ABD'li milyarderler işçilerden daha az vergi ödedi
Yapılan bir araştırma, ABD’li 400 milyarderin geçen yıl ilk kez çalışan sınıftan çok daha düşük vergi ödediğini ortaya koydu. Gelir eşitsizliği uzun süredir devam etse de ekonomistlere göre artık ‘bardağı taşıran son noktaya’ gelindi.
Kaliforniya Üniversitesi’nden ekonomistler Emmanuel Saez ve Gabriel Zucman tarafından yapılan bir araştırma, Amerikalı milyarderlerin ‘en iyi yıllarını’ geçirdiğini ortaya çıkardı.
Buna göre ABD’nin en zengin 400 ailesi ilk kez geçen yıl, işçi sınıfı ailelerinden çok daha düşük oranlarda vergi verdi.
Verilere göre işçi sınıfı aileleri vergi öderken yüzde 24.2 gibi bir oranlar karşılaşırken, milyarderler için bu oran yüzde 23 oldu.
Hesaplamalara yerel, federal, devlet, kurumlar ve dolaysız vergiler dahil tüm kalemler dahil edildi.
ARTIK 'GÖRMEZDEN GELİNEMEZ'
Araştırma, refahın zengin kesim arasında tekrar dağıtıldığını böylece sistemden gerçek anlamda faydalanan kişilerin de bu kesim olduğunu bir kez daha gösterdi.
ABD’de gelir eşitsizliğinin halihazırda en uç noktalara vardığı biliniyor. Ancak Emmanuel Saez ve Gabriel Zucman’a göre zenginlere ve dev şirketlere yaradığı görülen bu vergi oranları, artık adaletsizliğin görmezden gelinemeyecek ya da devam etmesine iznin verilemeyecek bir noktaya ulaştığını ortaya koyuyor.
'YOKSULLARA DA YARASIN DİYE' DÜŞÜRÜLDÜ AMA...
‘Kalkınmanın Damlama Teorisi’ olarak bilinen ve ekonomistler tarafından ortaya atılan modelle, iş imkânı yaratacak zengin kesim üzerindeki vergi yükünü hafifleterek fakir kesimlerin de ekonomik refahının artacağı düşünülüyordu. Bu kapsamda 1950’lerde zenginlerden alınan verginin yüzde 70’e varan oranı üçte birine indirildi.
Ancak milyarderler sadece gelir vergisinin düşmesinden kazanmadı, en büyük bağışçıları olan milyarderleri memnun etmek isteyen politikacılar değer artış vergisi ve emlak vergileri konusunda da bu kesime ‘güzellikler’ yaptı.
Zenginler daha zengin hale gelirken, vergi sistemini eleştiren kesimlerse ‘sosyalist’ olmakla ya da ‘devlet işlerine müdahale etmekle’ suçlandı.
ÇÖZÜM ARTAN ORANLI SİSTEM
Emmanuel Saez ve Gabriel Zucman’a göre çözüm ‘artan oranlı vergi sisteminde’ olabilir. Buna göre zenginlerden alınacak vergi oranı yüzde 1 artırılabilir ve serveti yurtdışında değerlendirme gibi eski tarz numaralara karşılık minimum seviyede ‘küresel kurumlar vergisi’ getirilebilir.
‘Refah vergisi’ gibi buna benzer fikirler, Demokrat başkan adayları Bernie Sanders ve Elizabeth Warren tarafından da dile getiriliyor. Kamuoyu yoklamalarına göre, 30 yaşın altındaki Amerikalılar da bu fikri bir önceki nesle göre daha fazla destekliyor.
Dünyadaki en zengin 85 insanın geliri, en fakir 3.5 milyar insanın varlığa eşdeğer.
Saez ve Zucman, söz konusu araştırma hakkındaki detaylı bilgilere yakında piyasaya çıkacak ‘The Triumph of Injustice’ (Adaletsizliğin Zaferi) adlı kitapta yer verdi.