Bayramda çalışana çift yevmiye
Ramazan Bayramı geliyor. Çoğu kişi tatile gidecek. Ama çalışacaklar da var. Yasaya göre; bayramda çalışacak işçilere yevmiyelerinin ‘bir kat fazlası’ ödenmeli.
Her bayram olduğu gibi bu bayramda da çalışmak zorunda kalacak 100 binlerce vatandaş bulunuyor. İşin devamlılığı için bu gerekiyor. Ancak İş Kanunu, bayramda izin yapmayıp çalışanları ücret açısından gözetiyor. İşçilerin de en çok merak ettiği konu bu. Peki ne kadar ödenir? Ödenecek ücret, İş Kanunu’nun 47’nci maddesinde düzenlenmiş durumda.
BRÜT ÜCRET ÜZERİNDEN
Yasaya göre; ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayana o günün ücreti ödeniyor. Tatil yapmayarak çalışanlara ise çalışılan her gün için bir günlük ek ücret (yevmiye) ödenmek zorunda. Zamlı ücret ödemesi, üç günlük bayram süresi ile Arife günü öğleden sonra yapılacak çalışmaları da kapsayacak şekilde ayarlanıyor.
SAATLİK ÖDEMEYE DE
Alınacak ücreti bir örnekle açıklayalım. Aylık net maaşı 2100 lira olan bir işçi bayramın ikinci ve üçüncü gününde çalışacak olsun. Tatil yapmayarak çalışan bu işçinin günlük ücreti (2100/30) 70 lira olacak. Böylece iki gün çalışan işçiye ek 140 lira daha ödenecek. İşçi 2400 lira yerine 2540 lira maaş alacak. Ücreti saatlik ödenenler de aynı şekilde 2 kat ücret alacak.
KIDEMİ DE ARTIRIR
Bayram için ödenen fazla mesai, harçlık ya da ikramiyeler kıdem tazminatı hesabında da kullanılıyor. Söz konusu ödemeler eğer düzenli olarak her bayramda yapılıyorsa, bu ödenen paralar işçinin toplam kazançlarına dahil ediliyor ve tazminatı artırıyor. Burada önemli olan husus bayram ödemesinin bir kez değil sürekli hale gelmiş olması.
İŞİNDEN OLMA!
Bayram ve genel tatil günlerinde çalışmak istemeyen işçiler işverenleri tarafından çalışmaya zorlanamaz. Zorlanan işçi haklı sebeple kendi isteğiyle işten ayrılıp kıdem tazminatını alabilir. Eğer iş sözleşmesinde bayramlarda çalışmaya izin veren bir hüküm varsa, işçi bayramda çalışmak zorunda. Bunu bilmeden ‘Çalışmıyorum’ diyen işçi 2 gün üst üste işe gitmezse kıdemsiz işten atılabilir.
İZİN KULLANSA BİLE...
Yargıtay’ın son kararı ise bayramda çalışıp daha sonraki günlerde izin yaptırılan işçilerle ilgili. Kararda, “İşçi tatil günleri çalışmışsa bunun karşılığında ek ücret ödenmeli. Bu çalışma karşılığında izin kullandırılması, tatil ücretine hak kazanamayacağını göstermez. Zira tatil çalışmaları karşılığı serbest zaman veya izin kullandırılması yasaya uygun değil” denildi.
BRÜT ÜCRET ÜZERİNDEN
Yasaya göre; ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayana o günün ücreti ödeniyor. Tatil yapmayarak çalışanlara ise çalışılan her gün için bir günlük ek ücret (yevmiye) ödenmek zorunda. Zamlı ücret ödemesi, üç günlük bayram süresi ile Arife günü öğleden sonra yapılacak çalışmaları da kapsayacak şekilde ayarlanıyor.
SAATLİK ÖDEMEYE DE
Alınacak ücreti bir örnekle açıklayalım. Aylık net maaşı 2100 lira olan bir işçi bayramın ikinci ve üçüncü gününde çalışacak olsun. Tatil yapmayarak çalışan bu işçinin günlük ücreti (2100/30) 70 lira olacak. Böylece iki gün çalışan işçiye ek 140 lira daha ödenecek. İşçi 2400 lira yerine 2540 lira maaş alacak. Ücreti saatlik ödenenler de aynı şekilde 2 kat ücret alacak.
KIDEMİ DE ARTIRIR
Bayram için ödenen fazla mesai, harçlık ya da ikramiyeler kıdem tazminatı hesabında da kullanılıyor. Söz konusu ödemeler eğer düzenli olarak her bayramda yapılıyorsa, bu ödenen paralar işçinin toplam kazançlarına dahil ediliyor ve tazminatı artırıyor. Burada önemli olan husus bayram ödemesinin bir kez değil sürekli hale gelmiş olması.
İŞİNDEN OLMA!
Bayram ve genel tatil günlerinde çalışmak istemeyen işçiler işverenleri tarafından çalışmaya zorlanamaz. Zorlanan işçi haklı sebeple kendi isteğiyle işten ayrılıp kıdem tazminatını alabilir. Eğer iş sözleşmesinde bayramlarda çalışmaya izin veren bir hüküm varsa, işçi bayramda çalışmak zorunda. Bunu bilmeden ‘Çalışmıyorum’ diyen işçi 2 gün üst üste işe gitmezse kıdemsiz işten atılabilir.
İZİN KULLANSA BİLE...
Yargıtay’ın son kararı ise bayramda çalışıp daha sonraki günlerde izin yaptırılan işçilerle ilgili. Kararda, “İşçi tatil günleri çalışmışsa bunun karşılığında ek ücret ödenmeli. Bu çalışma karşılığında izin kullandırılması, tatil ücretine hak kazanamayacağını göstermez. Zira tatil çalışmaları karşılığı serbest zaman veya izin kullandırılması yasaya uygun değil” denildi.