Dikkat! Mülkiyet hakkınız kısıtlanabilir!
Belediyeler tarafından gerçekleştirilen imar planları konusunda vatandaşların da tadilat yaptırma yolu bulunuyor.
İMPO İmar Planlama Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Oflaz, mülkiyet hakkını kısıtlayıcı imar planlarına karşı belediyelere başvurularak kamulaştırma bedeli talep edilebileceğini ya da plan tadilatı istenebileceğini söyledi
Yerel yönetimler kentlerin geleceğini imar planları ile şekillendiriyor. Hangi bölgelerin konut, ticaret, sosyal alan olduğunu, nüfus yoğunluğu, arazinin kullanışı, yapı yoğunluğu, yerleşme alanları gibi kriterlere göre belirleyen söz konusu imar planları belediyeler tarafından hazırlanıyor.
Ancak sözkonusu imar planları bireylerin mülkiyet hakkını artırabildiği gibi kimi zaman da kısıtlayıcı olabiliyor. İmpo İmar Planlama Yönetim Kurulu Başkanı ve şehir plancısı Hüseyin Oflaz, vatandaşların bireysel olarak plan tadilatı isteyebileceğini söyledi.
Bunun yasal bir hak olduğunu dile getiren Hüseyin Oflaz, vatandaşların bazen ihtiyaçtan bazen de mülkiyet hakkının kısıtlanmasından dolayı, imar planlarına itiraz edebildiğini açıkladı.
Şehirlerin yaşayan canlı organizmalar olduğunu dile getiren Oflaz, şehirler planlanırken fonksiyonların da o günün koşullarına göre belirlendiğini ama daha sonradan bu fonksiyonların ihtiyaçlara cevap veremez hale geldiğini ifade etti. Planlardaki fonksiyonların yenilenmesi için yeni imar planlarının hazırlanması gerektiğini anlatan Oflaz, bu nedenle plan tadilatı isteklerinin öncelikle bu tür ihtiyaçlardan kaynaklandığını açıkladı.
İhtiyaçtan Kaynaklanan Tadilat Talepleri
Hüseyin Oflaz “Örneğin bir dönem dershane ihtiyacı vardı ama şimdi yok. Bu nedenle planlarda artık dershaneye yer vermek gerekmiyor. Fakat önceden yurt kavramı yoktu, şimdi ise devletin kendisi yurt ihtiyacını karşılıyor, planlarda yurt yapmak gerekiyor. Eğer planda o fonksiyonları ayırmazsanız o inşaatları da yapamazsınız. Dolayısıyla sizin mülkünüzün bulunduğu alan konut alanı iken yurt alanına çevrilebilir, ticaret alanı iken otel yerine dönebilir. Siz de bununla ilgili olarak ihtiyaçtan dolayı mülkünüzün bulunduğu lokasyon için plan tadilatı isteyebilirsiniz” dedi.
Plan tadilatı isteklerinde bir diğer gerekçe ise kamulaştırmadan kaynaklanıyor. Devletin okul, yol vs gibi yatırımlar nedeniyle bireylerin mülkiyetlerini kısıtlaması halinde kamulaştırma yaparak mülk sahiplerine kamulaştırma bedeli ödemesi gerektiğini anlatan Hüseyin Oflaz, ancak bazen belediyelerin bütçe yetersizliği gibi gerekçelerle kamulaştırma parasını yasal süresinde ödemediğini açıkladı.
İdari Mahkeme Resen İptal Edebilir
Hüseyin Oflaz sözlerini şöyle sürdürdü: “Evinizin olduğu alanı belediye eğitim alanı ilan edebilir. Siz binayı yıkıp yeniden yapmak isteseniz yapamazsınız. O zaman belediyeye arsamı kamulaştırıp paramı verin diyebilirsiniz. Ama belediye yatırım programında olmadığı gerekçesiyle size olumsuz yanıt verebiliyor. Böyle durumda plan tadilatı teklifi veriyorsunuz. Kabul edilmezse idari mahkemeye başvurup planı resen iptal ettirebiliyorsunuz.”
Şehir plancısı Hüseyin Oflaz imar planı tadilatlarında sıkıntı yaşanmaması için önerilerini de dile getirdi: “Mağduriyet yaşatmamak için mutlaka yasaların koyduğu enstrümanlar iyi çalıştırılmalı. Kamulaştırma zamanında yapılmalı. Belediyenin gerçekten kamulaştırmaya ihtiyacı yoksa o zaman da vatandaşın tadilat teklifini kabul etmeli. Bu bireysel bir haktır. Belediyeler kamulaştırmaya yeterince bütçe ayırmadığı için bu tür sorunlar yaşanıyor. Bizce, özellikle İstanbul gibi imar hakkı verip donatıların bedelsiz terketmesinin sağlanamadığı yerler için belediyelerin değil merkezi hükümetlerin bütçe ayırması gerekir”
Tapunuzu Takip Edin
Değişen imar planlarından dolayı bireylerin mağdur olmaması için tapusunun takibini düzenli yapması gerektiğini de anlatan Hüseyin Oflaz, böylece imar planı değişikliklerinden zamanında haberdar olarak zamanında plana itiraz edebileceklerini söyledi. Oflaz, “Kurduğumuz İmpomes adlı sistemle biz, çok sayıda mülkü olan mülk sahiplerinin gayrimenkullerini takip ederek bu tür değişikliklerden haberdar olmalarını sağlıyoruz. Sistem şimdilik şirket ve kurumlara hizmet veriyor ama gelecekte bireylere de yönelmesi planlanıyor” dedi.
