Denizhan Erkoç: "Yüksek faiz dönemi ev satmak zor"
Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, yüksek faizin yaşandığı 2021 yılında emlak ve gayrimenkul sektöründe sıkıntılı günlerin geçireleceğini söyledi.
Denizhan Erkoç, faizlerin yükselmesinin konut sektörüne getireceği sıkıntıları ifade ederek “2021 yılında bu faizlerle ev satmak zor” dedi.
Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, 2021 yılında emlak ve gayrimenkul sektöründe sıkıntılı günler yaşanacağını söyledi. Artan faiz oranları ile birlikte konut satışlarının durma noktasına gelebileceğini söyleyen Denizhan Erkoç, "2021 yılı gayrımenkul sektörü için hiç de iç açıcı geçmeyecek gibi... Bankaların konut kredi faizleri şu anda ortalama 1.65. Bu faizlerle ev satmak imkansız." dedi.
Türkiye'nin pandemiyle olan mücadelesinde yavaşlayan ekonomik faliyetlerin yanı sıra bankaların faiz oranlarının yükselmesiyle birlikte 2021 yılında gayrimenkul piyasası konut satışlarında neler yaşanacağını merak ediyor. Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, yeni yılda faizlerin bu şekilde seyretmesi halinde konut satışlarının tamamen durabileceğini söyledi.
Merkez Bankası'nın Aralık 2020'deki son toplantısında faiz oranını 2 puan arttırarak yüzde 17 olarak belirledi. Açıklamanın ardından bankaların konut kredi faizleri de ortalama 1.65’e kadar yükseldi.
Denizhan Erkoç, gayrimenkul piyasanın yüksek faizden olumsuz etkilendiğini belirterek "Kasım 2020 rakamlarına baktığımızda ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 44,3 azalış göstererek 24 bin 450 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 21,7 olarak gerçekleşti. Faizin 2 puan daha arttırıldığı gerçeğiyle birlikte konut satışlarında ciddi oranda azalmanın gerçekleşeceğini görmemiz gerekiyor." dedi.
Denizhan Erkoç, durgunluğun aşılması için kamu bankalarının Haziran ve Temmuz 2020'de düzenledikleri konut kredisi kampanyaları ile gayrimenkul sektöründe büyük bir canlılık yaşandığını hatırlattı. Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, 2021 yılı konut satışlarını farklı başlıklarda ele aldı.
ESKİ GÜNLERİ ARAYACAĞIZ
Denizhan Erkoç, Temmuz ayında Türkiye genelinde 229 bin konut satılarak Cumhuriyet tarihinin rekorunun kırıldığını hatırlattı. İpotekli (kredili) konut satışlarının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 900,6 artış göstererek 130 bin 721 oldu ve tarihi zirveye yükseldiğini hatırlatan Denizhan Erkoç "2021 yılında o günleri bir daha bulabilmek çok zor olacak." dedi.
2017 - 2019 yılları arasında ruhsat alınan yeni büyük projelerde yüzde 75 azalma gerçekleştiğini kaydeden Denizhan Erkoç şunları söyledi: "2020 yılındaki rekora bakıldığında gerçekleşen konut satışlarının % 60'tan fazlası ikinci el konutta gerçekleşti. Yeni konut üretimi son iki yıldır zaten azalmıştı. Bu faiz oranları ile satışların düşeceğini öngören inşaat firmaları 2021 yılında yeni konut üretmeyecektir. Dolayısıyla bir yandan yüksek konut kredi faizleri diğer yandan arz-talep dengesindeki daralma ile birlikte konut fiyatlarında artış gerçekleşecek. Bu denklem içinde yeni konut almak isteyenler için 2021 belkide sadece hayal kuracakları yıl olacak"
KONUT KREDİ FAİZLERİ YÜZDE 1'İN ALTINA İNMELİ
Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, Türkiye'nin konut satış geçmişine bakıldığında kredi faizlerinin 1'in altına indiği dönemlerde artışın gerçekleştiğini hatırlattı. Kredi faizlerinin yüzde 1'in üstüne çıktığı her dönem satışların durağan hale geldiğini belirten Denizhan Erkoç, 2021 yılına yönelik şu tespiti yaptı: "Merkez Bankasının Aralık ayındaki faiz artışının ardından ne kamu bankaları ne de özel bankalar konut kredi faizlerini yüzde 1'in altına çekemeyecek. Gayrımenkul sektörünün büyük oyuncuları kendi finansman kaynakları ile konut satışlarında alıcıya kolaylıklar sunuyordu. Bu yıl onların da bu kaynakları bulmaları ya da varsa bile bu faiz oranlarıyla kullandırmaları mümkün olmayacak. 2021 yılında ne içinde oturup yaşamak için ne de yatırım yapmak için vatandaşlar konut almayı ekonomik bulmayacak."
Denizhan Erkoç, 2020 yılının yaklaşık 1,4 milyon adetlik konut satışınının üstünde kapatıldığının ortaya çıktığını söyledi. Erkoç, 2020'nin ilk 11 ayında 1 milyon 393 bin adet konut satıldığını hatırlatarak "2020 rekor yılı oldu ancak yeni proje üretmeyen gayrımenkul sektörü büyük kan kaybedecek. Bu kan kaybının etkisi Türkiye ekonomisine de yansıyacak. Çünkü inşaat sektörünün sağladığı istihdam ve vergi gibi katma değerler azalacak. Sektördeki zayıflama ile birlikte bunun etkisi enfslasyon rakamlarına basınç yapacak." dedi.
KONUT FİYATLARI ARTACAK
Emlak ve Gayrimenkul Yazarı Denizhan Erkoç, 2020 yılının gayrımenkul sektörü için bir milat olacağını da söyledi. 2021 yılı için yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ifade eden Denizhan Erkoç, konut fiyatlarının ortalama yüzde 25-30 oranında da artacağını söyledi. Erkoç "2020 yılında ipotekli ve ikinci el konut satışları devam ederken, yeni büyük projeler üretilmedi. Stokların eritilmesi için gayret gösterildi. İnşaat birim maliyetleri pandeminin de etkisiyle arttı. Mart ayında metrekare maliyeti 3700-3800 iken, bugün 6000-6500 TL’lere çıktı. Dolayısıyla artan maliyetlerle birlikte azalan konut arzı fiyatları ortalama yüzde 20-30 oranında yukarı çekecek." dedi.
2020 yılındaki ipotekli konut satışlarında şirketlerin maliyet hesabının bir önceki yıl üzerinden yaptığını da kaydeden Denizhan Erkoç tespitlerine şu sözlerle devam etti: "Söz konusu projelerin hepsi eski maliyetlerle yapıldığı için fiyatları çok az arttı. Firmalar konut fiyatlarını zam yapmadı. Eski fiyatlarla satmaya çaba gösterdiler. Ancak artık eski projelerde ev kalmadı. Yeni üretilecek olan konutlar için maliyetler de arttı. Ya zamlı fiyatlarla konut üretilecek ve eldekiler de buna göre fiyatlandırılarak satılacak ya da konut üreticisi firmalar kapılarına kilit vuracak"