Ayasofya’da mozaikler nasıl kapatılacak?

Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya’nın müze statüsü kazandıran 24 Kasım 1934 tarihli bakanlar kurulu kararını geçen hafta oy birliğiyle iptal etmiş, bunun üzerine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da yapının cami olarak kullanılmasına karar vermişti.

Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesinden sonra en çok merak edilen konulardan biri namaz kılınırken fresklere ne olacağı sorusuydu. Öneriler arasında mozaik ve fresklerin perde ya da ışık sistemiyle namaz sırasında kapatılması seçenekleri öne çıkmıştı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise sıklıkla gündeme getirilen ışık veya lazerle kapatmanın söz konusu olmadığını söylemişti.

‘Zarar verilmeyecek’

NTV’deki ‘Özel Röportaj’ programına katılan Kalın, 24 Temmuz’da kılınacak cuma namazı ve sonraki ibadetlerde fresk ve mozaiklerin kapatılmasına ilişkin çalışmalarda varılan son noktayı şöyle açıkladı: “Işık sistemi olmayacak. Bir perde sistemiyle bunların kapatılması üzerinde çalışılıyor şu anda, son aşamaya gelinmek üzere. Buradaki temel ilke bu mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna ve mimarisine hiçbir şekilde zarar verilmemesi.”

‘Mozaikler ziyaretçilere açık olacak’

Mozaik ve fresklerin üzerinin sıvanması ya da ziyarete kapatılmasının ise söz konusu olmadığını belirten sözcü, şöyle devam etti: “Bugüne kadar bunlar nasıl korunduysa, ziyarete açıksa bundan sonra da o şekilde açık olmaya devam edecek. Bu vesileyle yurt dışından gelen bazı eleştiriler ya da kaygılar bağlamında onu tekrar teyit etmek isterim. Bunların kapatılması, üstünün sıvanması, ziyarete açılmaması gibi bir şey söz konusu değil. Bunlar gene normal ziyaretçilere de açık olacak. İsteyen gidip o mozaikleri görebilecek.”

‘Belli sayıda cemaat’

Kalın, Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirler kapsamında mekana sınır sayıda kişi alınabileceğine işaret ederek, şu ifadeleri kullandı: “Şimdi bir rakam vermek istemiyorum, o da değerlendiriliyor. ‘Hijyenik şartlara uygun bir şekilde bu nasıl temin edilir?’ diye. Orada öncelikle bir kere cuma namazının ve bir büyük mabet olarak Ayasofya Camisi’nin mehabetine uygun, yani o günün şanına, şerefine uygun bir şekilde, vakar ile sakin bir şekilde bu açılışın gerçekleşmesi hedefleniyor. Sayın Cumhurbaşkanımız tabii ki katılacaklar. Vatandaşlarımızla birlikte belli sayıda cemaat orada olacak. Zaten cumanın şartlarından birisidir bu. Ana zemin olarak giriş katında cuma namazı kılınacak ilk planda.”

‘Envanterdeki eserler yerlerine konulacak’

Ayasofya’nın zeminine halı da kaplanacağını belirten cumhurbaşkanlığı sözcüsü, Ayasofya müze statüsündeyken kaldırılan eserlerin tekrar yerine konulacağını da ifade etti: “Orası müze statüsüne kavuşturulduktan sonra Ayasofya’nın camiyken sahip olduğu birçok hat, levha, minber gibi ve benzeri eserlerin başka yerlere götürüldüğü ama aslında bunları Ayasofya’nın envanterinde olduğu sabit. Bunlar belgeleriyle belirlenmiş. Bunların da bir kısmının derlenip toparlanması, tekrar yerlerine konulması süreci olacak. Oradaki çalışmalar bir müddet daha devam edecek.”