Altyapı projeleri gayrimenkulde doping etkisi oluşturdu!
Yapılan dev projeler arasında yer alan 3. Köprü, İzmit Körfez Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu, 3. Havaalanı gibi projeler gayrimenkul sektörünü canlandıracak.
Dünyanın önde gelen ticari gayrimenkul danışmanlık şirketlerinden Cushman & Wakefield, 2016 yılı ilk çeyreği için hazırladığı ‘Türkiye Pazar Analizleri' raporunu yayınladı.
Türkiye'nin ekonomik görünümü, gelişimine ilişkin değerlendirmelerinde de yer aldığı raporda, Türkiye ofis pazarı, perakende sektörü ve Türkiye sanayisi mercek altına alınan konular oldu. 2015 yılının son çeyreğinde Türkiye'nin elde ettiği güçlü ekonomik performansa vurgu yapıldı. 2016 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'nin de içinde bulunduğu coğrafyadaki gerilimlerin bu yılın tamamı için iş ve yatırımcı güveni üzerinde baskı oluşturabileceği ve bu tablonun da büyüme üzerinde olumsuz bir etki yapabileceğine işaret edildi.
Asgari ücret artışı doping etkisi yarattı...
Jeopolitik olarak tablo pek iç açıcı olmasa da asgari ücrette yaşanan yüzde 30'luk artışın tüketici harcamalarını artırması bekleniyor. 2015 yılındaki yüzde 4'lük büyümede kilit rol oynayan tüketici harcamalarının asgari ücret artışı ile bu yıl büyümeye daha fazla etkisi olacağı tahmin ediliyor. Öte yandan planlanan kamu harcamalarının önemi hatırlatılarak kamu harcamalarının büyüme üzerindeki desteğine rağmen tüketici harcamalarının ülke ekonomisi için lokomotif görevini sürdüreceği öngörülüyor.
Kiralanabilir boş alan 795 Bin metrekare
Cushman & Wakefield‘in birinci çeyrek raporunda İstanbul ofis pazarında devam eden geliştirme faaliyetleri ve artan kiralamalar ile 2016 yılının sektör açısından iyi başladığı ifade edildi.
Hazırlanan raporda, İstanbul'da geçen yıldan bastırılmış talebin de etkisiyle 63.000 metrekarelik yeni kiralama işleminin gerçekleştirildiği açıklanırken, bu işlemlerde en fazla bankacılık, ilaç, tüketici ürün ve hizmet sektörünün katkısı olduğu belirtildi.
Bu sektörlerin 2016 yılının ilk çeyreğindeki kiralamaların yüzde 60'ını gerçekleştirdiğine dikkat çekildi. Türk Hava Yolları'nın 20 bin metrekarelik müstakil binada kiralama işlemi yaptığı, ilk çeyrek performansına katkı sağladığı ayrıca ifade edildi. İlk çeyrekte 67 bin yeni ofis arzı eklenirken toplam kiralanabilir boş alan büyüklüğünün ise 795 bin metrekareye ulaştığı ve boşluk oranının yüzde 16,7'ye yükseldiği açıklandı. Ayrıca çeyrek boyunca artarak 2,8 milyon m2'ye ulaşan inşa halindeki projelerin 2018 yılının sonuna kadar tamamlanması bekleniyor.
MİA bölgelerine talep, sektöre canlılık getirecek
Başta MİA (Merkezi İş Alanı) olmak üzere bölgelerde devam eden kaliteli yeni ofis arzları ile sektörde yeni fırsatlar sunduğuna vurgu yapıldı.
Bu fırsatların ofis kiralama sektörüne canlılık getireceği tahmin ediliyor. Raporda, önümüzdeki 18 ay içerisinde tamamlanacak olan yeni projeler ile ofis arzının artacağı, ancak oluşacak talebin bu arzı karşılayamayacağı beklentisiyle arz talep dengesinde bir bozulma bekleniyor. Artan arz ve muhtemel bir talep eksikliği nedeniyle boşluk oranında bir düşüşe pek ihtimal verilmiyor. Cushman & Wakefield‘in değerlendirmelerine göre, süren altyapı projeleri sayesinde yeni gelişim bölgeleri ortaya çıkabilir. Bu bölgelere örnek olarak ise Ataşehir'deki Finans Merkezi gösterilirken, proje sayesinde sektöre 1 milyon metrekare yeni ofis arzı sağlayacağı belirtildi.
