Asgari ücrete destek büyüdü!
1 Ocak itibariyle 1.300 TL olmasıyla artan işveren yüküne hükümet destek çıkmıştı. Bu desteğin kapsamı genişletildi.
Yeni yılla beraber 1.300 TL olan asgari ücret devlet desteğinin kapsamı genişledi. Haftalardır süren tartışmalar ve toplantılar sonucunda bulunan formüle göre, 2015 yılı itibariyle brüt 2 bin 550 TL’ye kadar olan ücretler için işverene 2016 yılında aylık 100 TL çalışan başına destek verilecek. Konuyla ilgili önerge Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
Tüm brütler dahil
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda konuyla ilgili önergenin verilmesinin ardından açıklamalarda bulundu. Başlangıç aşamasında 1300 TL’ye çıkan asgari ücret artışından kaynaklanan maliyetleri düşürmek için asgari ücretli çalışanlar için 110 TL destek verilmesini önerdiklerini belirten Soylu şöyle devam etti:
“Böyle bir durumda 8 milyon 770 bin kişi yararlanacaktı. Ancak asgari ücret alıp aynı zamanda 4 ikramiye hakkı olanların bir başka deyişle örgütlü işyerlerinde çalışanların teşvikten yararlanamayacağı belirtildi. Bunun üzerine yapılan müzakereler sonucunda bir değerlendirme yapıldı ve 10.5 milyar TL’ye mal olan desteği başka bir boyuta taşıma kararı aldık. Toplam 2 asgari ücreti kapsayacak şekilde 2 bin 550 TL’ye kadar olan tüm brüt ücretleri dahil ettik.”
Yüzde 80 teşvik kapsamında
Getirilen yeni teşvik sistemiyle çalışanların yüzde 80’inin teşvik kapsamına gireceğini belirten Soylu, sosyal tarafların da böyle bir yöntemin daha doğru olacağını, bunun kayıtdışını azaltabileceğini ve istihdama da olumsuz etkisinin olmayacağı tespitinde bulunduklarını ifade etti. Yeni teşvik sistemiyle çalışanların yüzde 80’inin ulaşılacağını kaydeden Soylu şunları söyledi:
“Yaklaşık 11 milyon kişi faydalanacak. 10.5 milyar TL’lik maliyet 11 milyar 437 milyon TL’ye çıkacak. Yeni açılan işletmelere de destek verilecek. Ancak muvazaa tespit edilirse imkanlardan faydalanılmayacağı hükmünü de getiriyoruz.”
Madene özel destek
Komisyonda görüşmeleri süren torba yasa kapsamında, kömür madenlerine de asgari ücret desteği geldi. Kabul edilen maddeye göre, linyit ve taş kömürü çıkaran özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yer altı maden işletmelerinde, fazla çalışma ücreti, yıllık izinlerin artırılması, çalışma süresinin 37,5 saate düşürülmesi, çalışanların ücretinin 2 asgari ücretten az olamayacağı nedenleriyle oluşan maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin destek verilebilecek. Bu destekler, bakanlık bütçesine konulan ödeneklerden karşılanacak. Maliyet artışlarına ilişkin usul ve esaslar, bunların uygulanma süreleri bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek. Ayrıca mevcut istihdamın yüzde 50’sine kadar yeni istihdama da destek verilecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, bu işletmelerde 6 bin 121 işçi çalıştığını, bu ek maddeyle, asgari ücretin bütçeden karşılanması halinde 133 milyon 699 bin liralık ek destekleme olacağını belirterek, "Bu işletmeleri teşvik edebilir. Eğer Soma kazasından önceki seviyeye ulaşırsa o tarihteki rakam 11 bin 472. Bu takdirde destek miktarı 250 milyon liraya ulaşmış olacak" dedi.
Bağımsız denetim esas
Kamu hissesi yüzde 50’nin altında olan şirketler için de artık bu kapsamdaki Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlere ilişkin bağımsız denetim raporları Sayıştay’a gönderilecek. Sayıştay, kendisine sunulan bağımsız denetim raporlarını esas alarak hazırlayacağı raporu TBMM’nin bilgisine sunacak.
Tüm brütler dahil
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda konuyla ilgili önergenin verilmesinin ardından açıklamalarda bulundu. Başlangıç aşamasında 1300 TL’ye çıkan asgari ücret artışından kaynaklanan maliyetleri düşürmek için asgari ücretli çalışanlar için 110 TL destek verilmesini önerdiklerini belirten Soylu şöyle devam etti:
“Böyle bir durumda 8 milyon 770 bin kişi yararlanacaktı. Ancak asgari ücret alıp aynı zamanda 4 ikramiye hakkı olanların bir başka deyişle örgütlü işyerlerinde çalışanların teşvikten yararlanamayacağı belirtildi. Bunun üzerine yapılan müzakereler sonucunda bir değerlendirme yapıldı ve 10.5 milyar TL’ye mal olan desteği başka bir boyuta taşıma kararı aldık. Toplam 2 asgari ücreti kapsayacak şekilde 2 bin 550 TL’ye kadar olan tüm brüt ücretleri dahil ettik.”
Yüzde 80 teşvik kapsamında
Getirilen yeni teşvik sistemiyle çalışanların yüzde 80’inin teşvik kapsamına gireceğini belirten Soylu, sosyal tarafların da böyle bir yöntemin daha doğru olacağını, bunun kayıtdışını azaltabileceğini ve istihdama da olumsuz etkisinin olmayacağı tespitinde bulunduklarını ifade etti. Yeni teşvik sistemiyle çalışanların yüzde 80’inin ulaşılacağını kaydeden Soylu şunları söyledi:
“Yaklaşık 11 milyon kişi faydalanacak. 10.5 milyar TL’lik maliyet 11 milyar 437 milyon TL’ye çıkacak. Yeni açılan işletmelere de destek verilecek. Ancak muvazaa tespit edilirse imkanlardan faydalanılmayacağı hükmünü de getiriyoruz.”
Madene özel destek
Komisyonda görüşmeleri süren torba yasa kapsamında, kömür madenlerine de asgari ücret desteği geldi. Kabul edilen maddeye göre, linyit ve taş kömürü çıkaran özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yer altı maden işletmelerinde, fazla çalışma ücreti, yıllık izinlerin artırılması, çalışma süresinin 37,5 saate düşürülmesi, çalışanların ücretinin 2 asgari ücretten az olamayacağı nedenleriyle oluşan maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin destek verilebilecek. Bu destekler, bakanlık bütçesine konulan ödeneklerden karşılanacak. Maliyet artışlarına ilişkin usul ve esaslar, bunların uygulanma süreleri bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek. Ayrıca mevcut istihdamın yüzde 50’sine kadar yeni istihdama da destek verilecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, bu işletmelerde 6 bin 121 işçi çalıştığını, bu ek maddeyle, asgari ücretin bütçeden karşılanması halinde 133 milyon 699 bin liralık ek destekleme olacağını belirterek, "Bu işletmeleri teşvik edebilir. Eğer Soma kazasından önceki seviyeye ulaşırsa o tarihteki rakam 11 bin 472. Bu takdirde destek miktarı 250 milyon liraya ulaşmış olacak" dedi.
Bağımsız denetim esas
Kamu hissesi yüzde 50’nin altında olan şirketler için de artık bu kapsamdaki Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlere ilişkin bağımsız denetim raporları Sayıştay’a gönderilecek. Sayıştay, kendisine sunulan bağımsız denetim raporlarını esas alarak hazırlayacağı raporu TBMM’nin bilgisine sunacak.