Borcu ödenemeyen enerji santralleri fona!

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın nisan ayında açıkladığı reform paketi kapsamında duyurduğu “Enerji Girişim Sermaye Fonu” hakkında detaylar belli oluyor.

Enerji sektörünün yüksek seviyedeki sorunlu kredilerine çözüm amacıyla kurulacak, değeri 2 milyar dolara kadar çıkabilecek fona, bankaların, yerli ve yabancı yatırımcıların iştirak etmesi bekleniyor.

47 milyar dolar borcun 13 milyar doları sıkıntılı 

Enerji sektörünün kullandığı toplam 70 milyar dolarlık kredinin 47 milyar dolarlık kısmı henüz ödenmemiş durumda. 

Bu borcun 40 milyar dolarını elektrik üretim santrallerinin, 7 milyar dolarını da elektrik dağıtım şirketlerinin kullandığı krediler oluşturuyor.

Elektrik üretim santrallerinin 40 milyar dolar tutarındaki borcunun yaklaşık 13 milyar dolarlık kısmı ise geri ödenmesinde sorun yaşanan veya yaşanma riski bulunan krediler.

Geri ödemesi sorunlu yaklaşık 13 milyar dolarlık borcun dağılımı ise şöyle:

– 5 milyar doları yerli kömür santralleri,

– 3,2 milyar doları hidroelektrik santraller (HES),

– 2,7 milyar doları doğal gaz

– 1,9 milyar doları da elektrik dağıtım sektöründe

Batık santraller üç kategoriye ayrıldı 

Buna göre yedi kömür, beş HES, sekiz doğa gaz santrali ve iki elektrik dağıtım şirketinin kredi geri ödemelerinde problem yaşanıyor.

Bu tesislerin büyük kısmında kredilerin yapılandırılmasıplanlanırken, yapılandırmayla sorunu çözülemeyecek santraller, Enerji Girişim Sermaye Fonu’na aktarılacak.

Enerji Girişim Sermaye Fonu’na devredilmesi planlanan santrallerde üç şekilde kategorize edildi:

1) Hızlı bir şekilde devri öngörülen santraller

2) Yapılandırılmış veya devri öngörülmeyen ancak ileride sorun yaşanması durumunda devre aday santraller

3) Yapılandırmayla sorunu çözülebilen ve platforma devri uzak santraller

Hızlı şekilde fona devredilecek 1,1 milyar dolarlık iki proje 

Hızlı bir şekilde fona aktarılması öngörülen projelerin yer aldığı ilk kategoride 865 megavatlık bir kombine doğal gaz çevrim santrali ile 50 megavatlık bir hidroelektrik santrali bulunuyor.

Her iki santralin toplam yatırım maliyeti bir milyar 100 milyon dolar. Bu projeler için tam olarak ne kadar kredi kullanıldığı ve bunun ne kadarının geri ödendiği bilgisi ticari sır olması nedeniyle açıklanmıyor.

Fonun sağlıklı bir şekilde hayata geçirilmesi için öncelikle az sayıda projeyle başlanması, süreçte oluşabilecek sorunlar tespit edildikten sonra ve ihtiyaç halinde ilave devirlerin yapılması hedefleniyor.

Kömür santrallerinde devir ihtimali uzak 

İkinci kategorideki, yani yapılandırılmış veya devri öngörülmeyen ancak ileride sorun yaşanması durumunda devre aday tesisler arasında Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan ve kapasiteleri 850 megavat ile 1000 megavat arasında değişen kombine doğal gaz çevrim santralleri ile hidroelektrik santralleri yer alıyor.

Üçüncü kategori olan “kredi yapılandırmasıyla sorunu çözülebilen ve platforma devri uzak projeler” arasında ise çoğunlukla kapasiteleri 200 megavat ile bin megavat arasında değişen kömür santralleri ile bazı hidroelektrik santralleri bulunuyor.