Türkiye'nin ekonomik görünümü, gelişimine ilişkin değerlendirmelerinde de yer aldığı raporda, Türkiye ofis pazarı, perakende sektörü ve Türkiye sanayisi mercek altına alınan konular oldu. 2015 yılının son çeyreğinde Türkiye'nin elde ettiği güçlü ekonomik performansa vurgu yapıldı. 2016 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'nin de içinde bulunduğu coğrafyadaki gerilimlerin bu yılın tamamı için iş ve yatırımcı güveni üzerinde baskı oluşturabileceği ve bu tablonun da büyüme üzerinde olumsuz bir etki yapabileceğine işaret edildi.
Asgari ücret artışı doping etkisi yarattı...
Jeopolitik olarak tablo pek iç açıcı olmasa da asgari ücrette yaşanan yüzde 30'luk artışın tüketici harcamalarını artırması bekleniyor. 2015 yılındaki yüzde 4'lük büyümede kilit rol oynayan tüketici harcamalarının asgari ücret artışı ile bu yıl büyümeye daha fazla etkisi olacağı tahmin ediliyor. Öte yandan planlanan kamu harcamalarının önemi hatırlatılarak kamu harcamalarının büyüme üzerindeki desteğine rağmen tüketici harcamalarının ülke ekonomisi için lokomotif görevini sürdüreceği öngörülüyor.
Kiralanabilir boş alan 795 Bin metrekare
Cushman & Wakefield‘in birinci çeyrek raporunda İstanbul ofis pazarında devam eden geliştirme faaliyetleri ve artan kiralamalar ile 2016 yılının sektör açısından iyi başladığı ifade edildi.
Hazırlanan raporda, İstanbul'da geçen yıldan bastırılmış talebin de etkisiyle 63.000 metrekarelik yeni kiralama işleminin gerçekleştirildiği açıklanırken, bu işlemlerde en fazla bankacılık, ilaç, tüketici ürün ve hizmet sektörünün katkısı olduğu belirtildi.
Bu sektörlerin 2016 yılının ilk çeyreğindeki kiralamaların yüzde 60'ını gerçekleştirdiğine dikkat çekildi. Türk Hava Yolları'nın 20 bin metrekarelik müstakil binada kiralama işlemi yaptığı, ilk çeyrek performansına katkı sağladığı ayrıca ifade edildi. İlk çeyrekte 67 bin yeni ofis arzı eklenirken toplam kiralanabilir boş alan büyüklüğünün ise 795 bin metrekareye ulaştığı ve boşluk oranının yüzde 16,7'ye yükseldiği açıklandı. Ayrıca çeyrek boyunca artarak 2,8 milyon m2'ye ulaşan inşa halindeki projelerin 2018 yılının sonuna kadar tamamlanması bekleniyor.
MİA bölgelerine talep, sektöre canlılık getirecek
Başta MİA (Merkezi İş Alanı) olmak üzere bölgelerde devam eden kaliteli yeni ofis arzları ile sektörde yeni fırsatlar sunduğuna vurgu yapıldı.
Bu fırsatların ofis kiralama sektörüne canlılık getireceği tahmin ediliyor. Raporda, önümüzdeki 18 ay içerisinde tamamlanacak olan yeni projeler ile ofis arzının artacağı, ancak oluşacak talebin bu arzı karşılayamayacağı beklentisiyle arz talep dengesinde bir bozulma bekleniyor. Artan arz ve muhtemel bir talep eksikliği nedeniyle boşluk oranında bir düşüşe pek ihtimal verilmiyor. Cushman & Wakefield‘in değerlendirmelerine göre, süren altyapı projeleri sayesinde yeni gelişim bölgeleri ortaya çıkabilir. Bu bölgelere örnek olarak ise Ataşehir'deki Finans Merkezi gösterilirken, proje sayesinde sektöre 1 milyon metrekare yeni ofis arzı sağlayacağı belirtildi.