10 bin fabrikaya büyük şok

Ham madde yönetmeliğindeki hatalı bir değişiklik, önce gümrükleri ardından da sanayiyi kilitledi. Türkiye ekonomisinin ana sektörlerinde 'ham madde' krizi çıktı.

17 Şubat'ta yürürlüğe giren plastik ham madde girişlerinde sertifika ve Çevre Bakanlığı onayını zorunlu kılan tebliğ nedeniyle otomotivden, tekstil ve elektroniğe kadar 10 bine yakın firma, günlerdir ham madde temin edemiyor.

Stoklardaki hammadde fiyatları ikiye katlanırken, bazı firmalarda üretim durdu.

Hammadde taşıyan TIR'lar Gürbulak Sınır Kapısı'nda 30 kilometreye varan kuyruklar oluşturdu. Sektör temsilcileri, tebliğin teknik olarak hatalı olduğunu, düzeltilmediği takdirde, ciddi bir üretim krizi yaşanabileceği uyarısı yaptı.

Birçok sektörde üretimin durma noktasına geldiğini belirten Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, yetkililerin acil şekilde devreye girmesi gerektiğini söyledi. Eroğlu sıkıntıyı şu sözlerle anlattı: "Şu an Mersin ve Gürbulak sınır kapılarındaki yığılmalar gün geçtikçe İstanbul gibi Türkiye'nin diğer büyük gümrüklerinde de etkili olmaya başlayacak. Özellikle gemi yoluyla gelen hammaddeler kapılara ulaştığında sorun daha da büyüyecek."

DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK


Dünyada benzer bir uygulamanın görülmediğini vurgulayan Eroğlu, sıkıntıyı şöyle özetledi: "İthal edilen malın, o ürün olduğunun gümrükte kanıtlanması isteniyor. Yani, gümrüğe gelen ham maddelerden örnek alınması, akredite bir kuruluş tarafından orijinal olduğunun belgelenmesi, daha sonra da bu belgeyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri'nden ülkeye giriş izni alınması isteniyor. Yüzbinlerce konteynır göz önüne alındığında bu belgeyi çıkarmak aylar sürer. Teknik olarak da aslında mümkün değil."

BAKANLIK ACİL KODUYLA TOPLANDI

Hammadde krizi otomotiv sektörünü de etkiledi. Konuyu gündemine alan Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD ) şu açıklamayı yaptı: "İlgili tebliğin mevcut hali ile uygulanması halinde, gümrüklere gelen ve yola çıkmış ürünlerin ithalatı mümkün değildir. Bu durum hem ana sanayini, hem de tedarik sanaysininde üretim duruşlarına neden olur." Öte yandan tebliğ krizi üzerine Ekonomi Bakanlığı bürokratları dün Ankara'da acil toplantı düzenledi.

Bürokratlar, tebliğini hatalı olduğunun tespit edildiğini ve yeni bir düzenlemenin kısa sürede hayata geçirileceği bilgisini verdi.