19'uncu serbest bölge kuruluyor
Türkiye'de ticari faaliyetleri geliştirmek adına 18 tane serbest bölge bulunuyor. 16 yıl aranın ardından 19'uncu bölge ise Kütahya'da kurulacak.
16 yıl aradan sonra ilk serbest bölge, Kütahya'da kuruluyor. Başvurunun kabul edilmesi durumunda Kütahya, Türkiye'deki 19. serbest bölgeye ev sahipliği yapacak.
Bölge için üç farklı alan belirlenirken, 7 firmanın ön başvuru yaptığı belirtiliyor.
Kütahya'ya serbest bölge kurulması için 2 aydır çalışma yürüttüklerini belirten Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (KUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral, Ekonomi Bakanlığı'na projenin ön başvurusunu yaptıklarını söyledi.
EKONOMİ BAKANLIĞI'NDAN ONAY BEKLENİYOR
Dünya'ya konuşan Güral, Kütahya Serbest Bölgesi'ni kurmak için 300 ile 600 hektar arasında değişen alternatif 3 alan tespit ettiklerini ifade ederek, "Bu alternatif alanlar arasında hangisi Ekonomi Bakanlığı tarafında onaylanırsa o alan üzerinde çalışmalarımıza başlayacağız. Şuana kadar serbest bölgede yer almak isteyen yaklaşık 7 firma ön başvuru yaptı. Çalışmalar sonuçlandığında taleplerin artacağını düşünüyoruz" dedi.
Serbest bölge kurulduğunda Kütahya ekonomisine büyük katkıları olacağını ifade eden Güral, "Üretime yönelik yatırımcıların gelmesi hızlanacak ve kentin lojistik üs hedefi ivme kazanacak. Serbest bölge ilin sosyo ekonomik açıdan gelişmesine katkı sağlayacak, yerel yatımcıların ihracata yönelik üretime yönelmelerini teşvik edecek, Kütahya'da üretim dışındaki diğer sektörlerin gelişmesi ve yatırım almasına katkısı olacak" diye konuştu.
16 YILDIR YENİ SERBEST BÖLGE KURULAMADI
Ege Serbest Bölge AŞ (ESBAŞ) Danışmanı Mehmet Pulak, yaklaşık 16 yıldır çeşitli planlanmaların yapılmasına rağmen mevzuattaki sıkıntılardan dolayı yeni bir serbest bölgenin kurulmadığını belirterek, "Türkiye'de şu anda 18 serbest bölge faaliyette. Serbest bölgelerin gelişmişliği bölgeden bölgeye değişebiliyor. Bazı bölgelerde OSB gelişirken arzu edildiği seviyelerde yabancı yatırımcı çekemediği için serbest bölge gelişemiyor" dedi. Türkiye'de serbest bölgelerde 3 arazi modelinin olduğunu söyleyen Pulak, birincisi arazisi ve altyapısı devlet tarafında yapılmış model, ikincisi arazisi devlete ait ama altyapı ve üst yapının özel sektöre ait olduğu model, üçüncüsü ise arazi, altyapı ve üstyapı çalışmalarının da özel sektöre ait olduğu model. Türkiye'ye yatırım çekmeden serbest bölgeye yatırım çekmek mümkün olmuyor. Ülkemizde mevzuattan kaynaklı olarak bazen yabancı yatırımcı başka ülkeleri tercih etmek durumunda kalıyor" diye konuştu.
TÜRKİYE'DE 18 SERBEST BÖLGE
Akdeniz kıyısında, Mersin, Antalya ve Adana-Yumurtalık Serbest Bölgeleri,
Ege Bölgesi'nde Ege (İzmir), Denizli ve İzmir Serbest Bölgeleri,
Marmara Bölgesi'nde, İstanbul Atatürk Havalimanı, İstanbul Endüstri ve Ticaret, İstanbul Trakya, Avrupa, Kocaeli, Tübitak-Mam Teknoloji ve Bursa Serbest Bölgeleri,
Karadeniz kıyısında, Trabzon, Rize ve Samsun Serbest Bölgeleri,
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Gaziantep Serbest Bölgesi,
İç Anadolu Bölgesi'nde, Kayseri Serbest Bölgesi faaliyete geçmiştir.
