselişin devam edebileceğini bildiriyor
Petrol fiyatlarının yükselmesine paralel olarak dün global piyasalarda değer kazanan dolar, Türkiye rekorunu da her geçen gün daha yukarı taşıyor. Piyasaların kapalı olduğu 23 Nisan’da 2,73 seviyelerinde rekor değerlere ulaşan dolar/TL paritesi dün 2,7435 ile piyasanın sene başındaki kötü senaryo tahminlerinin de ötesine geçti. Aralık ayında 2015 yıl sonu döviz opsiyonları 2,55 TL seviyelerinde bağlanırken, piyasa bu değerlere yılın mart ayının ilk günlerinde ulaşmıştı. Dolarla birlikte euro da gün içinde 2,97’yi aşarken piyasada gözler Merkez Bankası’na döndü.
Gösterge faiz çift hanedeki seyrine devam ederken, Borsa İstanbul’da ise döviz kurlarındaki değerlenmeye rağmen yükseliş görüldü. Endeks, günü yüzde 2,11 yükselişle 85551 puandan tamamladı. Piyasada döviz kurları ile faizlerin yükseldiği ortamda görülen yükselişe nededn olarak , endeksin döviz bazında ucuzlaması gösteriliyor.
Uzmanlar, TL'deki değer kaybına siyasi nedenlerle tepki gösteremeyeceği endişesi satışın daha da belirginleşmesine ve TL'nin hem dolar hem de sepet bazında rekor seviyelere gelmesine neden olduğunu belirtirken, bankacılar dün petrol fiyatlarının yükselmesinin de TL'deki değer kaybında etkili olduğunu belirtti. Analistler, TCMB'nin piyasadaki satışı kontrol altına almak adına bugüne kadar attığı dolaylı ve etkisi sınırlı olan adımlara daha etkili olacak bir adım eklememesi halinde kurdaki yükselişin devam edebileceğini belirtiyorlar.
Değer kaybında lider olduk
Dün güne 2.70'li seviyelerde başlayan dolar/TL 2.7425'e kadar yükselerek tarihi zirvesini yenilerken, sepet bazında TL de 2.8566'ya kadar yükselerek yeni zirveyi test etti. Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Merkez Bankası'nın piyasadaki satışı durdurmak için adım atmadığı her gün TL'de daha çok değer kaybı görüleceğine dair pozisyonlar açılmaya devam ediyor. Bu pozisyonlar TCMB'nin adım atmadığı her gün devam edecek. Gittikçe Ocak 2014'teki 5 puanlık acil faiz artışına yaklaşıyoruz ve bu süreçte piyasa TCMB'nin elinin kolunun seçim nedeniyle bağlı olduğunu biliyor" dedi. TL dün dolar karşısında yaklaşık yüzde 1.4 değer kaybederken diğer gelişmekte olan piyasalardan negatif ayrıştı.
TL'deki yılbaşından beri dolar karşısında yaşanan değer kaybı yolsuzluk sorunlarıyla uğraşan Brezilya'yı da geride bırakarak, yüzde 15'e yakın seyrederken en çok karşılaştırılan para birimlerinin başında yer alan Güney Afrika randı ise aynı dönemde sadece yüzde 5 civarında değer kaybetti.
“Merkez’in mesajı zayıf kaldı”
Standard Bank Gelişmekte Olan Piyasalar Araştırma Bölümü Müdürü Timothy Ash, "Merkez Bankası bu hafta TL'deki değer kaybı trendini sona erdirmek için yeterli adım atmadı. Merkez Bankası'nın verdiği mesaj zayıftı; TCMB, büyümenin zayıf, seçimlerin yaklaştığı ve hükümetin sıkılaştırıcı değil genişleyici politika istediği bir dönemde para politikasını sıkılaştırmak için ne kadar isteksiz olduğunu gösterdi" dedi.
