1999'da alınan deprem kredisi buhar olup uçtu!
1999’da meydana gelen Marmara Depremi’nin zararlarını gidermek amacıyla alınan 1 milyon 628 bin dolarlık dış proje kredisinin akıbeti bilinmiyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, araştırma için 18 yıl sonra komisyon kurdu.
Sayıştay, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ‘Deprem Zararlarını Giderme ve Yeniden Yapılandırma Projesi’ için alınan dış proje kredisinin akıbetini sordu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mali hesaplarını inceleyen Sayıştay denetçileri, projeye ait 1 milyon 6288 doların kullanıp kullanılmadığına ilişkin bilgilere ulaşamadı. Bakanlık yetkilileri, paranın akıbetinin belirlenmesi amacı ile komisyon kurulduğunu, ‘İlgili idarelerin’ de inceleme yapılması konusunda bilgilendirildiğini belirtti.
Karayolları Genel Müdürlüğü, 17 Ağustos 1999’da yaşanan Marmara Depremi’nde zarar gören yolların onarılması ve depreme dayanıklı hale getirilmesi için 2001 yılında çalışmalar başlattı. Müdürlüğün, “Marmara Deprem Bölgesi Yolları” adını verdiği projenin uygulanması, 2003 yılında Başbakanlığa devredildi. Başkanlık, projenin uygulanması için Proje Uygulama Birimi’ni görevlendirdi.
BELGELER İLETİLMEDİ
Deprem bölgesindeki yolların onarılması sorumluluğunu üstlenen birim, 2007 yılında tasfiye edildi. Tasfiyenin ardından, ‘Marmara Deprem Bölgesi Yolları Projesi’nin yeni yürütücüsü Toplu Konut İdaresi (TOKİ) oldu. Ancak Karayolları Genel Müdürlüğü, projenin Başbakanlığa devri sırasında proje için ayrılan ödeneğe ilişkin belgeleri Hazine Müsteşarlığı’na iletmedi.
Komisyon kuruldu
Sayıştay’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndaki denetimlerinde, projeye ait 1 milyon 628 bin 337 doların izine rastlanmadı. Denetçiler, Başbakanlık Proje Uygulama Birimi’nin sorumluluğunda bulunan 16 Nisan 2001 tarihli proje parasının kullanıma yönelik bilgi ve belgelere ulaşılamayınca inceleme raporuna, “Projeye ait 1,6 milyon doların kullanım ile ilgili teyit işlemi gerçekleştirilememektedir” yazdı.
Bakanlık, teyit edilemeyen para ile ilgili inceleme yapmak üzere Temmuz 2019’da komisyon kurulduğunu açıkladı. Bakanlık birimlerince yapılan incelemelerin ardından paranın akıbetine ilişkin bilginin idareye ulaştırılacağı bildirildi.
TEYİDİ OLMAYAN MİLYONLAR
Kullanımı teyit edilmeyen paralar, “Marmara Deprem Yolları Projesi”ne ait paralarla da sınırlı kalmadı. Sayıştay raporuna göre, uzun süredir teyit edilmeyen kredi kullanımlarının bazıları şunlar oldu:
Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin kullandığı 5.6 milyon TL’lik doğrudan dış proje kredisi, idare tarafından Hazine Müsteşarlığı aleyhine halen görülmekte olan bir dava açıldığından teyit edilemedi.
Devlet Su İşleri’nce kullanılan doğrudan dış proje kredilerinde ise 11,6 milyon TL kullanımın, 7,5 milyon TL’lik kısmı için belgeye ulaşılamadı.