SERBEST BÖLGE NEDİR?
Serbest bölgeler; bir ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanıyor.
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanıyor.
SERBEST BÖLGELERİN AVANTAJLARI
Bu kapsamda serbest bölgelerin avantajları şu şekilde sıralanıyor:
1) YÜZDE 100 KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI
Serbest Bölgede üretim yapan firmalar, Türkiye’de dönem sonunda ödemekle mükellef oldukları Kurumlar Vergisi’nden istisna tutuluyor.
2) YÜZDE 100 GELİR VERGİSİ İSTİSNASI
Gerçek ve tüzel kişilerin serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri üretim faaliyetleri sonucu elde ettikleri kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi de alınmıyor.
3) MUHTASAR ÖDEMESİ MUAFİYETİ
Üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden kullanıcılar personel için gelir vergisi ödenmediğinden yüzde 25-40 oranında ucuz işçilik sağlanıyor.
4) KDV MUAFİYETİ
Türkiye’den serbest bölgeye yapılan mal ve hizmet satışı ihracat sayıldığından, söz konusu mallar ve hizmetler katma değer vergisinden muaf tutuluyor.
5) SERBEST KAR TRANSFERİ
Serbest bölgede elde edilen kâr ve iratlar Türkiye dahil istenilen herhangi bir ülkeye, kambiyo mevzuatına uygun olarak, vergilendirilmeden serbestçe transfer edilebiliyor.
6) GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
Serbest Bölgelere giren mallar gümrük vergisinden muaftır.
7) KKDF MUAFİYETİ
Kabul kredili ithalatlarda uygulanan yüzde 3 oranındaki Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu serbest bölge içinde uygulanmıyor.
8) UCUZ ENERJİ KULLANIMI
Serbest Bölgelerde elektrik ve yakıt KDV’den muaf olduğu için, ucuz enerji kullanımı sağlanıyor.
Bölge için üç farklı alan belirlenirken, 7 firmanın ön başvuru yaptığı belirtiliyor.
Kütahya'ya serbest bölge kurulması için 2 aydır çalışma yürüttüklerini belirten Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (KUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral, Ekonomi Bakanlığı'na projenin ön başvurusunu yaptıklarını söyledi.
EKONOMİ BAKANLIĞI'NDAN ONAY BEKLENİYOR
Dünya'ya konuşan Güral, Kütahya Serbest Bölgesi'ni kurmak için 300 ile 600 hektar arasında değişen alternatif 3 alan tespit ettiklerini ifade ederek, "Bu alternatif alanlar arasında hangisi Ekonomi Bakanlığı tarafında onaylanırsa o alan üzerinde çalışmalarımıza başlayacağız. Şuana kadar serbest bölgede yer almak isteyen yaklaşık 7 firma ön başvuru yaptı. Çalışmalar sonuçlandığında taleplerin artacağını düşünüyoruz" dedi.
Serbest bölge kurulduğunda Kütahya ekonomisine büyük katkıları olacağını ifade eden Güral, "Üretime yönelik yatırımcıların gelmesi hızlanacak ve kentin lojistik üs hedefi ivme kazanacak. Serbest bölge ilin sosyo ekonomik açıdan gelişmesine katkı sağlayacak, yerel yatımcıların ihracata yönelik üretime yönelmelerini teşvik edecek, Kütahya'da üretim dışındaki diğer sektörlerin gelişmesi ve yatırım almasına katkısı olacak" diye konuştu.