Istanbul Analytics Ekonomisti Atilla Yeşilada yayımladığı notta, " Tahvil ve döviz tarafı TCMB'nin en azından enflasyon ve kur cephesinde bozulmayı kayda geçirip, işler daha kötüye giderse faizlerle oynayarak müdahale edeceğini beyan etmesini bekliyordu. TCMB belki Ankara korkusundan ya da zaten ivmesini tamamen yitiren ekonominin iyice durmasından çekinerek bu adımı atmayınca, hemen dolara alım geldi" dedi ve ekledi: "Bir yanda yatırımcıların seçim riskini göze almasını gerektirecek hiçbir heyecan içermeyen ekonomi, öte yanda dolar endeksinin güçlenmesine karşı önlem almaktan aciz bir Merkez Bankası. Bu görüntü Mayıs için hiçbir umut vaat etmiyor."
TCMB'nin 22 Nisan'da kısa vadeli faizleri sabit tutması ve ardından TL'yi kalıcı olarak destekleyecek adımlar atmaması ve bu adımların önümüzdeki dönemde de atılmayacağı endişesiyle dolar/TL tarihi zirveye yaklaşmış, iki yıllık gösterge tahvilde bileşik faiz altı ay aradan sonra ilk kez çift haneye yükselmişti.
İki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilde 22 Nisan'da spot kapanış yüzde 9.85 bileşik seviyesinden gerçekleşirken, dün spot piyasada ortalama bileşik faiz yüzde 10.20'ye yükseldi. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilde 22 Nisan'da spot kapanışta ortalama yüzde 8.89 seviyesinden gerçekleşirken, valörde son işlem yüzde 9.20 oldu. Dün aynı saatte spot piyasada ortalama bileşik faiz yüzde 9.28 oldu.
Hazine haftaya 5 ihale düzenleyecek
Hazine, haftaya 5 devlet tahvili ihalesi düzenleyecek. Hazine Müsteşarlığının internet sitesinde yer alan duyuruya göre, 27 Nisan'da düzenlenecek ilk ihalede, 5 yıl (1743 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 5 Şubat 2020 olacak. Aynı gün düzenlenecek ikinci ihalede, 10 yıl (3640 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, TÜFE'ye endeksli devlet tahvilinin ilk ihracı gerçekleştirilecek. Tahvilin itfa tarihi, 16 Nisan 2025 olarak belirlendi. Duyuruya göre 28 Nisan Salı günü, 3 ihale düzenlenecek. İlk ihalede, 2 yıl (567 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 16 Kasım 2016 olacak. Aynı gün düzenlenecek ikinci ihalede, 7 yıl (2548 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvilinin, ilk ihracı gerçekleştirilecek. Tahvilin itfa tarihi, 20 Nisan 2022 olarak belirlendi. Salı günü düzenlenecek son ihalede ise 10 yıl (3605 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 12 Mart 2025 olacak.
Gösterge faiz çift hanedeki seyrine devam ederken, Borsa İstanbul’da ise döviz kurlarındaki değerlenmeye rağmen yükseliş görüldü. Endeks, günü yüzde 2,11 yükselişle 85551 puandan tamamladı. Piyasada döviz kurları ile faizlerin yükseldiği ortamda görülen yükselişe nededn olarak , endeksin döviz bazında ucuzlaması gösteriliyor.
Uzmanlar, TL'deki değer kaybına siyasi nedenlerle tepki gösteremeyeceği endişesi satışın daha da belirginleşmesine ve TL'nin hem dolar hem de sepet bazında rekor seviyelere gelmesine neden olduğunu belirtirken, bankacılar dün petrol fiyatlarının yükselmesinin de TL'deki değer kaybında etkili olduğunu belirtti. Analistler, TCMB'nin piyasadaki satışı kontrol altına almak adına bugüne kadar attığı dolaylı ve etkisi sınırlı olan adımlara daha etkili olacak bir adım eklememesi halinde kurdaki yükselişin devam edebileceğini belirtiyorlar.
Değer kaybında lider olduk
Dün güne 2.70'li seviyelerde başlayan dolar/TL 2.7425'e kadar yükselerek tarihi zirvesini yenilerken, sepet bazında TL de 2.8566'ya kadar yükselerek yeni zirveyi test etti. Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Merkez Bankası'nın piyasadaki satışı durdurmak için adım atmadığı her gün TL'de daha çok değer kaybı görüleceğine dair pozisyonlar açılmaya devam ediyor. Bu pozisyonlar TCMB'nin adım atmadığı her gün devam edecek. Gittikçe Ocak 2014'teki 5 puanlık acil faiz artışına yaklaşıyoruz ve bu süreçte piyasa TCMB'nin elinin kolunun seçim nedeniyle bağlı olduğunu biliyor" dedi. TL dün dolar karşısında yaklaşık yüzde 1.4 değer kaybederken diğer gelişmekte olan piyasalardan negatif ayrıştı.