Yerel yönetimler kentlerin geleceğini imar planları ile şekillendiriyor. Hangi bölgelerin konut, ticaret, sosyal alan olduğunu, nüfus yoğunluğu, arazinin kullanışı, yapı yoğunluğu, yerleşme alanları gibi kriterlere göre belirleyen söz konusu imar planları belediyeler tarafından hazırlanıyor.
Ancak sözkonusu imar planları bireylerin mülkiyet hakkını artırabildiği gibi kimi zaman da kısıtlayıcı olabiliyor. İmpo İmar Planlama Yönetim Kurulu Başkanı ve şehir plancısı Hüseyin Oflaz, vatandaşların bireysel olarak plan tadilatı isteyebileceğini söyledi.
Bunun yasal bir hak olduğunu dile getiren Hüseyin Oflaz, vatandaşların bazen ihtiyaçtan bazen de mülkiyet hakkının kısıtlanmasından dolayı, imar planlarına itiraz edebildiğini açıkladı.
Şehirlerin yaşayan canlı organizmalar olduğunu dile getiren Oflaz, şehirler planlanırken fonksiyonların da o günün koşullarına göre belirlendiğini ama daha sonradan bu fonksiyonların ihtiyaçlara cevap veremez hale geldiğini ifade etti. Planlardaki fonksiyonların yenilenmesi için yeni imar planlarının hazırlanması gerektiğini anlatan Oflaz, bu nedenle plan tadilatı isteklerinin öncelikle bu tür ihtiyaçlardan kaynaklandığını açıkladı.
İhtiyaçtan Kaynaklanan Tadilat Talepleri
Hüseyin Oflaz “Örneğin bir dönem dershane ihtiyacı vardı ama şimdi yok. Bu nedenle planlarda artık dershaneye yer vermek gerekmiyor. Fakat önceden yurt kavramı yoktu, şimdi ise devletin kendisi yurt ihtiyacını karşılıyor, planlarda yurt yapmak gerekiyor. Eğer planda o fonksiyonları ayırmazsanız o inşaatları da yapamazsınız. Dolayısıyla sizin mülkünüzün bulunduğu alan konut alanı iken yurt alanına çevrilebilir, ticaret alanı iken otel yerine dönebilir. Siz de bununla ilgili olarak ihtiyaçtan dolayı mülkünüzün bulunduğu lokasyon için plan tadilatı isteyebilirsiniz” dedi.
Plan tadilatı isteklerinde bir diğer gerekçe ise kamulaştırmadan kaynaklanıyor. Devletin okul, yol vs gibi yatırımlar nedeniyle bireylerin mülkiyetlerini kısıtlaması halinde kamulaştırma yaparak mülk sahiplerine kamulaştırma bedeli ödemesi gerektiğini anlatan Hüseyin Oflaz, ancak bazen belediyelerin bütçe yetersizliği gibi gerekçelerle kamulaştırma parasını yasal süresinde ödemediğini açıkladı.
İdari Mahkeme Resen İptal Edebilir
Hüseyin Oflaz sözlerini şöyle sürdürdü: “Evinizin olduğu alanı belediye eğitim alanı ilan edebilir. Siz binayı yıkıp yeniden yapmak isteseniz yapamazsınız. O zaman belediyeye arsamı kamulaştırıp paramı verin diyebilirsiniz. Ama belediye yatırım programında olmadığı gerekçesiyle size olumsuz yanıt verebiliyor. Böyle durumda plan tadilatı teklifi veriyorsunuz. Kabul edilmezse idari mahkemeye başvurup planı resen iptal ettirebiliyorsunuz.”
Şehir plancısı Hüseyin Oflaz imar planı tadilatlarında sıkıntı yaşanmaması için önerilerini de dile getirdi: “Mağduriyet yaşatmamak için mutlaka yasaların koyduğu enstrümanlar iyi çalıştırılmalı. Kamulaştırma zamanında yapılmalı. Belediyenin gerçekten kamulaştırmaya ihtiyacı yoksa o zaman da vatandaşın tadilat teklifini kabul etmeli. Bu bireysel bir haktır. Belediyeler kamulaştırmaya yeterince bütçe ayırmadığı için bu tür sorunlar yaşanıyor. Bizce, özellikle İstanbul gibi imar hakkı verip donatıların bedelsiz terketmesinin sağlanamadığı yerler için belediyelerin değil merkezi hükümetlerin bütçe ayırması gerekir”
Tapunuzu Takip Edin
Değişen imar planlarından dolayı bireylerin mağdur olmaması için tapusunun takibini düzenli yapması gerektiğini de anlatan Hüseyin Oflaz, böylece imar planı değişikliklerinden zamanında haberdar olarak zamanında plana itiraz edebileceklerini söyledi. Oflaz, “Kurduğumuz İmpomes adlı sistemle biz, çok sayıda mülkü olan mülk sahiplerinin gayrimenkullerini takip ederek bu tür değişikliklerden haberdar olmalarını sağlıyoruz. Sistem şimdilik şirket ve kurumlara hizmet veriyor ama gelecekte bireylere de yönelmesi planlanıyor” dedi.