16 YILDIR YENİ SERBEST BÖLGE KURULAMADI
Ege Serbest Bölge AŞ (ESBAŞ) Danışmanı Mehmet Pulak, yaklaşık 16 yıldır çeşitli planlanmaların yapılmasına rağmen mevzuattaki sıkıntılardan dolayı yeni bir serbest bölgenin kurulmadığını belirterek, "Türkiye'de şu anda 18 serbest bölge faaliyette. Serbest bölgelerin gelişmişliği bölgeden bölgeye değişebiliyor. Bazı bölgelerde OSB gelişirken arzu edildiği seviyelerde yabancı yatırımcı çekemediği için serbest bölge gelişemiyor" dedi. Türkiye'de serbest bölgelerde 3 arazi modelinin olduğunu söyleyen Pulak, birincisi arazisi ve altyapısı devlet tarafında yapılmış model, ikincisi arazisi devlete ait ama altyapı ve üst yapının özel sektöre ait olduğu model, üçüncüsü ise arazi, altyapı ve üstyapı çalışmalarının da özel sektöre ait olduğu model. Türkiye'ye yatırım çekmeden serbest bölgeye yatırım çekmek mümkün olmuyor. Ülkemizde mevzuattan kaynaklı olarak bazen yabancı yatırımcı başka ülkeleri tercih etmek durumunda kalıyor" diye konuştu.
TÜRKİYE'DE 18 SERBEST BÖLGE
Akdeniz kıyısında, Mersin, Antalya ve Adana-Yumurtalık Serbest Bölgeleri,
Ege Bölgesi'nde Ege (İzmir), Denizli ve İzmir Serbest Bölgeleri,
Marmara Bölgesi'nde, İstanbul Atatürk Havalimanı, İstanbul Endüstri ve Ticaret, İstanbul Trakya, Avrupa, Kocaeli, Tübitak-Mam Teknoloji ve Bursa Serbest Bölgeleri,
Karadeniz kıyısında, Trabzon, Rize ve Samsun Serbest Bölgeleri,
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Gaziantep Serbest Bölgesi,
İç Anadolu Bölgesi'nde, Kayseri Serbest Bölgesi faaliyete geçmiştir.
SERBEST BÖLGE NEDİR?
Serbest bölgeler; bir ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanıyor.
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanıyor.
SERBEST BÖLGELERİN AVANTAJLARI
Bu kapsamda serbest bölgelerin avantajları şu şekilde sıralanıyor:
1) YÜZDE 100 KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI
Serbest Bölgede üretim yapan firmalar, Türkiye’de dönem sonunda ödemekle mükellef oldukları Kurumlar Vergisi’nden istisna tutuluyor.
2) YÜZDE 100 GELİR VERGİSİ İSTİSNASI
Gerçek ve tüzel kişilerin serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri üretim faaliyetleri sonucu elde ettikleri kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi de alınmıyor.
3) MUHTASAR ÖDEMESİ MUAFİYETİ
Üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden kullanıcılar personel için gelir vergisi ödenmediğinden yüzde 25-40 oranında ucuz işçilik sağlanıyor.
4) KDV MUAFİYETİ
Türkiye’den serbest bölgeye yapılan mal ve hizmet satışı ihracat sayıldığından, söz konusu mallar ve hizmetler katma değer vergisinden muaf tutuluyor.
5) SERBEST KAR TRANSFERİ
Serbest bölgede elde edilen kâr ve iratlar Türkiye dahil istenilen herhangi bir ülkeye, kambiyo mevzuatına uygun olarak, vergilendirilmeden serbestçe transfer edilebiliyor.
6) GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
Serbest Bölgelere giren mallar gümrük vergisinden muaftır.
7) KKDF MUAFİYETİ
Kabul kredili ithalatlarda uygulanan yüzde 3 oranındaki Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu serbest bölge içinde uygulanmıyor.
8) UCUZ ENERJİ KULLANIMI
Serbest Bölgelerde elektrik ve yakıt KDV’den muaf olduğu için, ucuz enerji kullanımı sağlanıyor.