TL'deki yılbaşından beri dolar karşısında yaşanan değer kaybı yolsuzluk sorunlarıyla uğraşan Brezilya'yı da geride bırakarak, yüzde 15'e yakın seyrederken en çok karşılaştırılan para birimlerinin başında yer alan Güney Afrika randı ise aynı dönemde sadece yüzde 5 civarında değer kaybetti.
“Merkez’in mesajı zayıf kaldı”
Standard Bank Gelişmekte Olan Piyasalar Araştırma Bölümü Müdürü Timothy Ash, "Merkez Bankası bu hafta TL'deki değer kaybı trendini sona erdirmek için yeterli adım atmadı. Merkez Bankası'nın verdiği mesaj zayıftı; TCMB, büyümenin zayıf, seçimlerin yaklaştığı ve hükümetin sıkılaştırıcı değil genişleyici politika istediği bir dönemde para politikasını sıkılaştırmak için ne kadar isteksiz olduğunu gösterdi" dedi.
Istanbul Analytics Ekonomisti Atilla Yeşilada yayımladığı notta, " Tahvil ve döviz tarafı TCMB'nin en azından enflasyon ve kur cephesinde bozulmayı kayda geçirip, işler daha kötüye giderse faizlerle oynayarak müdahale edeceğini beyan etmesini bekliyordu. TCMB belki Ankara korkusundan ya da zaten ivmesini tamamen yitiren ekonominin iyice durmasından çekinerek bu adımı atmayınca, hemen dolara alım geldi" dedi ve ekledi: "Bir yanda yatırımcıların seçim riskini göze almasını gerektirecek hiçbir heyecan içermeyen ekonomi, öte yanda dolar endeksinin güçlenmesine karşı önlem almaktan aciz bir Merkez Bankası. Bu görüntü Mayıs için hiçbir umut vaat etmiyor."
TCMB'nin 22 Nisan'da kısa vadeli faizleri sabit tutması ve ardından TL'yi kalıcı olarak destekleyecek adımlar atmaması ve bu adımların önümüzdeki dönemde de atılmayacağı endişesiyle dolar/TL tarihi zirveye yaklaşmış, iki yıllık gösterge tahvilde bileşik faiz altı ay aradan sonra ilk kez çift haneye yükselmişti.
İki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilde 22 Nisan'da spot kapanış yüzde 9.85 bileşik seviyesinden gerçekleşirken, dün spot piyasada ortalama bileşik faiz yüzde 10.20'ye yükseldi. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilde 22 Nisan'da spot kapanışta ortalama yüzde 8.89 seviyesinden gerçekleşirken, valörde son işlem yüzde 9.20 oldu. Dün aynı saatte spot piyasada ortalama bileşik faiz yüzde 9.28 oldu.
Hazine haftaya 5 ihale düzenleyecek
Hazine, haftaya 5 devlet tahvili ihalesi düzenleyecek. Hazine Müsteşarlığının internet sitesinde yer alan duyuruya göre, 27 Nisan'da düzenlenecek ilk ihalede, 5 yıl (1743 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 5 Şubat 2020 olacak. Aynı gün düzenlenecek ikinci ihalede, 10 yıl (3640 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, TÜFE'ye endeksli devlet tahvilinin ilk ihracı gerçekleştirilecek. Tahvilin itfa tarihi, 16 Nisan 2025 olarak belirlendi. Duyuruya göre 28 Nisan Salı günü, 3 ihale düzenlenecek. İlk ihalede, 2 yıl (567 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 16 Kasım 2016 olacak. Aynı gün düzenlenecek ikinci ihalede, 7 yıl (2548 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvilinin, ilk ihracı gerçekleştirilecek. Tahvilin itfa tarihi, 20 Nisan 2022 olarak belirlendi. Salı günü düzenlenecek son ihalede ise 10 yıl (3605 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İhalede itfa tarihi, 12 Mart 2025 olacak.